ALEKSANDER GOLIŃSKI

Urodził się w Urzędowie 6 stycznia 1879 roku. Uczęszczał do gimnazjum w Lublinie, maturę uzyskał w Łodzi. Powróciwszy do Urzędowa zapisał się na wydział prawny Warszawskiej Szkoły Głównej (uniwersytetu), lecz z powodu dużego zaangażowania w prace patriotyczne nie otrzymał odroczenia służby wojskowej, którą odbył w latach 1901-1903 w Kraśniku. Po powrocie z wojska zdecydował się pozostać w Urzędowie, co było spełnieniem ślubowania koleżeńskiego z lat młodości, że będzie pracować dla Urzędowa.

Działał aktywnie dla sprawy niepodległościowej oraz dla kulturalnego podniesienia Urzędowa. Rozpowszechniał polskie gazety i „bibułę” otrzymywaną z byłego zaboru austriackiego. Po kilku rewizjach został skazany na zsyłkę z Królestwa Polskiego. Wyjechał na Żmudź skąd na skutek wydarzeń 1905 roku powrócił do Urzędowa poświęcając się przede wszystkim pracy społecznej.

Był założycielem lub współzałożycielem Straży Ogniowej, Spółdzielni Spożywców „Jedność”, Kasy Stefczyka, Kółka Rolniczego, Spółdzielni Mleczarskiej oraz czteroklasowego progimnazjum w Urzędowie.

Był wójtem gminy Urzędów w latach 1916-1918 i sołtysem gromady Urzędów w 1atach 1933-1936. Na tych stanowiskach i na wszystkich funkcjach, jakie piastował troszczył się o oświatę i szkolnictwo, o higienę i estetykę osady.

Zbierał pamiątki związane z historią Urzędowa, które częściowo przekazał do muzeum w Lublinie a wszystkie udostępniał zainteresowanym urządzając również wystawy zbiorów we własnym domu. Jego zasługą było zagospodarowanie oraz ochrona przed dewastacją historycznych wałów w Urzędowie.

W domu Aleksandra Golińskiego w lipcu 1915 roku kwaterował Józef Piłsudski. Aleksander Goliński w 1920 roku spowodował zebranie i pochowanie we wspólnej mogile szczątków 15-tu poległych w Urzędowie legionistów. Przedsięwziął skuteczne starania o należne żyjącym urzędowskim powstańcom z 1863 roku przywileje, mundury i pensje.

Aleksander Goliński w swojej długoletniej pracy spółdzielczej stykał się między innymi z późniejszym prezydentem Stanisławem Wojciechowskim i senatorem „Wojtkiem” Malinowskim. Współdziałał też z Leonem Hemplem właścicielem pobliskich Skorczyc zaangażowanym dla Urzędowa społecznikiem.

Zmarł 13 sierpnia 1938 roku.

Nieznany autor wspomnienia pośmiertnego („Głos Lubelski” nr 235 z 28 sierpnia 1938 roku) zakończył je takimi słowami: (...) Śp. Aleksander, który na skromnym posterunku obywatela gminy Urzędów szedł wytrwale do potęgi Narodu i Państwa Polskiego oraz zrealizował dosłownie a trochę i... tragicznie hasło powrotu inteligencji na wieś (...)

(TM)