Ksiądz Biskup
ZDZISŁAW GOLIŃSKI
Pochodził z rodziny patriotycznej (ur. 27.XII.1908 r. w Urzędowie woj.
lubelskie), związanej ściśle z Kościołem i przeszłością ziemi lubelskiej, co
miało decydujący wpływ na jego wybór środowiska i rozwój powołania kapłańskiego.
Wychowanek Seminarium Duchownego w Lublinie, pozostawał pod silnym wpływem
ideologicznym, społeczno-duszpasterskim takich indywidualności jak Woroniecki,
Fulman, Goral, Jelowiecki, Szymański, Kruszyński. Wyświęcony w 1931 r., studia
wyższe, specjalistyczne odbywał w KUL oraz w Rzymie w Papieskiej Akademii „Angelicum”,
gdzie zetknął się z wybitnymi myślicielami katolickimi. Po otrzymaniu doktoratu
wykładał na KUL-u jako profesor teologii moralnej (1937-1951) wciągając w
dziedzinę tej problematyki poważną grupę uczniów. Dużo uwagi poświęcał także
zagadnieniom pedagogicznym.
Działalność naukową przerwała okupacja niemiecka. Ks. Goliński został wraz z innymi pracownikami osadzony w więzieniu, gdzie zachował postawę patriotyczną i duszpasterską, o czym wspominali stale jego towarzysze z celi więziennej.
W czasie okupacji brał czynny udział w nauczaniu kleryków, w organizowaniu w trudnych warunkach politycznych i gospodarczych Seminarium Duchownego w Krężnicy Jarej. W 1947 roku został mianowany sufraganem diecezji lubelskiej ks. biskupa Stefana Wyszyńskiego. W 1951 roku po zgonie biskupa Kubiny objął rządy diecezji częstochowskiej.
W okresie 12 lat rządów pasterskich w trudnych warunkach, wykazywał niepospolitą energię, ruchliwość, dbałość o należyty poziom pracy duszpasterskiej, kontakty z wiernymi i dynamizowanie życia religijnego, którego centrum - Jasną Górę otoczył szczególną opieką.
Z jego inicjatywy doszło do erygowania Częstochowskiej Kapituły Katedralnej i zwołania pierwszego synodu diecezji częstochowskiej. W głębokiej trosce o prowadzenie należytej akcji duszpasterskiej powołał do życia 30 parafii. O rozmiarach tej działalności organizacyjnej świadczyło także wybudowanie 13 kościołów, 10 kaplic i 29 plebani. Osobiście konsekrował 32 kościoły. Już po kilku latach mógł stwierdzić z zadowoleniem, że wytworzył w diecezji silną więź między biskupem a duchowieństwem, rozszerzając ją poprzez konferencje rejonowe, dni modlitw jak i bezpośrednie kontakty nawet w odległych od Częstochowy parafiach. Przeprowadził 325 wizytacji parafii, wygłaszał niejednokrotnie kazania o różnorodnej tematyce, znajdując czas na odwiedzanie wiernych jak i duchowych, zwłaszcza emerytów i chorych. Był wreszcie inicjatorem honorowego krwiodawstwa w środowiskach duchowieństwa diecezjalnego. Sam ofiarowywał krew dla chorych.
Obraz działalności biskupa Golińskiego byłby niepełny, gdybyśmy nie wspomnieli o jego pracy naukowej, jak i o listach pasterskich. Pozostawił po sobie 120 prac, rozpraw, artykułów, szczególnie interesując się martyrologią duchowieństwa „ biskupów diecezji lubelskiej i częstochowskiej oraz stratami osobowymi polskiego środowiska teologicznego.
Jego staraniem zostały wybudowane w katedrze częstochowskiej, z ofiar duchowieństwa, sarkofag dla biskupa Teodora Kubiny oraz epitafium dla uczczenia kapłanów zamordowanych w czasie drugiej wojny światowej.
W wystąpieniach publicznych cechowały go zawsze realizm, oszczędność słowa i wysoka kultura osobista. Nic, więc dziwnego, że w ostatniej drodze żegnały Go wielotysięczne rzesze kapłanów i wiernych.
Do historii swojej diecezji przeszedł jako biskup okresu soborowego, który żył ideałami Jana XXIII, zachowując zawsze patriotyczną i obywatelską postawę.
Franciszek Jagniętowski
Przedruk z „Za i Przeciw”