WILKOŁAZ GÓRNY

 

Niewielka wieś powstała na bazie folwarku należącego do ordynacji Zamojskich, wzmiankowanego w latach 30 -tych XIX w. 1 W latach 90 - tych XIX w. dzierżawcą był Riwerski. W 1937 r. dobra poordynackie zostały nabyte przez Bank Rolny i rozparcelowane.

Według zachowanych planów archiwalnych i opisów, w 1936 r. w skład folwarku wchodził drewniany parterowy dwór z facjatką na osi, siedem budynków murowanych i cztery drewniane. Do zespołu od południowego - zachodu przylegał park.

Obecnie zachował się tylko jeden budynek gospodarczy, gruntownie - przebudowany na mieszkalny oraz szpalery wokół dawnego sadu. Pozostałością po folwarku jest również zbiornik wodny na Urzędówce.

Bardzo długo wokół folwarku me wykształciła się wiejska zabudowa, która sporadycznie pojawiła się dopiero w okresie międzywojennym. Z niej przetrwały tylko dom nr 1 z lat 20 XX w. oraz dom zakonny sióstr Urszulanek z lat 30 XX w. Większość nielicznej zabudowy powstała po II wojnie św.

W południowej części miejscowości, poza zabudowaniami w tzw. lesie Krzywda znajduje się cmentarz wojenny z I wojny światowej, na którym są pochowani żołnierze armii rosyjskiej i austriackiej. Na kamiennym, potrójnym krzyżu, posadowionym na tle lasu napis PRO PATRJA MORUTI CZEŚĆ ICH PAMIĘCI.