Blasius Amata
LEXICON RECENTIORIS LATINITATIS

A B C D E F G H I JK L M N O P Q R S T U V WXY Z

canonicum de Curia Lexica Multiplex Orbis 1 Plantae 1 [Verg] Retialia Varia Vocale
ORTHODOXVM

D

d. (denarius)| dies

D. Depositus | Dulcis | Dominus | Decimus, Divus

D.C.L. Doctor Civilis [o Canonicae] Legis

D.D. (1) Dedit, Dedicavit | Dono dedit | vel Doctor Divinitatis | Donum dedit; Dedicavit | vel Doctores D.D.D. dedit, donavit, dicavit

D.G. Dei Gratia

D.I.P. Dormit In Pace

D.Lit. (Doctor Litterarum)

D.M. Diis Manibus vel (Doctor Medicinae)

D.M.S. Diis Manibus Sacrum

D.N. Dominus Noster vel Domino Nostro

D.N.J.C. Dominus Noster Jesus Christus

D.O.M. Deo Optimo Maximo

D.R. Decanus Ruralis

d.s.p. (decessit sine prole)

D.Se. Doctor Scientiarum

D.Se. Doctor Scientiarum

D.V. (Deo volente)

D.M. Diis Manibus da d'altronde [quidem] aliunde | da che cosa unde [enim] | da ciò segue hinc sequitur + acc. e inf | da quattro mesi mensem iam quintum te exspectabam | da un punto di vista descrittivo ob describendi opportunitatem | da varie parti e diversis partibus profecto ad...

dabbene tipo - bonum nomen -inis n.

Dado Rotomagensis

dado tessera -ae f

Dagobertus

Daily Telegraph telègraphum cottidianum

Damasus -i.

Damianus -i.

Damocle [spada di -] Damoclis gladius -ii m.

Daniel -élis

danno - [subìto] detrimentum -i n | [pèrdita] iactura -ae f | [colpa propria] damnum -i n

dannoso inimicus

Dantes Alagherii (Alagherius).

dantista Dantis studiosus

Danubio Danuvius (altior pars), Hister -ri

danza saltatio -ònis f

danzare salto-as -are

dappertutto ubique; omnibus in locis; nusquam non; ubivis

dapprima primo nempe

dare - possibilità praebeo opportunitatem; | - la vita devovere vitam;
| - aiuto praebere adiumenta, praesto -are auxilia; | - lo stile designo -as -are stilo |
| darsi bel tempo indulgere otioso vitae cursui; | darsi la morte [si diede la morte] sibi mortem conscivit

Dàrio Darìus, ii

darvinismo Darvinismus socialis

data data -orum n p | diei significatio -nis f; | dalla - ab illo praesertim anno; | - memorabile multum habet momentum; | di vecchia - veteres | coincidere delle - ipsis anniversariis temporibus | Data di fine Datum finis | Data di inizio Datum initii | Data di Nascita Dies nativitatis | Data pubblicazione Dies editionis | data subst. data,orum n. | Data Datum

database 1. (program) subst. datorum ordinatrum 2. (data) subst. data,orum n.; plicae datorum | - datarum ordinatrum -i n.

datare diem dare;

dato argumentum -i n | -i data -orum np | ea quae proposita sunt | datotheca -ae f | una -a cultura certo quodam statu eruditionis; | risente della - etiam nunc abundat ea vi quam... indidit; | il - cum suapte natura sit | rationes | - lo stile e il carattere stilo et natura designo -as -are + gen. | dati di indicia praebita ex; | - da Dio collatus divinitus

datazioni dierum ascriptiones

dati inseriti data inserta datore di lavoro adhìbitor -òris m.

dattilografa dactylographa -ae f

dattilografare dactylographo -as -are

dattilografia dactylographia -ae f

dattilogramma dactylogramma -atis n.

dattiloscopia dactyloscopia -ae f

davanti avere - prae oculis habere | - a te tuo conspectui [fiant grata] | - all'esercito pro contione; | - al bene pro bono [malove) | - a coram + abl. | apud [Pompeium] | davanti allo sguardo di Dio, Dei in conspectu

David -idis

davvero sforzi - grandiosi magni quidem ponderis nisus; [mirifica] quaedam virtus | Davvero eloquente Insignis

de consensu consentiente...

de facto

de licentia cum adsit licentia

de necessitate

de iure ordinario

De Almaria

De Rada

debilitare imbecillum reddo -is -ere, vires imminuo -is -ere; extenuo -as -are, enervo -as -are | debilitarsi consenesco -is -ere, deficere, hebescere

debilitato languens, effetus, enectus

debitamente debita ratione | [debite] convenienter, recte

debito [debitus -a -um], dignus | tener - conto debitam rationem habere; | cupimus gratiam referre quam tota Ecclesia debet; | - estero debitum videlicet externum

debole debilis oeconomice; | - vista valetudo oculorum; | povero - senza difesa fatuus et miser; | infirmus, imbecillis; | debilis et inermis; | -i e bisognosi multitudo egena

debugger - subst. emendatrum,i n. | debug vt. emendare

debugging subst. emendatio,onis f. | debugging - subst. emendatio,onis f

decadere deficio -is -ere

decadimento privationes -um fpl.

decalcificazione decalcificatio -ònis f

decano decanus foraneus, qui denis praepósitus

decantare verbis extollo -is -ere; praedico -as -are de

decathlon decathlum -i n.

decatleta decathlus -i m.

decentralizzazione decentralizatio -ònis f; decentralizo -as -are

decentrare [v. tr. dal fr. décentrer, der. di centre “centro”, col pref. de- corrispondente all'ital. dis-1]

decibel phonium -ii n.

decidere - della decernit de | iubeo -es -ere, statuo -is -ere, constituo -is -ere | delibero -are; diiudico -are, decerno -is -ere; | dirimo -is -ere controversiam; | decidi tu consilium est tuum

decifrato enodari

decisamente pari cum impetu

decisionale decidit | deliberandi

decisione decisio (C 1983 c. 240,2) [actus alius est ac sententia, consilium] consilium capere/inire | [decisio] | sententia | resolutio -ònis f; | prendere - consilium capere, consilium inire; | (auctoritatis publicae) potestas, consilium | - morale moralis voluntas; | con - prompte; | con maggior - ferocius adortus est

decisivo decretorius; maximi momenti | maximum momentum habet

deciso fermamente certum est mihi; sono - constitutum habeo; - placuit

declamare [leggendo] recito -as -are; [a memoria] pronuntio -as -are

declivio devergentia -ae f

decollare evolo -as -are, avolo -as -are

decollo abductio -ònis f; aeria, avolatio -ònis f

decolonizzazione opus « coloniarum demolitionis »

decontamináre decontamino -as -are; decontaminátio -ònis f

decorativi in cemento Ornativa Caementi | - in metallo Ornativa Metallica | murali Ornativa muralia | - pittorici Ornativa graphica | plastici Ornativa plastica

decòro décoro -as -are

decoroso decens -ntis, gravis -e, nobilis -e, liberalis -e, amplus -a -um

dedicare destìno -as; -rsi se obvium do -as -are | dedicarsi sese applicavit, se omnino permitto -is -ere; se dedere alicui rei; tempus, aetatem consumo -is -ere (terere) i.alqa re; alicui rei totum se dedere; - interamente quae tota agit; dedo, operam dabo; incumbo in aliquid, vaco alicui rei

dedicato a qui tractavit de | collatus ad

Dedicazione Dedicatio

dedizione abnegatio -nis f; devotio -nis f; - pastorale pastoralis opera et deditio

deducibile deducibilis -e (oec.)

dedurre ex quo efficitur, sequitur; inde efficitur (colligitur); non si deduce non continuo sequitur DEF

Defensor Locogiacensis

deferenza officium -ii n.

deficiente impar -ris

deficienze infirmitates -um f

deficit damnum -i n

deficitario

definire declarantur; - non ben chiaramente: haud clare definiuntur; appello -as -are

definitiva in - quae omnia denique, ad summam; - e determinante ultimi

definitivamente perenne, ratione certa ac definita

definitività definitiva natura

definitivo postremus | supremus | decretoria iudicia proferre; penitus ... constat | terminalis, ultimus; decretorius | discretorius | definitivus; un modo nuovo e - modus novus et definitivus

definito statutus; - come qui sic definitur

deflazione deflatio nummaria (oec.)

defogliante venénum -i n. defoliatórium

defoliáre defolio -as -are

deformare subvertitur | deforma detorquet

deformato (visioni) deformia iudicia de vita

deformazione deformatio

defunzionalizzare defunctionalisactio actionis f

degno dignus nostra laude, dignus homine

degradare deicio -is -ere

degradato depravatus -a -um

degradazione degradatio | deformatio -ònis f FC 6; deiectio -ònis f | deminutio dignitatis

degrado degradatio -onis | Deformatio

Deiotarus -i

Degustatore (di vini) - Pytissator-oris, m. -

delazione indicium -ii n.

delegare adlego -as -are (causam excusationis)

delegatoDelegatus

delegazione Delegatio

delegittimare exlegem reddunt eam philosophiam

delete - vt delere | eradere

deliberare conscisco -is -ere; - rapido expediti consilii

deliberatamente consulto, de (ex) industria, consilio

delicato elegans -ntis; ingenuus, humanus, magnae prudentiae; campo - in re tantae prudentiae SR 26; tenuis; mollis, suavis, religiosus (scrupoloso)

delineare postquam ergo adumbrata est imago | (delineatio), forma, brevis expositio | si -a figuratur

delinearsi designatur

delineato repositus (ibi); delineo -as -are

delinquente vir scelestus (noxius, nequam), sicarius

delitto delictum -i n (leggerezza), scelus; facinus (orrore); peccatum (preciso dovere), maleficium (intenzionale); flagitium (contro l'onore), nefas (contro gli dèi) | Delitto Delictum frustratum | Delictum mixti fori

delizioso delicatus

Delphmus -i

deludente qui expectationem fallit omnino SR 14

deludere frustrari, decipere

delusione frustratio -ònis f; destitutio -ònis f

demagogico turbulentus SR 26

demagogo plebis dux, turbator vulgi, turbulentus; novarum rerum studiosus

Demografia Demographia

demenziale insaniens -entis | dementialis -e

democratico demòcrata -ae, popularis; societas popularem

democratizzazione democratizatio -onis f.

democrazia libera res publica: grandi -e in magnis liberisque civitatibus

demografia demographia -ae f; demographica densitas

demografico incremento - auctus natorum; natorum SR 10; crescita - multitudine sua usque increscens

demonio daemonium

demonologia demonologia

demoscopia demoscopia -ae f [public opinion research]

demoscopico demoscopicus -a -um

denaro singolo nummus; charta nummaria; - publico aerarium; - raccolto con pubblica questua collaticia stipe; molto - magna pecunia; pecunia

Demosthénes -is

Denatalità - Natalium deminutio

denaturato denaturatus

dendrocronologia dendrochronologia -ae f

Denominazione Impresa Denominatio Fabricae

denòto dénoto -as -are

denso plenus rerum

denso essere - denseo -es -ui -ére

dentale dentalis [consona]

dentatura denticulatio f; helicalis [worm wheel (tech.); - artificiale dentatura artificialis

dente di leone taràxacum -i n.

dentellato laciniòsus -a -um

dentiera enamelum -i n. [Zahnschmelz, enamel]

dentifricio pasta f dentaria [toothpaste]

dentista opifex -icis -ex dentarius; dentista -ae m.e f

dentro dal di - ex interiore animo SR 31

denuncia

denunciare lo scandalo offensam denoto -as -are; repudiatur; -ati quae in Documentis Ecclesiae reprehenditur

denunziare (complici) deferre, indico -as -are conscios, evulgo -as -are crimen

denutrizione denutritio -ònis f; deficientes alimoniae

deodorante

deplorare arguo -is -ere; queri | vehementer deflevit | -si i vizi vitia vituperantur

deplorevole (fatti) haec infausta | deplorabilis

depolarizzare depolarizatio -nis f

deportare aliquo violenter amandantur; relego -as -are

deportazione deportationes -um f

depositario depositarius,-a,-um.

depositato repositus

deposito Depositum, repositorium -ii n.; | - bagagli reconditorium, repositorium | depositorium sarcinarum; horreum -ei n.

depravazione morum perversitas, pravitas; mores corrupti

deprèco déprecor -aris -àri

depredato di tutto spoliatus expilatusque

depressione

depresso [materialmente] depressus [contr. excelsus]; - [moralmente] fractus, confectus

deprezzamento depretiatio -onis f

Depurazioni acque Purgatio aquarum

deputare deputo -as -are

deputato

deragliare exorbito -as -are

derivare ne deriva che quod inde proficiscitur; colligitur; deducuntur; (etimologia) ductum esse, ortum, profectum; - come conseguenza illud erat consecuturum ut; inde profluens; fluo

Deroga Derogatio

derogazione derogatio

Des. designatus

desacralizzare desacralizatio, desacralizatus

descolarizzazione

descrittivo narratur MD 6

descrivere exhibeo -ere, expingo -is -ere

descrizione brevetto descriptio diplomatis inventi

desiderare adfectatio [imperii) | desiderare di partecipare praeoptant participare; | - vivamente cupere et opto -as -are; | - ardentemente gestio -is -ire, ardenter affectant; | appeto -is -ere (istintivo), | expeto -is -ere (ragionevole); | cupere [vivamente], concupisco -is -ere; | desidero -as -are (mai avuto); | cupit sese extendere; | opto -as -are [la cosa migliore], exopto -as -are

desiderio studium -ii n.; appetitio -nis f; - di propagare machinationes ad propagandas; è vivo - flagrant desiderio mf 1; permagna cupiditas

Desiderius Cadurcensis

desideroso in votis habens; studens; appetens

designare significat, denotat

desistere incepto absisto -is -ere; cesso -as -are

desktop subst. tabula,ae f. (systematis); mensa,ae f.

désolo desolo -as -are

desperado homo desperatus

dessert mensa secunda

destinatario destinatarius -ii m.; acceptor -oris m.; -i unici sibi solis

destinatari; evangelizatio dirigitur; - prioritari ad quod potissimum; ad quos potissimum evangelizatio dirigitur

destinato fatum esse

destinazione universalis bonorum addictio; - universale addictio universalis bonorum terrae

destino -i de Regni Dei novissima sorte; fortuna -ae f; destinatio -nis f | quibus devovetur educandi industria; senza - cui nulla sors; - altru aliorum sors
destìno déstino -as -are

destituzione destitutio

destrosio dextrosis -is f

desumere ex quo efficitur ut

detentori (del sapere) scientiae; (del potere) potestate pollere

determinante decretorius -um, maximi ponderis; - e definitivo ultimi discriminis (tempus) | quod praeponderans est; principium hermeneuticum fundamentale

determinare efficit | definit | comprehendo -is -ere

determinato certus | determinatus + abl; [lat. cl. ' 'limitato', circoscritto; 'qualche', 'alcuno' ' italian] |- ad operare statuens convenienter eas expedio -is -ire; innititur

determinazione viae decernantur + gen, voluntas

determinista determinista -ae m.

detestando perosus scelera

dettafono dictophònum -i n.

dettaglio particulare | entrare in maggiori -i ad magis particulares res descendunt

dettare postulo -as -are

dettati deprompti

Deumidificazione Deumidificatio

deuterio deuterium -ii n.

devastare diripio

deviare dal retto cammino aberro -as are

deviati depravati

deviazione circuitus -us (phys.); declinatio -ònis f; & depravationes, errores mf 8; politici moris depravatio; vitia

devozione (erga deos) pietas; (erga homines) voluntas, fidus animus; voluntas [perpetua]

di per sé suapte natura

diaconato diaconatus

diaconesse diaconissa

diaconia diaconia, servitium

diacono diacon -onis m.; diaconus -i m.

diaframma - attraverso il quale le concezioni nuove per vos, interpretum quasi partes agentes, novae doctrinae

Diagénes -is

diagnosi diagnosis -is f (roentgenalis)

diagnostica diagnòsis -is f

diagnosticare dignosci possunt

dialettico disputandi

dialettologo dialectologicus

dialogo colloquium de | - vero collocutio -onis f; in collocutionem; spirito di - animus ad colloquium propensus; dialogus

diametralmente opposti longe adversus, longe alio modo

diametro diametrus -i m.

diapositiva diapositiva imago

diarrea diarrhoea -ae f | ventris fluor

diaspora diaspora, dispersio inter gentes

diavolo fare il - a quattro; essere come il - e la croce; essere come il - e l'acqua santa; come un - tamquam Orcus

dibattere aguntur

dibattimento disputatio

dibattito disceptatio

dicastero dicasterium

dicerie rumores -um m.

dichiarare patrono edixit eum curatorum patronum; profiteri (in pubbl.), confiteri (in priv.); declaro; statuo -is -ere; - guerra bellum indico -is -ere (declaro -as -are)

dichiarazione (nota) declaratio illa; - dei Diritti Declaratio Iurium Humanorum SR 26 | - di episcopati declarationes quae a variis episcopatibus editae sunt

Didacus -i

didascalia didascalia

didascalico ad docendum, ad docendi rationem; pertinens o attinens

didattica scientia didactica, docendi ars, docendi ratio o disciplina

didattico instructionis

Dido -us [poi invariato]

Didymus -i

diesel dieselianus

dieta protectiva diaeta -ae, bland diet (med.) difatti etenim

difendere defendo; tueri iura; sono difeso defendor; -rsi periculum illud idem vitore nitebatur

difensore

difesa senza - inermis -e; defensione carent; ad tuenda; - della persona umana pro humana persona tuenda; - e promozione in tutando provehendoque

difetto pregi e -i praecipua vel delicta; vitium -ii n.; mendum -i n.; erratum -i n.; penuria -ae f

difettoso defectivus -a -um

diffamazione

differente dissimilis -e, dispar -ris, diversus -a -um, alius -a -um

differenza notevole multum interest (remittas .. an solvas); a - dissimiliter ac | secus a transactis temporibus; discrimen | intervallum

differenziale diferentialis -e

differenziato distinctus -a -um

differenziazione distinctio, discriminatio

difficile comprendere difficile intelligitur | situazione - in illo discrimine; gusti -i fastidiosus; - congiuntura: grave discrimen

difficilmente difficulter; aegre

difficoltà adversarii imperium in angustias adducatur; - ad apprendere permagna comprehendendi difficultas; particolari - quibus difficultatibus hac in re prematur

diffidando diffisus

diffidare diffido -is -ere alicui

diffusione [diffusio] | propagatio | con la - dilatando; in disseminandis; - di idee e sentimenti modi cogitandi et sentiendi; per la - pro Regno Dei dilatando; con l'attuale - cum in dies diffundantur

diffuso più - universalior

diga moles -is f

digerire conquoquere

digital digitalis, is, e

digitale technologiae quae digitales dicuntur

digiunare abstinentia -ae f

digiuno impransus; [prescrizione medica] ieiunus

dignità dignitas -atis f

dignitoso plenum dignitatis

dilà al - praeter numerum | andare - egredi

Diagnosi dello stato di conservazione e metodologie di intervento Diagnosis gradus tuitionis et rationum operationis

Diagnostica Diagnostica

Diaria merces diurna

difensore Defensor vinculi

diffusione diffusio (Christ. Dom. 2,13) [propagatio]

digital adj. digitalis,e

dignità Dignitates

dilagare abundo -as -are

dilatare -ndo distendatur

Dilazione Dilatio

dilettante amator -ris m.; voluptatis causa | cultor voluptuarius

dilettantismo - facilitatis iactantia

diligente sollers -rtis

diligentemente indagare investigo -as -are et conquiro -is -ere

diligenza diligentia

dilucidare enodo -as -are, explico -as -are

dimamico alacris -e

dimension - subst. tabula,ae f; matrix,icis f

dimensione ratio -ònis f | mensura -ae f | amplitudo -inis f; forma -ae f | | qualitas -àtis f; pondus -eris n.; proprietas -àtis f | ambitus -us m.; | -i inquietanti modorum terrificorum | nella - pro (creaturarum) modo | - soggettiva si subiective intueamur; | - mondiale universalis magnitudo | - del mistero momentum mysterii | - mondiale hominum magnopere pertinere | ad universam coniunctionem inter homines; | - pratica utilitas; | - mondiale mundi condicionibus respondere; | in tutte le - omnes facultates ipsius hominis

dimenticanza neglectio -ònis f

dimestichezza - e familiarità usus et necessitudo

diminuire l'ardore deferveat ardor; - il dolore remittit dolor

diminuzione imminutio -onis f

dimissione - da dimissio de

dimissorie dimissoriae litterae

dimorante inhabitans

dimostrare declarat | comprobo -as -are; efficio -is -ere; - ciò è hoc quidem confirmant | poter - planum facere; docere

dimostrazione monstratio f interrogatoria, talkshow; ostensio; manifestatio f; manifestator m.; indico peccati radicem

dinamica - e sostenibilità economica | Dynamica et certitudo oeconomicaevolutiva dynamica progressio -ònis f

dinamico dynamicus -a -um

dinamismo dinamismo alacritas | - del nostro tempo ' citatissimus huius aetatis cursus (n. 79); industrie concorrenti ' operosa artificia quae inter se aemulantur (n. 69) | dynamismus, dynamica virtus | dynamica vis, actio FC 32, incitans vis; - del nostro tempo = citatissimus huius aetatis cursus

dinamite dynamites -is m.

Dinamius dux

dinamo dynamon -i n. (tech.)

dinamometro dynamometrum -i n.

dinosauro dinosaurus -i m.

Dio Deus

Diodotus -i

Dionisus Exiguus

Dionysius -ii

diossido di carbonio dioxydatum carboneum

dipartita abitio -nis f

dipendente minister, stri m |

dipendenti numerus ministrorum, Administrorum

dipendenza servitus, utis f | dependentia -ae f | dependentia (C 1983 can. 660) pro oboedientia | - totale e fiduciosa dediti fidentesque; | subiectio; | positum esse in; | - da conectitur; | - essenzialmente se quam maxime esse auctores | oboedientia, obnoxietas, subiectio, submissio

dipendere da me per me stat

Dipinti su carta Picturae in charta | su ceramica Picturae fictiles | su cuoio Picturae in corio | su lapidei Picturae in lapide | su legno Picturae in ligno | su marmo Picturae marmoreae | su metallo Picturae in metallo | su pergamena Picturae in pergamena | su rame Picturae in cypro | su seta Picturae sericae | su tavola Picturae in tabula | su tela Picturae in tela | su tessuto Picturae textiles | su vetro Picturae in vitro | tridimensionali Picturae stereometricae

dilemma dilemma -atis n.

diploide diploideus

diplomazia ars diplomatica

dipsomania dipsomania f

dire altro è il - altro è il fare dicere et facere non semper eiusdem; | - pane al pane scapham scapham dicere; | - come innitentes verbis | - il pensiero quid sentiam enuntiabo; | vuol - est | per così - quasi; | - la parola suam expromo -is -ere sententiam; | si potrebbe - dicere licet | per non - impossibile vel potius nullo modo; | soleva - dictitabat; | per così - coniectatione quadam

direct adj. directus,a,um; rectus,a,um; ~ Client Connection (DCC) subst. Directus Clientium Conexus

directory processus directorius; (plicarum) index, indicis m.

diretta - trasmissione praesentànea | praesentes

direttamente ipse -a -um; directo | recta via

direttiva ductus (Leitung); -ve directoria principia, moderatrices normae

diretto directus; eo contendat ut

direttore d'orchestra praefectus musicus; - d'orchestra syntonator; director et magister gymnasii; procurator

direttorio directorium

direttrici di azione leges principes quae recipiat; actionem moderantur | orientationes

direzione [directio] | rectio | regimen -inis n.; opposta - in diversum; - spirituale moderatio spiritualis; regimen

dirigente - ergòdota -ae, m.

dirigenti (al potere) gubernatores auctoritate praediti

dirigibile regibile; aeroplanum follinum (seu: Zeppellinianum)

dirìgo dìrigo -is -ere

diritto stato di - status iuris; | iuris peritia insignis, cognitione clarus; | iuris scientissimum, auctorem celeberrimum; | ad iuris studium se conferre; | iuris eruditissimus, peritissimus; | legum consultissimum esse, conspicuum esse; | - di proprietà ius dominii personis singulis tributum

dirottamento abductio -ònis f (aeria)

dirottatore abductor -òris m.

dirotto pianto magnus fletus

disabile impeditus, inhabilis

disaccordo discrepo -are verbis, re; dissideo -es -ere

disadattato non idoneus, aptus factus

disagiato moleste ferens

disagio molestia

disapprovazione (urli) acclamatio -onis f

disarmo disarmatio -ònis f | armorum deminutio

disastroso calamitosus

disattendere praetermitto -is -ere

discarica decarrico -as -are

discendente prognatus; propago -inis; -nti posteritas -atis f

discepolo discipulus

discernere ut cognoscantur; - chiaramente clara distinctio

discernimento prudentia, rectum iudicium | - di contenuti condiciones componendi

discesa devergentia -ae f

dischetto disculus magneticus

disciplina disciplina, scientia

disciplinatamente moderate, modeste

disciplinato temperatus; - e creativo ordinati et efficientis

disco discus, i m. magneticus; | - intervertebrale intervertebralis discus | discophonum -i n. | in disco pono -is -ere | - combinatore discus selectorius; | - musicale discophonici modi (mus.); | - stereo phonodiscus -i m | discu(lu)s -i m. magneticus [Diskette]; | negozio di - discopolium -ii n | - rigido horreum fixum [orbis rigidus] | Disco stereo - Phonodiscus

discografia discographia -ae f

disconoscimento falsus inellectus -i m.

disconveniente disconveniens, disconvenientia -ae

discordare disconvenio -is -ire; discrepo -as -are

discorrere sermocinor -àris -ari; (col)loquor -eris -qui; dissero -is -ere; disputo -as -are

discorso Allocutio (ad) | [discursus] | sermo -onis m | oratio -onis f | contio -onis f | -i allocutiones | - e colloquio sermo et colloquium | - della Montagna sermo montanus | rivolgere il - facultas sermonis habendi

discorsivo discursivus -a -um

discostarsi valde erro -as -are

discoteca discothermopolium -ii n.; discotheca -ae f; discothecarium thermopolium -ii n.

discredito de existimatione perdunt

discrezione [discretio -onis f.] modestia -ae f; taciturnitas -atis f; moderatio -nis f.

discriminare segregat (mulierem) pro (viro)

discriminazione omnis generis discrimen | distinctio -onis f; discriminatio -onis f; - razziale stirpium exclusio -ònis f, odium -ii n.; phyletica discriminatio | discriminis (tempus)

discussione [discussio] | disputatio, disceptatio -onis f; sermocinatio -onis f | discussio causae, examen et 'discussio'

discusso agitatus -a -um

discutere ambigere, discepto, dissero -is -ere

discutibile dubius, incertus, controversus

disdegnare fastidio -is -ire; delineo -as -are

disegno propositum -i n (Dei); consilium (Dei); delineatio -nis f; propositum, lineamenta; adumbratio, descriptio -onis f | - originario primigenio Dei proposito

diseguale iniquus SR

Diserbo chimico Herbarum chemica exstirpatio

diseredato destitutus

disertore transfuga -ae m. | desertor

diserzione transfugo, as

disforia dysphoria -ae f (soc.)

disfunzione disfunctio -ònis f

disgiunto distractus -a -um

disgregato dissipatus -a -um

disgregatrice (homines) seiungens -ntis

disimpegno ad sese subtrahendos SR 15

Disinfestazione Infestantium exstinctio

disinfezione disinfectio -onis f

disintegrazione decompositio -onis f

disinteressato [disinteressatus], sui oblitus; liberalis -e; sui omnino immemor -oris

disinteresse abstinentia -ae f (contra: cupiditas)

disk discus -i m | hard - discus durus vel rigidus vel fixus | compact - discus compactus | - drive statio -onis f discorum

diskette disculus -i m

disobbedienza inoboedientia -ae f.

disoccupato invite otiosus -a -um

disoccupazione operis vacatio -ònis f; si forte desit opus; sine opere esse; opere carens homo | coactae vacuitatis lucrosorum operum; inopia f quaestus [unemployment] | Invita (vel coacta) operis cessatio

disonesto malus -a -um; turpis -e

disordinatamente realizzata inordinate saepe progrediens

disordinato sviluppo confusa progressio -ònis f machinalis industriae

disordine conturbatio -ònis f; perturbatio -ònis f | turbatio -ònis f

disorientamento pergravis (emergit) rerum turbatio -ònis f

disorientare restare perturbor -aris -àri (perturbantur)

disorientato turbatus mf 28

disostruzione obstructionem auferre

disparità sociale inaequalitas -àtis f socialis

dispensa - generale cella -ae f penaria; [riserva] succidia -ae f; - per l'olio cella olearia

dispensare non - minime eximit

dispensatore distributor -òris m. | largitor -òris m.

disperare di dare senso a despero -as -are de sensu vitae

disperato perditus (et afflictus); omni spe destitutus, rebus suis desperans

disperazione desperatio

disperdere dissipo -as -are, dispergo -is -ere; disturbo -as -are; tempus tero -is -ere, cesso -as -are; fundo -is -ere ac fugo -as -are hostes; distraho -is -ere dispero - di despero aliquem dispetto stomachus -i m.

disponibile - al dialogo colloquia cum aliis aperio -is -ire; praesto esse, magis praesto se reddo -is -ere; praesto exto -as -are

disponibilità propensio -onis f | usurpatio -onis f | promptitudo -inis f; promptus animus; animi facilitas, copiae | praesto esse, prompta voluntas | liber usus

disporre - bene metor -aris; poter - in promptu habere

dispositivo - (d' allarme) mechanema monitorium

disposizione tempo libero a - ab occupatione liberi fruentibus; compositio, habitus; a - in usu habere; - d'animo mentes hominum et cogitationes; mettere a - suppedito; tempo libero a - temporis spatio ab occupationibus liberi

disposto - a diventare - bilis [saggio: sanus / sanabilis]

dispotico imperiosus -a -um

disprezzare despectus; aspernari (atti esterni), recuso -as -are (apertamente); despicere (orgoglio); contemnere (contr.: metuere); neglego -is -ere (trascurare); sperno -is -ere (sentimento contrario:appeto -is -ere, concupisco -is -ere); fastidio -is -ire (ripugnanza fisica)

disprezzo neglectio -nis f | tenere in - pro despectissimo | con - contemptim | personae contemptiones.

disputare concerto -as -are

disseccarsi aresco -is -ere

dissenso discrepantia -ae f

dissenteria dysentèria -ae f

dissertare disserto -as -are

disseta sitim depellit

dissezione sectio anatomica

dissidente dissìdens -ntis

dissimile veri dissimilis / mei/tui/nostri... dissimilis [sempre]

dissipare profundo -is -ere

dissociazione disiunctio -onis f

dissomiglianza dissimilitudo -inis f

distaccare (nel pensare) nihil cogitari potest..si segregantur

distaccarsi se seiungo -is -ere; digreditur

distacco abscessio -onis f; discidium -ii n.; - dai beni contemptus bonorum

distanza distantia -ae f; a - centum post annis; a grande - longo intervallo interiecto | a - absentes | vedere a - intervallo interiecto videre | distanza a trent'anni di - triginta post annis

distare abest a mari tria milia passuum intervallio / spatio; abest a mari iter trium dierum; abest a mari tribus milibus passuum

distensione

Distilleria - stillaticia officina

distinguersi distinguor a; discrepo | - volentieri consuevit

distintivo signum -i n.

distinzione

distogliere absterrere, avoco -as -are; revoco -as -are

distorcere detorquentur

distrarre abstraho -is -ere, avoco -as -are, recreo -as -are, reficere

distrazione aberratio -onis f; animi relaxatio, a. revocatio, a. remissio; animus vagus, a. suspensus; per - imprudens; cercare - animum recreo -as -are, relaxo -as -are, animum remitto -is -ere, oblecto -as -are

distretto

distributivo distributivus -a -um

distributore automatio autòmatum -i n escàrium

distribuzione (ingiusta) inaequalis partitio; effectio alimentorum ac partitio

distruggere extinguo -is -ere; laedo -is -ere; -li ad interitum

distruzione nihil umquam delet

disturbare inquieto -as -are; turbo -as -are; conturbo -as -are; molestiam afferre alicui, incommodo esse alicui; non mi disturbare non gravate faciam

disuguaglianza ut efficienter inaequalitates emendentur; inaequalitas

disumanizzante exuens homines humanitate; (ab humanitate aliena) hominesque eadem exuens

disumano indignus; ab humanitate aliena (hominesque eadem exuens)

disuso cadere in - oblitas esse | dolenter in desuetidinem venit

ditta domus vel societas bonis gignendis

dittafono dictophonum n.

dittatoriale tyrannicus

dittatura dictatura -ae f (militaris)

divano lectulus -i m. orientalis; scimpodium -ii, n

divenire tempus futurum, ventura aetas; futura aetas; del - quod futura erat | - adulto adultus effectus; - ciò che è illud fieri quod est revera, ad illud vocatus quod (natura) est; - premio eterno transeat in praemium aeternum; diventa evadit; insuper evidens fit

divergenti inter sese distantia

divergenza discrepantia -ae f

divergere considerevolmente insigniter distantia inter sese

diversamente da come si sarebbe dovuto secus quam decuit

diversificarsi se ita habere sec.rationem suam

diversificato variatus -a -um

diversità diversitas -àtis f; varietas -àtis f

diversivo -i oblectamenta; per - animi causa

diverso alius ac nunc; distinguendus ; - stato diversus ordine | problema - variae quaestiones | in modi -i pluribus modis, variis modis; dissimilis | alius | discrepo -as -are | in modi - aliter quam antea | complures | -e risposte responsa variantia; | ben - longe dissimiles + g. | -e direzioni diversa -orum

divertimento

dives -itis -e (vel diti) -um (vel ditium) - ditia

dividendo lucrum -i n. dividendum

dividersi di comune accordo comparo -as -are [inter]

divìdo dìvido -is -ere

divieto prohibitio -onis f

divinizzare deorum in numero colloco -as -are | divinizatus -a -um

divinizzazione divinizatio mf 14

divisa in - paludatus

divisione sanare le - ut discidiis medeatur; - della materia partitionem distribuo -is -ere; - del mondo discidium orbis

diviso partitus (a. e p.); alienatus; [divisim]

divorato - dal desiderio immo cupiditate consumptus

divóro dévoro -as -are

divorziati divortio digressi | divortio seiuncti

divorzio

divulgare elimino -as -are

divulgazione divulgatio -nis

dizione

DMA Doctor of Musical Arts = Doctor Artium Musicarum

DN, DNS, DNUS Dominus

Dniepr Borysthense flumen; Boristhenes

doccia deiectus aquae, balneum pluvium, lavatio pluvia | - scozzese | tubo della - tubulus mammatus

docente

docilità totale mens plane docilis

docilmente modeste

documentale

documentario documentaria pellicula; documentarius -ii

documentazione [documentatio -onis f.]

documento (solenne) publica documenta; - scientifico scriptum scientiae grave; - di riferimento documentum recta via consulendum; -ti testes -ium m.

dodici

doganale telonicus

doganiere telonarius

dogma

dogmatismo

dolce bellaria -orum; il - far niente inertiae dulcedo, iucundum nil agere

dolcezza - del tratto agendi mansuetudo; -e fomenta

dolci dulcia n.pl.; dulciola n.pl.

dolina dolabra f montana [Eispickel]

dollaro dollàrium -ii n.

dolo

dolore diu mortem doluerunt

doloroso acerbus | dolorose piaghe acerbae plagae

domanda quaestiones et interrogationes; petitio -nis f; - e offerta postulatio et suppeditatio; superpostulatio -onis f [higher demand] (oec.); - di qualità postulationi bonitatis

domandare rogo -as -are, interrogo -as -are; quaero -is -ere; percontor -àris -ari; exposco -is -ere; peto -is -ere, flagito -as -are; postulo -as -are, sciscitor -àris -ari

domani per - in crastinum diem; prepararsi al - ad futuri temporis munera ineunda; futura-orum

domenica

domestico famulus domesticus

domicilio

dominante vigens; rispondente al costume prae more translaticio | -nti praeponderantes

dominanza dominantia -ae f

dominazione straniera alienus dominatus

Dominica -ae

Dominicus -i

dominio - sulla natura in natura dominatio; nel - sibi subiciendo; - della dittatura Marxianus dominatus

Domitilla -ae

Donatillus -i

Don Juan amator -oris m.

Donatus ortigraphus -i m.

donazione

dondolo oscillaris sella -ae f | oscilum -i n.

donna astronauta astronautis -idis f; astronautria -ae f; - senza figli mulier nupta filiis carens

dono donum -i n.; munus -eris n. (obbligo), largitio -ònis f (popolarità); donarium -ii n. (votivo), donativum -i n. (ai militari); in - librum tibi muneri mitto

doping drogaria excitatio -ònis f

dopo Amos post Amos; - molti giorni compluribus interpositis diebus

doppietta (a canne mozze) Manuballista cum tubis truncis

doppio geminatus -a -um

Doratura Auratura

dormiveglia semisomnio -as -are

Dorothéa -ae

Dositheus -i

dossier vasta documentatio -ònis f

dotato ditatus; meno - nationes minus valentes; pollens; instructa organis hierarchicis

dotazione patrimonium

dote -i reali verae virtutes

dotto fuit vir litteris Graecis doctissimus

dottorale

dottore

dottrina

dottrinale [doctrinalis -e]; doctrinae patrimonium; sotto l'aspetto - pro doctrina

dovere | munus [ufficio] | - della gratitudine grati animi officium | officium [obbligo morale]; | - occuparsi curo -as -are debet; | - disporre eius est ordino -as -are; | - imparare doceantur oportet; | - dare praesto -as -are tenetur; | avere il - hoc mihi muneris iniunctum est ut; | com'è suo - sicut oportet | adempiere il - verso satisfacere | - della giustizia e amore officium iustitiae et caritatis; | - affrontare confligeret oportebat; [puniedus praevideatur] punitum iri praevideatur; [ad nihil tenetur] nihil debet... | - dovunque sorgano undecumque oriuntur

dovuto -a impostazione recta collocatio; certum officium ad

download - vt (ex)trahere (aliquid ex reti) | prehendere

dozzina duodecim

dozzinale

DPA Doctor of Publical Administration = Doctor Administrationis Publicae

dramma ut discrimen; scriptio | tristis casus | inquisitio | dramaticus status

drammaticità di situazione tristissimi casus

drammatico animum permoveo -es -ere | immensae necessitatis, terrificus | situazione - tristissimi casus; dramaticus, exitiosus (-sior) | gravis | situazione - discriminis illae condiciones | calamitosus -a attualità tristius etiam nostra ad tempora pertinente

drenaggio prosciugare dehydro -as -are

drill terebra f versatilis

droga medicamenta stupefactiva, stupefacentia | toxicomania -ae f [drug addiction]; psychotropicum medicamentum; droga -ae, f

drogati toxicorum medicamentorum vitio infecti

drogheria aromatopòlium -ii n.

droghiere aromatopòla -ae m.

dromomania dromomania -ae f

DS Deus

dualità dualitas -atis f.

dubbio dubium facti | dubium iuris sine ulla dubitatione adfirmaverim [oserei]; non c'è - neque dubitamus; non c'è - dubitatur nihil quin; senza - haud dubie; ma senza - iam vero; [dubietas -atis f.]

dubbiosi (e incerti) in ea obscuritate ac dubitatione

due encicliche binae litterae encyclicae

duemila annus -i m. bimillenarius

Dulcinia -ae

dunque quare, quamobrem - quocirca - ideo; idcirco - propterea; e - ideoque; itaque, proinde (conclusivo); igitur - ergo [+ forte]

duplicato duplicatum -i

duplicatore polygraphum -i n.; duplicator -oris m.; copiatrum -i n.

durante in; decurrentibus C 24

durare manere, permanere, tenere (pluvia, silentium); persisto -is -ere, persto -as -are (in aliqua sententia)

durata diuturnitas; lunga - vetustas; tempora -um n.; spatium; - della vita aevum, aetas

duretto duriusculus

durissimo asper -era -erum

duro e inumano acris et saevus; rendere - duro -as -are

duttilità iusta docilitas

DVM Doctor of Veterinary Medicine Doctor Medicinae Veterinariae


Kal Mart MMVIII



Scrivi