lexi.html

in W

I.H.S. (in hoc signo)

I.H.S. Iesus Hominum Salvator.

I.L.H. Jus Liberorum Habens ("Possessing the Right of Children" i.e., eligibility to public office under age)

I.N.R.I. Iesus Nazarenus, Rex Iudaeorum

i.p.i. in partibus infidelium ("among the infidels")

I.X. In Christo ("In Christ")

Iacôbus -i

ialino 1 vitreolus, a, um. Syn: hyalinus, a, um; u(a/linoj vitreus. 2 hyalinum, i, n .

ialite 1 hyalites, is, m; u(/aloj vitrum. 2 vitrum, i, n, fuscum.

ialgia ars, artis, f, vitraria f. Syn: ~ vitra faciendi.

Iàsmina -ae

iato hiatus, us, m.

iattura iactura, ae f.; damnum, i, n. (Badellino); calamitas, atis, f; res adversa, f.; pernicies, ei, fcalàmitas -atis f; res -ei f adversa, pernicies -ei f

ibernare 1 veterno sopitus sum. 2 temperaturam (corporis) artificiose minuo, 3 condicionem rerum agendarum impedio (transl). Syn: rationem ~ ~ sisto.

ibernazione 1 veternus, i, m. Syn: lethargus; sopor hibernus. 2 temperaturae (corporis) deminutio artificiosa, f.

ibridazione hybridisatio -onis f

ibridismo hybridismus, i, m; ambiguitas, atis, f.; mixtura generis (Badellino); genus mixtum

ibrido diversus -a - um; hybridus -a -um; 2 hybridum, i n.

ibridologia hybridologia ae, f. Syn: de hybridis doctrina.

ibseniano Ibsenianus, a, um; Henricus Ibsen, poëta Norvegiensis.

icasticità locutio icastica, f. Syn: perspicuitas.

icastico icasticus, a, um; ei)kastiko/j ut imago picta accuratus. Syn: perspicuus.

iceberg glacialis mons -ntis m. vagans; ~ ~ glaciatus; ~ moles glaciata (Bacci); mons glaciatus

iceboat navis glacifraga, ae f; cfr Lat, 25, 1977, 202.

icnografia ichnographia ae, f.; i)/xnoj vestigium et gra/fw scribo, delineo.

icnografico ichnographicus, a, um.

icnografo ichnographus, i, m.

icona icon, onis, f. Syn: sacra icon; imago sacrata, ae f; ~ sancta.

iconoclasta iconoclasta, ae, m e f. Syn: eversor sacrarum iconum; iconomachus, a, um.

iconoclastìa sacrarum iconum eversio, f. Syn: iconomachia -ae f.

iconoclàstico iconoclasticus, a, um.

iconogràfico iconographicus, a, um. Syn: ad imagines describendas pertinens.

iconògrafo 1 sacrarum imaginum descriptor, toris, m. Syn: iconographus, i, m. 2 machina transcriptoria f.

iconolatra 1 cultor imaginum, m. 2 imaginum adorator, m. Syn: iconolatra, ae, m e f.

iconolatrìa 1 cultus imaginum, m. 2 imaginum adoratio, f. Syn: iconolatria ae f; ei)kw/n imago e latrei/a adoratio.

iconologia imaginum interpretatio, f (Bacci). Syn: imaginum perquisitio; iconologia ae f.

iconologista imaginum interpres, m (Bacci). Syn: iconologus, i m; ei)kw/n imago e lo/goj ratio.

iconoscopio iconoscopium, ii, n.

iconostasi iconostasis, is, f; ei))kw/n imago et sta/sij actus standi vel id quod stat.

iconoteca iconotheca, ae, f. Syn: iconum collectio; collectus sacrarum imaginum.

ictus ictus, us, m.

Id. Idus

idcirco

ideabile cogitabilis, e.

idealismo idealismus, i, m.

idealista qui species tantum amplexatur | 1 idealista, ae, m (phil). 2 homo sublimis, m. Syn: ~ magnanimus; caput ingenuum nobileque. 3 vaticinator, oris, m. Syn: somnians; insanus; sententiis insaniens ; qui species tantum amplexat

idealistico 1 idealisticus, a, um. Syn: ex ideis argumentatus. 2 sublimis, e. Syn: magnanimus; innocens; sui immemor; ingenuus; candidus. 3 somnians.

idealità 1 exemplaris dignitas, f. Syn: summa exempli perfectio. 2 mundus exemplorum, m. 3 vigor animi, m. 4 summus finis, m. Syn: supremum quo tendimus; maxima et absoluta gloria.

idealizzare aliquid animo tantum videre | aliquid absolutum et perfectum sibi animo fingo, is -ere | ~ meglio sapientissime excogitatus | aliquid perfectum pulcherrimumque cogitatione facere | | in pulchrius interpretor. | aliquid animo tantum videre | aliquid absolutum et perfectum sibi animo fingo -is -ere | - meglio sapientissime excogitatus | aliquid perfectum pulcherrimumque cogitatione facere

idealizzazione in pulchrius interpretatio, f.

idealmente cogitatione et mente

idealmente 1 mente tantum. Syn: mente cogitationeque (Bacci); sola notione. 2 optime. Syn: perfecte; explete; modo inexsuperabili | cogitatione et mente

ideare invenio -is -ire; animo (mente) fingo -is -ere | commentor, ari. Syn: consulte invenio; excogito; animo fabricor; animo fingo; consilio efformo | invenio, is, ire; animo (mente) fingo, is, ere

ideativo intellectualis, e; idealis intellectualisque.

ideatore commentator, oris, m. Syn: excogitator; faber animo; rerum inventor; animo fictor (Chiesa).

ideazione excogitatio, onis, f. Syn: rationum inventio; facultas commentandi; consiliorum efformatio.

identicità identitas, atis, f. Syn: perfectissima aequalitas. identico vere idem. Syn: identicus. E.g. relatio identica [quoad adi " identicum " cfr identitas].

identificabile certe recognoscibilis. Syn: ut idem cognoscibilis; clare cogitabilis.

identificazione [identificatio -onis f], aequatio -ònis f | certa agnitio, f. Syn: unius eiusdemque cognitio; unius cum eodem comparatio; clara cogitatio.

identikit 1 sontis adumbrata imago, f. 2 exemplum typicum, n (transl).

identità identitas, atis, f; cfr MAR. VICTORIN., adv. Arrium, 1, 48; 1, 59; Ps. VIGIL. THAPS., trin., 10; peculiaris sua proprietas; carta d'- i tessera d'identità; peculiarem suam proprietatem SR 21; identitas SR 21

ideocratismo ideocratismus, i, m. Syn: nimia conceptuum potentia, ae f; nimium imperium notionum.

ideocrazia ideocratia ae, f. Syn: notionum dominatio; idearum prorsus imperium.

ideografia ideographia ae, f; i)de/a mentis notio et grafi/a scriptira. Syn: scriptira a notionibus [dicitur in logica].

ideografico ideographicus, a, um. Syn: ad scriptirae notionem spectans.

ideogramma ideogramma, itis, n. Syn: nota ideographica.

ideologia 1 ideologia ae, f; i)de/a conceptus animi et lo/goj sermo, inquisitio, habita ratio. Syn: forma cogitandi; doctrinae ratio. 2 cogitationum descriptio, f. Syn: doctrina de mentis notionibus | doctrina, ae f; opinationes, um fpl.

doctrina -ae f; ideologia -ae f FC 77; opinationes -um fpl.

ideologico ideologicus; nucleo - nucleus -i m. doctrinae; indolis ideologicae; a priori sententiae a priori captae; -i opinionum | 1 ideologicus, a, um. Syn: ad notiones pertinens. 2 a describendis cogitationibus; nucleo - nucleus, i, m doctrinae; indolis ideologicae; a priori sententiae, a priori captae; -i opinionum

ideologismo ideologismus, i, m.

ideologista ideologista, ae, m.

ideologizzati certa quadam doctrina permeati

ideologo 1 ideoligus, i, m. Syn: notionum studiosus; defensor inanis doctrinae. 2 descriptor cogitationum, m. idilliaco bucolicus, a, um. Syn: cum pace remotissimus; simplicitate praedtus.

idillico idyllicus -a -um 1 serenus, a, um. Syn: amoenus quietusque; cum tranquillitate amoenus; suavissimae simplicitatis plenus (Chiesa). 2 amatorius, a, um.

idillio 1 idyllium, ii, n; Ei)du/llion parva forma, parvulus aspectus. Syn: carmen bucolicum; scaena bucolica, ae f; bucolica, arum, n pl. 2 loci amoenitas, f. syn: locorum deliciae; cum tranquillitate amoenitas. 3 amatio, onis, f.

idioma idioma, atis, n; i)di/wma proprietas. Syn: peculiaris dictio; locutio singularis; in sermone proprium; mos proprius dicendi; dialectus.

idiomatico idiomaticus, a, um. Syn: ad dictionem peculiarem attinens.

idiosincrasia 1 propria corporis affectio, f (med). 2 idiosyncrasia, ae, f; i)/dioj proprius et sugkrasi/a confusio, commixtio. Syn: animus difficilis.

idiota mente captus -a -um, vir stultissimus 1 homo hebes, m. Syn: ~ bardus; ~ stolidus; ~ nullius fere ingenii; idiota. 2 caput incultum, n. Syn: homo ineruditus; vir rudis; civis in stultitiam barbariemque lapsus. 3 stolidus, a, um. Syn: mente imbecillus; hebes; tardus; stultus. 4 rudis, e. Syn: ineruditus; barbarus; rudis stupidusque. mente captus, a, um, vir stultissimus

idiotaggine ingenii hebetudo, f. Syn: stultitia.

idiozia 1 ingenium hebes, n. Syn: mens infirma, ae f; ~ imbecilla atque torpens; stultum et nullum ingenium. 2 stultitia ae, f. Syn: stulte actum; opus levitatis.

idolatria 1 idolorum cultor, m. Syn: simulacrorum adorator (Chiesa); idololatres; ei)dwla/trhj simulacrorum venerator. 2 fervidus adorator, m. Syn: amator fervidus,

idolatrare 1 idola colo. Syn: simulacra adoro; inanes deos veneror. 2 fervide adoro (transl). Syn: ardenti amire veneror; perdite amo.

idolatria 1 idololatria, ae, f; cfr ThLL. Syn: idolorum cultus; simulacrorum adoratio. 2 amor vehemens, m.

idolatrico idololatricus, a, um.

idoleggiamento ad sidera elatio, f. Syn: insana admiratio; amoris insania.

idoleggiare ad sidera extollo. Syn: insane admiror; amire insanio.

ìdolo idolum -i n.; il nostro - nostri amores 1 idolum, i, n; idolium; ei)dwlon effigies, simulacrum. 2 deliciae, arum, f pl. Syn: amor; deliciolae; il nostro ~ nostri amores

idoneità [idoneitas], habilitas, ingenium aptum facultas, habilitas, ingenium aptum

idoneo aptus -a -um; mezzi apta subsidia

idracido acidum hydrogenii, n.

idrante 1 fistula hydraulica, f. 2.

idrargirismo venenosa infectio mercurialis, f. Syn: aegritudo ex mercurio; morbus ex hydrargyro.

idrargirosi morbus mercurialis, m. Syn: hydrargyrosis.

idrartro hydrarthrum, i, n; hydrarthron, i, n; u(/dwr aqua et to\ a)/rqron artus. Syn: artus hydropicus.

idrartrosi hydrarthrosis, is, f; u(/dwr aqua et a)/rqrwsij artuum inflammatio. Syn: arthrosis hydropica.

idratante hydrata gignens. Syn: hydrata elaborans; hydrata efficiens; humectans. E.g. ceroma humectans.

idratare hydritum gigno. Syn: hydrata elaboro; hydritum facio; hydrata efficio; humecto.

idratazione hydrati elaboratio, f

idrato hydritum, i, n.

idraulica disciplina hydraulica, f. Syn: de fluxibus doctrina, ae f; doctrina de liquidum aequitate ac motione; ars hydraulica, ae, f; ars ducendae aquae.

idraulico faber -ri m. hydraulicus, m; hydraulicus, a, um; faber, ri, m hydraulicus

idria situla, ae, f. Syn: hydria, ae f; hama.

idrico hydricus, a, um. Syn: vi aquae actus (Chiesa).

idrobiologico hydrobiologicus, a, um.

idrocarburi hydrocarboneum -i n. (chem.)

idrocarburo hydrogenanthrax, acis, m; hydrocarboneum, i n. (chem); rec. u(dragona/nqrac res, quae ex hydrogenio et carbonio coalescit [hydrogenium est vox usu iam recepta, ae f; anthrax, verbum e Graeco receptum, carbonem significat; cfr CASSIOD., hist., 7, 9; HIER, epist., 60, 15; EUTR., 10, 18; AMMIAN., 25, 10, 13],

idrocefalia hydrocephalia ae, f; u(/dwr aqua et kefalh/ caput. Syn: cerebrum aquosum; hydrocephalica affectio.

idrocefalico hydrocephalicus, a, um [" cephalicus " legitur in Celso 5, 19, 7]. Syn: hydrocephalia affectus.

idrocefalo hydrocephilus, i, m; SORAN., p. 93, 5: " quaerendum est ne forte hydrocephilus sit infans ". Syn: hydrocephalicus morbus.

idrocinetico hydrocineticus, a, um; ; u(/dwr aqua et kinhtiko/j concitans.

idrocoltura hydrocultira, ae, f. Syn: cultira (cultus) in aqua.

idrocorsa hydroplanum cursorium, n. Syn: ~ celere ad certamina aptum.

idrodinamica hydrodynamica ars, f; u(/dwr aqua et du/namij vis. Syn: hydrodinamica doctrina, ae f; ~ disciplina.

idrodinamico hydrodynamicus, a, um [cfr ' dynamice ' apud FULG, myth, 3, 10].

idroelettrico hydroelectricus, a, um; u(/dwr aqua et h)/lektron ~ electrum. E.g. vis hydroelectrica, ae f; machinamentum hydroelectricum; instrumentum ~ .

idroestrattore hydroextractorium, ii, n; PLIN., nal, 24, 87: "vulgaris harundo extractoriam vim habet"

idrofilo hydrophilus, a, um; u(/dwr aqua et fi/loj amans. Syn: bibulus.

idrofobia hydrophobia ae, f; u(drofobi/a aquae horror. Syn: rabies; taedium potus.

idrofobo hydrophibus, a, um; u(drofo/boj PLIN., nat., 29, 99: "est limus salivac sub lingua rabiosi canis, qui datus in potu fieri hydrophobos non patitur". Syn: hydrophobicus; CAEL. AUR., acut., 3, 9, 99: " ... hydrophobicam passionem "; aquifuga.

idrofonista rei hydrophonicae minister, m.

idrofono hydrophonum, i, n; hydrophonium; u(/dwr aqua et fwnh/ vox. Syn: subaquaneum sonorum instrumentum exceptorium (perceptorium).

idroforo hydrophirus, a, um; u(drofo/roj, aquam ferens. Syn: aquarum convectorium instrumentum.

idrofugo aqua impenetrabilis. Syn: hydroexpulsorius; hydrofigus.

idrogenato hydrogenio temperitus (part et adi).

idrogenazione hydrogenio temperatio, f.

idrogeno hydrogenium -ii n. | hydroginum, i, n

idrogeologia hydrogeologia ae, f; u(/dwr aqua, gh= terra et lo/goj ratio. Syn: aquarum naturae doctrina, ae f; ~ ) investigatio.

idrografia hydrographia ae, f; u(/dwr aqua, et gra/fw scribo. Syn: aquarum descriptio; res hydrologicae, f pl.

idrografico hydrographicus, a, um.

idrografo hydrogriphum, i, n. Syn: aquarum instrumentum descriptorium.

idrolisi hydrolysis, is, f; u(/dwr aqua, et lu/sij solutio. Syn: solutio per aquam.

idrolitico hydrolyticus, a, um. E.g. hydrolitica via, ae f; ~ ratio.

idrolizzare 1 hydrolysi curo. 2 hydrolysi tracto. Syn: ~ scindo.

idrologia hydrologia ae, f; u(/dwr aqua, et lo/goj ratio. Syn: de aquis doctrina.

idrologico hydrologicus, a, um.

idrologo hydroligus, i, m. Syn: hydrologiae peritus doctor.

idromassaggio hydrofricatio, onis, f. Syn: hydrotractatio.

idromele hydromili, itis, n; PLIN., nat., 1, 14, 20: "hydromili sive apomili sive melicraton "; hydromel, ellis, n; GLOSS., Ill, 566, 21: "hydromelle id est et mel mixtum ". Syn: mulsum.

idrometallurgia hydrometallurgia ae, f; u(/dwr aqua, et metallourge/w metalla exerceo.

idrometria hydrometria ae, f; u(/dwr aqua et me/tron mensira. Syn: aquae metiendae doctrina, ae f; ~ ~ disciplina, ae f; ~ ~ ars.

idrometrico hydrometricus, a, um.

idrometro hydrometrum, i, n; u(/dwr aqua, et me/tron mensura. Syn: aquae libramenti index.

idrometrografo hydrometrogriphum, i, n; u(/dwr aqua, et me/tron mensura et grafei=on instrumentum scriptorium.

idropico hydropicus, a, um; u(/drwpiko/j; HOR., epist., 2, 34: "si noles sanus curres hydropicus".

idropinico hydropinicus, a, um; u(/dwr aqua, et pi/nw bibo. E.g. cura hydropinica.

idropinoterapia hydropinotherapia ae, f; u(/dwr aqua, et pi/nw bibo et qerapei/a cura. Syn: aquis medicatis cura.

idropisia hydrops, opis, m; u(/drwy; HOR., carm., 2, 2, 13: "Crescit indulgens sibi dirus hydrops - nec sitim pellit"; hydropisis, is, f; cfr PLIN., nat., 24, 86. Syn: languor aquosus.

idroplano hydróplanum -i n.

idrorepellente aquae depulsorius (subst et adi). Syn: aquam repellens, aquifigus; aqua impenetrabilis.

idroscalo hydroplanorum portus, m.

idrosci narta aquatica, f.

idrosciatore aquaticus nartator, m.

idroscivolante hydroplinum aquam lambens, n. Syn: ad superficiem aquae currens.

idroscivolo tabila in aquam devexa, f. Syn: ~ in aquam declivis; ~ in aquam inclinata.

idroscopio hydroscopium, ii, n; u(/dwr aqua, et skope/w indago. Syn: speculatorium aquarum instrumentum.

idrosfera hydrosphaera -ae f idrosfera hydrosphaera, ae, f; u(/dwr aqua, et sfai=ra sphaera. Syn: aquarum globus.

idrosilurante hydroplanum siluros emittens n. Syn: ~ ad ignivoma missilia iactanda aptum.

idrosolfito hydrosulfuritus sal, m.

idrosolubile in aqua solubilis.

idrossido. hydroxydum, i, n; u(/dwr aqua, et ocu/ acidum

idrostatica doctrina hydrostatica, f; u(/dwr aqua et statikh/ [i(/sthmi] libramentum. Syn: hydrostatica ars; ~ ratio; de aquarum libramento doctrina, ae f; doctrina de liquorum equilibritate; cfr CIC., nat. deor., 109.

idrostatico hydrostaticus, a, um.

idrostatico (livello) libramentum aquarum, n.

idrotecnica hydraulicae artis disciplina, f; u(/draulij; PLIN., nat., 7, 125: "hydraulicis organis repertis"; VITR., 9, 8, 4: " Ctesibius hydraulicas machinas primus instituit ". Syn: hydraulica doctrina, ae f; ~ ars.

idroterapia curatio aqualis, f. Syn: hydrotherapia, ae, f; u(/dwr aqua, et qerapei/a cura, ae f; aquarum curationes; de aquarum curatione ars; de ~ ~ disciplina.

idroterapico hydrotherapicus, a, um. Syn: hydrotherapeuticus. E.g. hydrotherapicum medicamentum; aquae proprietatibus cura.

idrotermale hydrothermalis, e; u(/dwr aqua, et qermo/n calor. Syn: aquarum calentium (fons).

idrotropismo ad umires flexio, f.

idrovia iter aquaticum, n. Syn: per flumina via.

idrovolante hydroplinum, i, n; u(/dwr aqua, et plana/w erro. Syn: volatilis navis; volatile navigium.

idrovora machina aquivira, f; Cfr EGGER, Serm. Lat. Hod., 119.

idrovoro aquivirus a, um. Syn: aquae bibilus; haustorius; exhaustorius.

iella sors iniqua, f. Syn: adversa fortina, ae f; mala sors; casus adversus; adversa, n pl.

iena hyaena, ae f.

ierocratico hierocraticus, a, um [cfr eiusmodi composita: hieroceryx; hierophylax].

ierocrazia hierocratia ae, f; i(ero/j sacer et kra/toj imperium. Syn: sacerdotile imperium; sacerditum dominatus.

ierofania hierophania ae, f; i(ero/j sacer et fai/nw monstro; cfr HIERON., adv. Iovin., 1, 49, p. 282b. Syn: deorum visio; ~ conspectus.

Iesuina -ae.

Iesus -u

igiene sanitaria res, hygiena -ae f | 1 valetudinis tuendae ars, f. Syn: salubritas; valetudinis curatio; hygienica doctrina, ae f; u(gieino/j saluber [" hygiene " in CIL, XIII, 2004; " hygia " apud MARCELL., med., 36, 49]. 2 munditia ae, f. Syn: in corpore curando diligentia, ae f; in ~ ~ accuratio; in ~ ~ sedulitas. 3. sanitaria res, hygiena, ae, f

igienico salutaris, e. Syn: salubris; saluber; emundatus; mundatus.

igienista salubritatis studiosus, m. Syn: ~ cultor; suae valetudinis observantissimus.

igloo, iglu casa glacie instructa, f.

Ignatius -ii ignitron fistula thermoionica, f; Qermo/n calor et i)w/n iens. Syn: sipho thermoionicus; fluxus electrici corrector.

ignivomo ignivimus, a, um. Syn: ignis vomitor; SEN., epist., 88, 19: " Quid enim, oro, liberale habent isti ieiuni vomitores...i "; incendiarius.

ignobile ignobilis, e; turpis -e, abiectus -a -um, spurcus, foedus

ignorante gente - multitudo -inis f imperita, vulgus imperitorum

ignoranza

ignorare negligit

ignoto ignobilis -e igrografo hygrogriphum, i, n; u(gro/j uvidus et grafei=on stilus. Syn: humiris copiae instrumentum descriptorium.

igrometria hygrometria ae, f; u(gro/j uvidus et metri/a [te/xnh] ars metiendi. Syn: de aëris umire doctrina.

igrometrico hygrometricus, a, um.

igrometto hygromitrum, i, n; u(gro/j uvidus et me/tron mensura. Syn: umoris instrumentum metatorium; uliginis ~ ~.

igroscopico 1 hygroscopicus, a, um; u(gro/j uvidus et skope/w indigo. E.g. motus hygroscopicus. 2. umiris bibilus (adi).

igroscopio hygroscopium, ii, n; u(gro/j uvidus et et skope/w indigo. Syn: umoris instrumentum demonstratorium; uliginis ~ ~ .

igrostato hygrostatus, i, m. u(gro/j uvidus et i(/sthmi sisto. Syn: instrumentum uliginis dispensatorium.

Ildefonsus Hildefonsus-i illativo illativus, a, um; cfr PRISC., gramm., 111, 101, 6: " illativae coniunctiones ". Syn: probabilis; consequens; argumentum valens.

illazione inductio, inis f; consequentia, ae f.

illegale non legitimus. Syn: illegilis; cfr ThLL.

illegalità f. Syn: iniuria, ae f; iniustitia, ae f; vetitum; illegalitas, itis [cfr ' illegalis ', ' illegaliter ', ThLL].

illegalmente vitio illeggibile parum perspicuus. Syn: ~ clarus; obscirus; perplexus; incomprehensibilis.

illegittimità illegitimitas, atis, f [cfr illegitime GAIUS, inst., 1, 89]. Syn: iniustitia, ae f; res iniusta; ~ contra legem; ~ legibus vetita, ae f; ~ non legitima.

illegittimo 1 legibus vetitus. Syn: non legitimus [si quid est contra leges]. 2 iniurius, a, um. Syn: iniustus, a, um; illicitus [si quid est contra iustitiam]. 3 spurius, a, um. Syn: nothus, a, um; insitivus, a, um. 4 falsus, a, um. Syn: adulterinus, a, um; apòcryphus, a, um; suppositus, a, um.

illetterato illitteritus, a, um

illiberale illiberilis, e

illiceità illicitudo -inis f.

illividirsi lividus fio

illogicità inconsequentia ae, f (cfr QUINT., inst., 8, 6, 50). Syn: rationi repugnantia, ae f; inscitia, ae f.

illogicamente absirde

illogico rationi contrarius. Syn: non consectarius; haud consiquens.

illudere lasciarsi - illuditur; non si lascia - non fallaci figmento illuditur | lasciarsi, illidit; non si lascia, non fallici figminto illidit

illuminante arbitramur illuminaturum esse; -anti significantes | arbitram illuminitum esse;, anti significantes

illuminare illustro -as -are, illustratus mf 5; - di fede quorum fides sit collustrata | illustro, as, are, illustratus mf.5;, di fede quorum fides sit collustrata

illuminativo clarificus, a, um. Syn: illucescens; illustrans.

illuminato sapientissimus -a -um 1 illuminitus, a, um. Syn: illustratus, a, um; illustris, e. 2 cultus, a, um. Syn: eruditus, a, um. E.g. aetas excilta, ae f; saecla erudita. 3 moderatus, a, um. E.g. imperium moderatum. | sapientissimus, a, um | illuminato illustratur

illuminazione

illuminismo illuminismo Illuminismus, i, m. Syn: disciplina a natira et a ratione profecta, ae f; rationilis disciplina a, ae f; illuminationis doctrina, ae f; ~ disciplina, ae f; luminum aetas.

illuminista rationilis disciplinae cultor, m. Syn: luminum doctrinae cultor; ~ ~ studiosus.

illuministico illuministicus -a -um Syn: ad rationilem disciplinam versus; rationili disciplina imbutus.

illusione (fallace) fallaciam mala fide; vana spes; mala fides; error, fallacia, falsa imago; mortale deceptio exitialis; non farsi - nihil prorsus deceptionis praetendo -is -ere SR 12 | vana spes; mala fides; error, fallacia, falsa imago; mortale deceptio exitialis; non farsi ~, nihil prorsus deceptionis praetendo, is, ere SR 12

illusionismo praestigiae, arum, f pl; cfr PLAUT., Capt., 524. Syn: fallacia, ae f; dolus, i m; fucus, i, m.

illusionista praestigiator, oris, m; SEN., epist., 45, 8: "praestigiatorum acetabula et calculi in quibus me fallacia ipsa delectat". Syn: ventilator; pilarius; cfr QUINT., inst., 10, 7, 11.

illusionistico praestigiosus, a, um. Syn: circulatorius; QUINT., inst., 10, 1, 8: "nobis … vim orandi, non circulatoriam volubilitatem spectantibus " : cfr ibidem, 2, 4, 15.

illusivo pro re iucundior. E.g. spectaculum pro re iucundI4s. Syn: fallax; simulatus.

illusorio vanus -a -umi | fallax, acis. Syn: falsus; speciosus; vanus, a, um; inanis.

illustrare explico -as -are illustrativo explanatorius, a, um. Syn: interpretatorius; explicatorius; ad explicandum aptus.

illustrato collustravit | 1 explanatus, a, um (part et adi). Syn: explicatus; illustratus; enarratus. 2 (imaginibus) ornatus (part et adi); ~ exornatus. Syn: ~ auctus; depictus. 3 illustratus, a, um (transl). Syn: nobilitatus; celebratus. Collustravit

illustrazione imago -inis f; figura, liber imaginibus exornatus | imago, inis f; figura, liber imaginibus exornatus.

illustre illustris, e; nobilis, e; clarus, a, um

imbacuccare os obvolvo; caput ~. Syn: os tego; ~ obtego.

imbaldanzito sublatus imballaggio 1 mercium involucrum, n. Syn: Mercium compositio | Emporetica | ~ collectio; ~ tegumentum. 2 merces in cistam (cistas) impositae, f pl. Syn: merces in fasces (fasciculos) colligatae. 3 pretium involucri mercium, n.

imballare involvo -is -ere | merces colligo. syn: ~ compono; ~ impono; ~ involvo, is, ere; ~ alligo; ~ colligo; merces in cistam (cistas) impono; ~ in fasces (fasciculos) colligo.

imballato 1 involucro obtectus (part et adi). Syn: ~ collectus; ~ compositus. 2 auctus, a, um (transl). Syn: amplificatus; multiplicatus. E.g. autocineti vis aucta. 3 impeditus, a, um (transl). Syn: praepeditus; vinctus; irretitus; tarditus; captus; debilis. E.g. athleta impeditus; ~ omnibus membris captus.

imballatore mercium collector, m. Syn: ~ compositor.

imballatura v. imballaggio

imballo v. imballaggio.

Imbarcazioni Navigia

Immagine: Imago | - plastica imaginem fingebamus

immancabili fragilità haud dubiis exstantibus debilitatibus

immediate (C 1983 can. 420) [philos.: sine medio, proximus];; [statim, cito, confestim];;

immediatus (ap.act. 23) pro proximus;;

impassibilis (DS 1463) pro omni perturbatione immunis;;

impedimenta matrimonialia ad ordines, ad religionem | impedimentum matrimonii in causis indicialibus

impegno munus

impermeabilizzazione impenetrabilisatio

impiegato officium exercens

impossibile misurare l'evento eventus perpendi non potest

impotenza Impotentia

imprese-officinae

Impuberes

Imputabilità Imputabilitas

imbalsamare 1 (mortuum) arte medico. Syn: odoribus condio; balsamo illino. 2 odoribus imbuo. Syn: gratum odorem diffundo. 3 palea tego; ~ contego. 4 immobilem facio (transl). Syn: retineo. 5 oblecto, are. Syn: recreo; laetitia compleo.

imbalsamato 1 arte medicitus. Syn: conditus; odoribus ~ 2 odoribus imbutus. Syn: unguentis oblitus; suave olens; suaves odores exhalans.

imbalsamatore cadaviris (cadaverum) medicator, m [cfr ThLL]. Syn: ~ conditor.

imbalsamazione 1 (mortuorum) artificiosa medicatio, f, syn: mortui conditura. 2 taxidermia ae, f; ta/cij ordinatio, compositio et de/rma pellis.

imbambolato 1 languidus, a, um. Syn: dormiens; sommiculosus. 2 attonitus, a, um. Syn: stupefactus; obstupefactus; miratus.

imbandieramento vexillorum exhibitio, f.

imbandierare vexilla propono; ~ exhibeo. Syn: vexillis orno.

imbandierato vexillis ornatus (part et adi); ~ exornatus.

imbandire convivium appiro. Syn: ~ comparo; ~ instruo; ~ exstruo; ~ appono.

imbandito paratus, a, um. Syn: apparatus; comparatus; instructus; appositus.

imbarazzante 1 impeditorius, a, um [cfr 'impeditor' ThLL]. Syn: impedimentosus (ThLL). 2 gravis, e. Syn: incommodus; molestus; difficilis.

imbarcadero moles fluctibus opposita f. Syn: agger; portus; appulsus; conscensionis locus; ascensionis locus; locus unde conscenditur; locus ad conscendendum aptus.

imbarcazione 1 in navem (in naves) conscensio, f; conscensio. 2 navicula, ae, f. Syn: navigium; paro; phaselus; cymba (cumba); scaplia, ae f; linter; actuaria, ae f; lembus.

imbardare 1 orno, are. Syn: sterno; insterno; ornatu instruo. E.g. equum orno; ~ sterno. 2 circumagor, agi [de aeronavi].

imbecille stultus -a -um

imbiaccatura cerussae inductio, f. Syn: ~ illitio; ~ circumlitio.

imbianchino dealbator, oris, m. Syn: albarius; ~ tector; albator.

imbizzarrito consternatus -a -um imboccamento in os insertio, f. Syn: ~ ~ ingestio; ~ ~ immissio.

imboccare ingredior -eris -edi | 1 (cibum) in os ingero; (~) in ~ insero; (~) in ~ indo. 2 ori accommodo (musicum instrumentum). 3 ora coniungo [de tubis]. 4 ingredior, ingredi. Syn: intro; ineo. 5 influo, ere.

imboccatura 1 os, oris, n. Syn: ostium, ii, n; aditus; fauces. 2 labrum, i, n. 3 inflatio, onis, f [de musicis instrumentis]. 4 frenum, i, n.

imbocco aditus, us, m. Syn: ostium, n; fauces, f pl.

imbolsire 1 suspiriosus fio [de equo]. Syn: ilia duco. 2 pinguis fio (transl); obesus ~ 3 debilitor, ari (transl). Syn: enervor; hebesco.

imbonimento iactatio, onis, f. Syn: ostentatio; venditatio.

imbonire 1 iacto, are. Syn: ostendo; vendito; circulor. 2 delenio, ire (transl). Syn: illicio; pellicio. 3 placo, are. Syn: paco; sedo; mitigo; tranquillo; flecto.

imbonitore iactator, oris, m. Syn: ostentator; venditator; circulator (cfr. PLIN., epist., 3, 7, 6: "num... luctuosum Reguli librum ut circulator in foro legeris ".

imborghesimento ad medium civium ordinem conformatio, f. Syn: ad ~ ~ ordinem accommodatio.

imborghesire 1 ad medium civium ordinem redigo. Syn: ad ~ ~ ordinem accommodo. 2 ad medium civium ordinem me conformo (refr). Syn: ad ~ ~ ordinem me accommodo.

imboscamento 1 in silvis occultatio, f. 2 occultatio fraudulenta, f (transl).

imboscare 1 in silvis abdo; ~ ~ me ~ (refr). 2 fraudulenter occulto; ~ me ~ (refr). Syn: officia militaria effugio.

imboscatore occultator, oris, m. E.g. militum occultator.

imboschimento silvae satio, f. Syn: silvae plantatio.

imbossolatore 1 sortium immissor, m; cfr ThLL. 2 talorum in fritillum immissor, m. 3 pulviris pyrii confector, m; ~ ~ conditor.

imbottatura 1 in cupa conditio, f; in dolio ~. 2 tempus vini condendi, n.

imbottigliamento 1 in lagoena (lagoenis) conditio, f. 2 obstructio, onis, f (transl). Syn: constrictio; saeptio; circumdatio; obsessio; obsidio; comprehensio.

imbottigliare 1 in lagoena (lagoenis) condo. Syn: vitro demitto. E.g. vinum in lagoenis condere. 2 obstruo, ere (transl). Syn: claudo; intercludo; constringo; obstringo, obtiro; saepio; circumdo; obsideo; impedio. E.g. classem obstruere; iter obstruere; omnes aditus claudere.

imbottigliato 1 lagoena conditus. E.g. vinum lagoenis conditum. 2 obstructus, a, um (transl), Syn: clausus; interclusus; obstrictus; obturitus; saeptus.

imbottita stragulum fartum, n. Syn: culcita plumea, ae f; culcita, ae f.

imbottitura tomentum -i, n. 1 fartira, ae, f. E.g. pulvini fartira. 2 tomentum, i, n. 3 congestio falsarum opinionum, f (transl).

imbracciare brachio apto.

imbracciatura 1 brachio aptatio, f. 2 manubrium, ii, n. E.g. manubrium scuti; ~ cultelli; ferramentorum manubria.

imbrattamuri malus tector, m; imperitus ~. Syn: malus pictor; imperitus ~.

imbrattare oblineo -es -ere imbrecciare glarea spargo. Syn: ~ sterno.

imbrecciata glarea sparsa, f. Syn: glarea strata.

imbrecciatura glareae sparsio, f.

imbrigliato 1 frenitus. Syn: refrenitus; infrenitus. 2 cohibitus (transl). Syn: coercitus.

imbroglione fraudator, oris, m. Syn: circumscriptor; veterator; trico; planus; fallaciarum machinator.

imbronciarsi indignor, ari. Syn: subirascor; irascor; turbor; stomachor; vix fero; iniquo animo ~.

imbronciato 1 indignitus, a, um. Syn: subiritus; CIC., de oral., 1, 72: " ut solebat C. Lucilius saepe dicere, homo tibi subiritus ". 2 turbitus, a, um. Syn: nubilus.

imbruttimento deformatio, onis, f. Syn: depravatio.

Imbucare i impostare l.

imbudellare intestinum (intestina) farcio. Syn: intestinum (intestina) infercio.

imbullonare bullis figo; clavis ~; bullis infigo; ~ affigo; ~ clavo.

imbussolare in capsulam inicio. Syn: in alveolum inicio; in pyxidem ~.

imenoforo hymenóphorum -i n.

imitare imitari atque exprimo -is -ere

imitazione

immagazzinamento 1 in receptaculo conditio, f; in horreo ~; in apotheca ~ ; in cella ~; in taberna ~. Syn: mercium stipatio. 2 coacervatio, onis, f (transl). Syn: acervatio; cumulatio; congestio; congeries.

immagazzinare 1 horreo condo; receptaculo ~. Syn: merces in horreum repono; in tabernas condo. 2 arripio, ere; mente ~; CIC., ac., 2, 30: " mens ... alia visa sic arripit, ut iis utatur, alia quasi recondit". 3 accumulo in apparatu.

immaginario commenticius; imaginarius

immaginativa imaginandi facultas, f.

immaginativo ad cogitandum acutus. Syn: imaginativus (Lat. med. aet.).

immaginazione mens -ntis f

immagine species -ei f | rendersi prigioniero di un'- ficta imago; ad - ad imaginem; d'- imagineus

immancabile (complemento) certo compleo

immanentismo immanentismus, i, m. Syn: doctrina de vi natirae indita.

immanentista immanentismi sectator, m. Syn: immanentista, ae f.

immanenza immanentia ae, f (phil).

immateriale incorporeus, a, um. Syn: immaterialis; cfr ThLL.

immateriali divitias corporeas et incorporeas

immaterialità incorporalitas, atis; cfr ThLL. Syn: quod corpore vacat; quod sine corpore est.

immatricolare in tabulas refero. Syn: in album ~ ; in albo ascribo.

immatricolazione in tabulas relatio, f.

immaturità immaturitas, atis, f. Syn: acerbitas, atis f; imperitia, ae f; inscitia, ae f.

immaturo immatirus, a, um. Syn: acerbus; rudis; imperitus; intempestivus.

immedesimare 1 unum et idem facio. Syn: aliquid assimulo. 2 unus et idem fio (refr). Syn: alicuius vitae formam induo.

immedesimazione unius et eiusdem hominis assimulatio, f; ~ et ~ rei ~.

immediatamente in praesentia, ae f; immediate.

immediatamente in praesentia; immediate - ius

immediatezza 1 nullius morae interpositio, f. Syn: proximitas; temporis ~ . 2, i impulsività.

immediato [immediatus], proximus; - successo quod proxime feliciter succedit

immenso ingens -ntis

immensurabile immensurabilis e (ThLL).

immensurabilità immensurabilitas, atis f [cfr ThLL).

immergersi urinari

immersione urinatio -nis f

immerso in quibus sumus demersi

immigrante migrator, oris, m. Syn: advena, ae, m.

immigrati alienigenae -arum m.pl. | advena, ae, m, f.

immigrazione transmigratio, onis, f. Syn: migratio; cfr Liv, 5, 53; demigratio

imminenza nell'- appropinquamus + dat immiserimento extenuatio, onis, f. Syn: inopia, ae f; pauperies; sterilitas; egestas.

immiserire 1 pauperem (aliquem) facio. Syn: ad egestatem (aliquem) redigo; extenuo; miserum facio; paupero; PLAUT., Pseud, 4, 7, 27: "boni viri me pauperant, improbi alunt". 2 pauper fio (refr). Syn: in miseriam delabor; extenuor.

immissione immissio, onis, f. Syn: inductio; introductio.

inditum (Eingabe)

immobile inamovibilis -e

immobiliare 1 societas pecuniae in rebus immobilibus collocandae, f. 2 ad res immobiles pertinens (adi); ad ~ non moventes ~ .

immobilismo 1 nulla deliberatio, f [in publica re]. 2 inertia, ae, f. Syn: desidia, ae f; languor; otium; socordia, ae. 3. i conservatorismo.

immobilità immobilitas, atis, f (ThLL).

immobilizzare 1 immobilem facio; ~ retineo. 2 pecuniam colloco (in rebus immobilibus); ~ occupo.

immobilizzato 1 immobilis factus. Syn: impeditus; retentus. 2 iacens (pecunia); PLIN., epist., 10, 54, 1: " (pecuniae publicae) vereor ne otiosae iaceant ".

immobilizzazione 1 motus impeditio, f. 2 pecuniae otiositas, f. Syn: pecunia iacens; otiosa pecunia.

immolazione

immòlo ìmmolo -as

immorale immoralis, e (ThLL).

immoralismo moralium recusatio legum, f.

immoralità dedecus -ècoris n. | perditi mores, m pl. Syn: depravatio morum; turpitudo; obscenitas; dedecus, ecoris n.

immortalare aeterno, are (ThLL). Syn: immortalitatem (alicui) dono; immortalitate (aliquem) dono; immortalitati commendo, as, are o trado, is, ere.

immortalità permanere animos

immunità 1 immunitas, atis, f; CAES., Gall., 6, 14: "Druidae militiae vacationem omniumque rerum habent immunitatem". Syn: vacatio. 2 morborum immunitas, f (med).

immunitario immunitarius, a, um. Syn: ad morborum immunitatem pertinens.

immunizzante (part et adi). immunitatem faciens

immunizzare immunem reddo.

immunizzazione morborum parta immunitas, f.

immunologia immunologia ae, f.

immunologico immunologicus, a, um.

immunologo immunoligus, i, m. Syn: morborum immunitatis doctor.

immutabilmente stabiliter

Imp. Imperator

impaccare (aliquid) obvolvo; ~ ligo. Syn: convaso; HIER., vita Hilar., 34: " convasatis quae a fratribus ei missa detulerat, profectus est ".

impaccatore opifex rebus convasandis, m.

impaccata involucrorum faciendorum munus, n. Syn: constringendorum sarcinarum actus, m.

impacchettare 1 sarcinulas obvolvo; parvis involucris ~. Syn: ~ ~ constringo. 2 i imprigionare (transl).

impacchettatore in fasciculum (~ fasciculos) collector, m.

impacciare incommodo, are. Syn: molestia afficio; (aliquem) impedio; (alicui) impedimento sum.

impacciato impeditus, a, um. Syn: molestia affectus; incertus; sollicitus; anxius; verecundus; haesitans (lingua).

mpaccio impedimentum, i, n. Syn: difficultas; haesitantia.

impacco fomentum, i n; SVET., Aug. 81, 1: " quia calida fomenta non proderant, frigidis curari coactus "; COLUM., 6, 12, 5: " dolor corporis fomentis discutitur ".

impagabile insolubilis, e; SEN., benef., 4, 12, 1: "(bis) beneficium creditum insolubile esse".

impaginare in paginas dispono (librum). Syn: instruo; redigo; digero; ordino.

impaginato in paginas digestus (liber), m.

impaginatore digestor paginarum, m.

impaginatrice 1 paginarum digestrix, f; cfr 'digestor' (ThLL). 2 machina digestoria f; cfr ThLL.

impaginatura digestio paginarum, f; distributio ~ .

impaginazione recta paginarum dispositio, f.

impagliare 1 textili palea cingo (aliquid); ~ ~ instruo; ~ ~ velo; ~ ~ operio. 2 palea sarcio. i imbalsamare.

impagliato 1 palea tectus (part et adi). 2 palea fartus. i imbalsamato.

impagliatore 1 palea tegens, m; qui palea tegit. 2 taxidermistes, ae, m.

impagliatura 1 palearis contectio, f; ~ instructio. 2 ars taxidermica, f. i imbalsamazione.

impalato 1 erectus, a, um. Syn: immobilis; rigidus; durus. E.g. erecti stant milites. 2 peditus. Syn: adminiculitus; fultus. 3 stipite suffixus. Syn: ad palum alligitus.

impalatura pedatio, onis, f. E.g. ~ vitiorum; cfr COLUM., 4, 12.

impalcare tabulitum struo; ~ contabulo; CAES., Gall., 5, 40, 6: "Turres contabulantur". Syn: contigno; cfrVITR., 1, 5, 4.

impalcatura contabulatio, onis, f. Syn: contignatio; tabulatio; tabulitum.

impallinamento glandium metallicorum ictus, m. Syn: plumbeorum globulorum ictus; ~ ~ coniectio.

impallinare metallicis glandibus peto; ~ ~ ferio.

impalmare 1 metallicum funem confirmo; ~ ~ solido. 2 uxorem duco.

impalpabile intactilis, e; cfr LUCR., 1, 437. Syn: tenuissimus.

impalpabilità intactilitas, atis, f [cfr 'intactilis' ThLL]. Syn: tenuitas; subtilitas; inanitas.

impaludare 1 paludem facio; inundo. 2 in paludem convertor (refr). Syn: stagno.

impanare 1 pane carnem involvo; contrito pane involvo (carnem). 2 spirulas facio.

impanata spirularum confectio, f.

impaniare 1 visco oblino; ~ illicio; ~ illaqueo; ~ implico. 2 i circuire (transl).

impannare 1 tela munio; ~ farcio. 2 pannos fabricor.

impannata fenestrarum cancelli, m pl. Syn: fenestrae chartaceae, f pl; fenestrarum lumina valvata, n pl.

impantanare 1 oblimo, are; CIC., nal. deor., 2, 130: " mollitos... et oblimatos agros ad serendum relinquit (Nilus) ". Syn: limo repleo; lutulentum (aliquid) efficio; caeno perfundo. 2 me mergo (refr; transl); LIV., 23, 18, 11: "quo avidius... in eas voluptates se merserant".

impantanarsi implicari aliqua re

impaperarsi in verbo erro. Syn: lingua labor.

impappinarsi haesito, are. Syn: titubo; dubito; animo perturbor; conturbor dicendo.

imparabile propulsationis non patiens. Syn: qui, quae, quod vitari (propulsari) non potest.

imparadisare 1 ad caelum effero. Syn: in paradisum (aliquem) transfero; (aliquem) summo gaudio afficio; beitum (aliquem) reddo. 2 iucunditate perfundor (refr). Syn: maxima voluptate fruor.

imparaticcio inconditum, male digestum, aliquid; male perceptum | 1 opus a tirone factum, n. 2 adumbrata intellegentia (rerum), f; inconditum, male digestum, aliquid; male perceptum

impareggiabile incomparabilis e. Syn: incomparitus; eximius; praestans; singularis.

imparentare 1 (aliquem) affinitate coniungo. 2 affinitate coniungor (refr).

imparruccato capillamento ficticio praeditus. Syn: simulata coma praeditus.

impartire trado -is -ere

imparziale aequus (aequitas = giustizia); severus atque aequus

imparzialità aequalitas; iudicium integrum; aequabilitas (iudicii); aequitas

impasse desperata res, f. Syn: difficultas.

impassibile [impassibilis], immunis omni perturbatione

impassibilità nulla animì perturbatio, f. Syn: imperturbatio; impassibilitas mf 18

impastare 1 farinam subigo. Syn: ~ pinso; ~ depso; CATO, agr., 80: "et ubi excoxiris, deposito bene ". 2 aqua colores diluo; ~ ~ tempero. 3 compono, ere. Syn: accommodo; tempero (voces; sonos).

impastato 1 oblitus (part et adi). Syn: depasticI4s. 2 conglutinitus, a, um (transl).

impastatrice machina subactaria f (Bacci). Syn: ~ depasticia.

impasticciare neglegenter facio; ~ ago. Syn: incondite facio; praepostere ago.

impasto 1 congestus, us, m. Syn: conglutinatio. 2 colluvies, ei, f (transl). Syn: colluvio. 3 pulticula, ae, f. 4 mixtio, onis, f. Syn: mixtira.

impastocchiare 1 confuse fingo. Syn: incomposite refero. E.g. mihi incomposite commenticias rationes rettulit. 2 circumvenio, ire. Syn: decipio; fallo.

impastoiare 1 praepedio, ire. Syn: pedicas pono; compedes impingo; indo; impono. 2 impedio, ire (transl). Syn: praepedio; compesco; coerceo; cohibeo. 3 implicor, ari (refr).

impastoiato, 1 praepeditus, a, um. 2 impeditus, a, um (transl). Syn: implicitus; cohibitus; coercitus; coartitus; illaqueitus.

impataccare commaculo, are.

impatto influxus -us m. | 1 collisus, us, m. Syn: collisio; illisio; conflictus; concursus; impactio. 2 commercii initium, n (transl).

impavesare navem lorica munio. Syn: pluteo navem instruo.

impavesata pluteus, i, m. Syn: lorica.

impeccabile impeccabilis e; cfr ThLL.

impeccabilità impeccantia ae, f; cfr ThLL. Syn: impeccabilitas (Lat. med. aet.).

impecettare 1 ceroto (cerotis) tego. 2 re glutinosa foedo.

impedimento

impedire prohibeo -es; prohibentia homines ne...; - di conseguire repellens a plenitudine consequenda; coarcto in + abl.; [impeditivus] - di conseguire repellens a plenitudine consequenda; coarcto in + abl.

impegnare | obstringunt | - in una prassi impensam in consuetudinem politicam | impegnarsi se obstringo -is -ere (iureiurando) | per chi si impegna actuose mf 30 | se dedicans C 50 | sese impendo -is -ere | - in versor in... pro | 1 pignero, are. 2 obligo, are. Syn: interpono. E.g. interponere fidem; officio astringo; ~ devincio. 3 detineo, ere. 4 occupo, are. Syn: distineo. 5 officio devincior (refr). Syn: onus suscipio; obstringunt; - in una prassi impensam in consuetudinem politicam

impegnarsi se obstringere (iureiurando); per chi si impegna actuose se dedicans; sese impendere; versor in... pro

impegnativo officio devinciens. Syn: obligatorius; obstringens. (quanto mai) maximus, actuosus C 58; carattere - quantopere nos obstringat; officio obstringens

impegnato occupatus, a, um. Syn: obstrictus; alicuus rei perstudiosus ; actuosus

impegno 1 munus, iris, n. Syn: negotium; officium. 2 vinculum, i, n. debitum; promissum. 3 obligatio, onis, f. Syn: pactio. officium -ii n.; - concreto sed solidum evado -is -ere potius vitae opus | 4 studium, ii, n. Syn: contentio; sedulitas; diligentia, ae f.; - concreto sed solidum evadere potI4s vitae opus.

impelagarsi implicor, ari. Syn: admisceor; inconsulte ruo; me inconsiderate conicio; me temere compingo.

impellente urgens (urguens), entis (part et adi). Syn: premens; compellens; cogens; acuens.

impenitente - fumatore fumator m. perpetuus - fumatore fumator, m, perpetuus

impensabile concipi animo non potest incogitabilis e. Syn: incredibilis; inopinus; necopinitus; concipi animo non potest.

impensato inexspectitus, a, um. Syn: inopinitus.

impensierito permotus

imperativo categorico conscientia commodorum delenimentis incorrupta, f.

imperativo -i della legge divina dictamina legis divinae

impercettibilità imperceptibilitas, atis, f [cfr 'imperceptibilis ' (Lat. med. aet.)].

imperfezione

imperforabile interebrabilis e.

imperialismo imperialismus -i m.: imperialista -ae m.; cupido -inis dominandi imperiosus dominitus, m; cfr Lat, 36, 1988, 58. Syn: studium imperii amplificandi; dominandi libido; populos subigendi voluntas; imperialismus, i, m.

imperialista 1 imperiosi dominitus fautor, m. 2 imperii cupidus. Syn: imperii dilatandi avidus. E.g. civitas imperii dilatandi appetens; imperialista, ae, m.

imperialistico ad imperiosum dominitum spectans.

imperiosità superciliosum imperium, n. Syn: arrogans ~ ; superba auctoritas; insolens ~.

imperlare roridum reddo. Syn: guttulis madefacio.

imperlinare i imperlare.

impermalimento irritatio, onis, f. Syn: indignatio; iracundia, ae f; stomachatio.

impermalire 1 exaspero, are. Syn: irrito; bilem moveo. 2 stomachor, ari (refr). Syn: suscenseo; irascor; exardesco.

impermalito indignabundus, a, um. Syn: ira concititus; offensus; exasperitus.

impermeabile impermeabilis -e | 1 immeabilis e. Syn: aquae impenetrabilis; impermeabilis. 2 immeabilis paenula, f.

impermeabilità immeabilitas, atis, f.

impermeabilizzare immeabilem (e) reddo. Syn: ~ efficio.

impermeabilizzazione immeabile reddens intinctio, f. Syn: illitio immeabilitatem gignens.

imperniare 1 fulcio, ire (transl). Syn: fundo. 2 nitor, i (refr).

imperniatura in cardinibus suspensio, f.

impèro ìmpero-as -are

imperscrutabilità inscrutabilitas, atis, f [cfr ' inscrutabilis ' (ThLL)]. Syn: investigabilitas; imperscrutabilitas.

impersonale 1 impersonalis, e. Syn: impersonativus. 2 incertus, a, um. Syn: vagus; indefinitus. E.g. stilus indefinitus; censurae incertae.

impersonalismo impersonalismus, i, m [doctrina philosophica quae negat iura singulorum].

impersonalità vulgaritas, atis, f.

impersonalmente communiter. Syn: infinite; vage; vulgariter.

impersonare personam induo. Syn: personam ago; ~ gero.

impertinenza 1 importunitas, atis, f. Syn: insolentia, ae; arrogantia, ae f; asperitas; dicacitas; intemperantia, ae f. 2 contumelia, ae f. Syn: probrum; iniuria, ae f.

imperturbabilità praesentia, ae, f. Syn: imperturbatio; vultus constantia, ae f; ~ firmitas; ataraxia.

imperversamento saevus impitus, m. Syn: furor; rabies.

imperversare saevio, ire. Syn: furo; bacchor.

impervietà inaccessibilitas, atis, f.

impervio difficilis impettirsi vultum erigo. Syn: caput extollo.

impettito erectus, a, um. Syn: cervice rigidus.

impiagatura ulceratio, onis, f.

impiallacciare laminas (alicui rei) obduco.

impiallacciatore artifex laminarum obducendarum, m.

impiallacciatura ars laminas obducendi (alicui rei), f.

impianellare (pictis) laterculis consterno.

impiantare 1 instituo, ere. Syn: condo. 2 elementa colligo. Syn: convenienter apparo.

impiantito pavimentum, i, n.

impianto 1 apparatus, us, m. E.g. ~ electricus; ~ hydraulicus; ~ calorificus. 2 exstructio, onis, f. Syn: apparatio; molitio. 3 insertio, onis, f (med).

impianto per la combustione immondizie apparitus purgamentis comburendis, m.

impiastramento illitio, onis, f. Syn:, pollutio.

impiastrare emplastris (cataplasmis) interstinguo. Syn: oblino; oblinio; conmaculo; inquino; foedo; contamino.

impiastratore 1 oblitor, oris, m. 2 imperitus ineptusque pictor, m (transl).

impiastricciamento inepta illitio f; imperita ~.

impiastro 1 emplastrum, i, n. Syn: cataplasma, ae f; cataplasmus; malagma. 2 taediosus assectator, m; importunus ~. Syn: homo molestus.

impicciato distentus, a, um. Syn: occupitus; districtus; multis negotiis plenus; ~ ~ refertus.

impiccio impedimentum, i, n. Syn: nodus. E.g. haeremus in difficili nodo; angustiae; obstaculum.

impicciolire imminuo, ere. Syn: tenuo; contraho.

impiccione alienorum studiosus homo, m. Syn: alienis se immiscens.

impiccolire v. impicciolire.

impiegatizio ministerianus, a, um; Cod. Iust., 12, 26: "ministeriani ".

impiegato minister, stri, m. Syn: ministerialis; ministerii munus.

impiego usurpatio

impignorabile inalienabilis, e. Syn: impignorabilis; a pignoratione immunis.

impigrire torpesco, ere. Syn: enervor, ari; debilitor, ar; elanguesco, ere; remollesco, ere; hebetor, ari,

impiombare 1 plumbo, are. Syn: plumho conglutino. 2 plumbeo disculo munio.

impiombatura 1 plumbatira, ae, f; 2 plumbei disculi applicatio, f.

impiparsi nihili facio. Syn: pro nihilo duco; contemno; irrideo; neglego.

implacabilmente avverso - avverso implacabilis inexpiabilisque.

implemento implementalis actio implementation (inf)

implicato obstrictus, a, um. Syn: admixtus; alligitus.

impolitico incautus, a, um. Syn: inconsideritus; inconsultus; imprudens; importunus; intempestivus.

impollinazione pollinatio f | pollinis dispersio, f. Syn: ~ depositio.

impolpare 1 pinguefacio, ere. Syn: sagino. 2 locupleto, are (transl). Syn: exorno; amplifico.

impoltronire 1 languefacio, ere. Syn: desidem reddo; ignavia inficio. 2 languesco, ere. Syn: elanguesco; ignavesco.

impolverare pulvero, are. Syn: pulvere afficio; ~ maculo.

impomatato capillari adipitus, Syn: uncto madefactus; uncto capilli insuccitus ["capillare" (scil. unguentum) invenitur apud MART., 3, 82, 28; "unctum" apud APUL., met., 3, 24].

imponente imperiose speciosus. Syn: speciosus; magnifica specie commovens; admirabilis.

imponenza imperiosa species, f. Syn: cum effectu speciositas; species urgens.

imponibile 1 obligationi obnoxius. 2 vectigal imponendum, n. Syn: taxationis fundamentum.

imponibilità legitima vectigalium iniunctio, f.

impopolare civibus infensus. Syn: invidiosus.

impopolarità invidia popularis, f. Syn: defectus gratiae popularis; offensio populi; offensa populi voluntas; odium ex populo receptum.

imporre infero -ers -erre

mporsi 1 vinco, ere. Syn: victor sum. 2 emineo, ere (super ceteros).

importante magnus

importanza grande magnus

importanza grande valde interest ut; quanti momenti sit; e di estrema - maximi refert | valde interest ut; quanti momenti sit; 6,1843 è di estrema - maximi refert

importatore 1 importator, oris, m; cfr CIL XIII, 8568; importatrix, icis, f. 2 importaticius, a, um; cfr ThLL.

importazione invectio, onis, f. Syn: importatio; importaticia n pl; merx importaticia, ae f; portorium, n.

importo 1 sumptus, us, m. 2 summa, ae, f. Syn: numerus complitus impensorum.

imposizione

impossibilità impossibilitas, atis, f (ThLL). Syn: nulla potestas; ~ facultas; ~ copia.

impossibilitato impeditus, a, um. Syn: praepeditus; ex coacto absens; rebus maioribus retentus.

imposta fissa certum statumque [exigebatur] 1 vectigal, alis, n. Syn: tributum. 2 foricula, ae, f. Syn: luminare; valvula umbratilis; fenestra lignea. 3 incumba, ae, f (arch); - fissa certum statumque [exigebat].

impostare 1 immitto, ere. Syn: in arcam tabellariam ~ ; inicio in arcam cursualem; indo in ~ ~. 2 formam (alicuius rei) statuo; ~ (~ ~ ) constituo. Syn: rationem antea dispono; quaestionis rationem propono; initium calculi instruo.

impostatura 1 dispositio, onis, f. Syn: ordo rei gerendae. 2 formae constitutio, f. Syn: rationis propositio; calculi initium; forma exordio collocata, ae f; consulta introductio. 3 incumba, ae, f (arch).

impostazione 1 formae (alicuius rei) constitutio, f. 2 immissio casualis, f. Syn: immissio in arcam tabellariam; in capsulam cursualem iniectio.

impostore deceptor, oris, m. Syn: quadruplator; homo vafer; homo versutus.

impostura vanitas

impotenza

impoverimento in paupertatem deiectio; ~ ~ detrusio, f.

impoverire 1 ad paupertatem redigo. Syn: praeter modum paupero. 2 pauperesco, ere.

impraticabile 1 impervius, a, um. Syn: inaccessus; inaccessibilis; aditu clausus; usui non pervius. 2 usui non idoneus. 3 morosus, a, um.

impraticabilità 1 loca impedita, n pl. Syn: condicio inaccessibilis. 2 morositas, atis, f. 3 i impossibilità.

impratichire 1 exerceo, ere. Syn: instruo; exercitationem alicuius rei trado; in usum officii induco; formo; informo. 2 me exerceo (refr); exerceor. Syn: usu disco.

imprecisione incerta ratio, f. Syn: modus indistinctus; status indefinitus; rationis nebula.

impreciso incertus, a, um. Syn: indefinitus; indistinctus; nebulosus; lineamentis carens.

imprèco ìmprecor

imprenditore

imprenditorialità opera conducendi impregnamento 1 (liquoris, umoris) sorbitio, f. 2 actus gravidandi, m.

impregnare 1 (liquorem, umorem) sorbeo. Syn: (aliqua re) imbuo; ~ ~ inficio. 2 gravido, are. Syn: impraegno; cfr ThLL.

imprendere suscipio, ere.

imprendimento 1 i impresa l. 2 tirocinium, ii, n.

imprenditore ergolabus, i, m; opus suscipio. Syn: susceptor operum.

imprenditoriale ergolabicus, a, um [cfr 'ergolabus']. Syn: quod est proprium susceptoris operum.

imprenditorialità opera conducendi

impresa administratio -nis f; oeconomia -ae f administrationis; fabrica -ae f | 1 inceptum, i, n. 2 conatus, us, m. Syn: facinus. 3 societas bonis gignendis, f; domus ~ ~. Syn: opus mercatorium. 4 expeditio, onis, f. 5 egregie factum, n. 6 generis insigne, n. Syn: sententiola gentilicia; administratio, nis f; oeconomia, ae f. administrationis; fabrica, ae f.

impresario ergolibus, i, m; cfr ThLL. Syn: susceptor; redemptor operis; oprris conductor.

imprescindibile pernecessarius, a, um. Syn: non omittendus; necessarius; quod praeteriri nequit; a quo recedere non possum (Bacci).

impressionabile 1 commotioni obnoxius. Syn: mobilis; ingenio mollis; excitabilis. 2 colluminabilis, e. Syn: illuminabilis; colluminationis photographicae patiens.

impressionabilità animi mollitia, ae, f.

impressionante notabiliter | - moltiplicarsi ed acutizzarsi duplicatae notabiliter et exasperatae| animum commovens (part et adi). Syn: sensus eximie occupans; animos permovens.

impressionare 1 commoveo, ere; commoveor (refr). Syn: animum perpello; sensus occupo; praecordia percello; excito. 2 collumino, are [in re photographica].

impressionato perturbatus -a -um; - fortemente perterritus -a - um 1 commotus, a, um. Syn: pulsus; perpulsus; occupitus. 2 colluminitus, a, um. Syn: luce affectus; luci expositus [in re photographica]; perturbitus, a, um; fortemente - perterritus, a, um

impressione 1 commotio, onis, f. Syn: momentum; pondus; animi affectio; ~ impressio; cfr CIC., ac., 2, 58. 2 colluminatio photographica, f. Syn: illuminatio pelliculae; expositio~; ~ photographica. 3 editio, onis, f. 4 sensus, us, m.

impressionismo impressionismus m.

impressionista impressionismi studiosus, a, m f. Syn: artifex ab impressionibus.

impressionistico impressionisticus, a, um. Syn: impressionismum redolens.

impresso insitus -a -um

imprevedibile non antevisibilis [cfr 'antevideo' PRUD., 804; 'visibilis' APUL., mund., 8; PRUD., apoih., 146].

impreveduto 1 improvisus, a, um. Syn: quod praevideri non poterat. 2 inopinitus, a, um. Syn: quod praesciri non poterat; inauditus subitusque.

imprevidente improvidus, a, um. Syn: incautus; levis.

imprevidenza improvidentia ae, f; cfr TERT., adv. Marc., 2, 23. 2. Syn: mens incauta, ae f; neglegentia ac temeritas; levitas.

imprevisto 1 necopinitus, a, um. Syn: praeter exspectationem factus. 2 condicio inopinata, f. Syn: res necopinatae, f.pl.

impreziosire pretiosiorem facio. Syn: dito et augeo.

imprigionamento in custodiam inclusio, f.

imprigionare 1 in carcerem includo; ~ ~ mitto. 2 in caveam includo. 3 coerceo, ere (transl). Syn: inhibeo.

imprimatur venia typis imprimendi, f

imprimé res typis impressa, f.

imprìmo imprimo -is -ere

imprint

improbabile non probabilis. Syn: veri non similis; veri dissimilis.

improbabilità res non probabilis, f. Syn: nulla veri similitudo; veri dissimilitudo.

improcedibile quaestioni iudiciariae repugnans.

improcedibilità repugnantia contra quaestionem iudiciariam, f.

improduttività nulla fructuum effectio, f. Syn: sterilitas; ~ oeconomica; fructificandi impotentia.

improduttivo fructibus carens. Syn: sterilis; oeconomice ~; non fructificans; vanus; inanis.

improferibile inenuntiabilis, e. Syn: ineffabilis, e.

impronta 1 signum, i, n. Syn: nota, ae f; character; exemplum a sigillo. 2 impressio, onis, f [in technicis, praecipue in re typographica]. 3 species, ei, f [illa naturae suae delineatio repentina, quam quis apparendo et excitat et relinquit in animis ceterorum hominum]; - digitale impressio digitalis, f.

improntare 1 imprimo (aliquid) vestigiis (alicuius rei). 2 formam imprimo. Syn: characterem infero. 3 mutuor, ari.

impronunziabile inenuntiabilis, e. Syn: inenarrabilis; ineloquibilis; impossibilis dictu; enuntiatui non idoneus,

improponibile non proponendus. Syn: propositu non ferendus; proponendo illicitus; ad proponendum inutilis.

improponibilità impossibilitas proponendi, f.

improrogabile dilationem non ferens; prorogationem ~ ~ .

improrogabilmente nulla dilatione. Syn: nulla prorogatione.

improvvisare improviso -as -are | improvvisamente 1 subito dico. Syn: ex improviso dico; ~ ~ carmina fundo; ex tempore orationem dico. 2 subito ago; ~ facio. 3 personam improviso ago (refr); improviso, as, are.

improvvisata res improvisa, f; facinus improvisum. Syn: in opinata res; factum subitum; subita actio.

improvvisato 1 extemporalis, e. Syn: subitarius; repentinus ac fortuitus; ex tempore dictus. 2 inconditus, a, um. Syn: impreparitus; incultus.

improvvisatore dictor extemporalis, m; ~ subitarius. Syn: ex tempore agens; poeta extemporalis; ~ versus ex tempore fundens.

improvvisazione improvisatio -nis f res subitaria f. Syn: actio repentina; improvisatio, onis, f,

imprudente imprùdens -entis

impugnabile confutandus, a, um. Syn: reiciendus; improbandus; reprobandus; iure dubitabilis; in controversiam vocandus.

impugnabilità condicio confutanda, f. Syn: ius incertum et retractandum.

impugnante impugnatorius, a, um; cfr 'impugnator' ThLL.

impugnativo improbatorius, a, um.

impulsività vehementia inconsulta, f. repellens ingenium Syn: impotentia, ae f; repellens.

impulso incitatrum -i n. (tech.); impulsorius (techn.); dictamen -inis n.; dictamen -inis n. (psych.); impulsorius (techn.); dictamen, inis n; (psych.)

impuntura sutura duplicata, f. Syn: ictus duplicitus [suendi modus certus ac distinctus].

impunturato filo duplicato sutus (part et adi). Syn: filo geminato confectus.

imputabilità imputabilitas -atis f.

imputtanarsi

in [in favorem] pro+abl

in corso di realizzazione in via executionis

in corso di stampa sub prelo

in cui tutto ha la sua origine e tutto il suo compimento.in quo omnia principium suamque consummationem habent.

in funzione ob oculos habita

in loc. (in loco)

In pectore

in preparazione in compositione

In questa linea Hac ratione

In solido In solidum

inabbordabile aditu difficilis. Syn: adeunti non patens.

inabile inhabilitare

inabilità inhabilitas

inabilitare 1 inhabilem facio. 2 militiae ineptum reddo. 3 negotiis inutilem facio. Syn: inertem reddo.

inabilitazione inhabilitatio, onis, f; cfr ThLL [lectio incerta].

inabissamento 1 demersio, onis, f. Syn: in profunda traditio. 2 lapsus, us, m.

inabissare demergo, ere. Syn: deprimo; opprimo; mitto in abyssum [est item res nautarum].

inabitabile inhabitabilis, e. Syn: cultus impatiens.

inabitabilità condicio inhabitabilis, f.

inabitato inhabititus, a, um. Syn: habitatoribus vacuus; cultorum egens; desertus; cultui resistens.

inabrogabile abrogationem non patiens. Syn: quod abrogari non potest.

inaccessibile inaccessibilis, e; cfr ThLL. Syn: invius; inaccessus; aditu carens; ~ difficilis.

inaccessibilità inaccessibilitas, atis, f; cfr ARNOB., in psalm., 138; AUG., coll. c. Max., 14.

inaccettabile inacceptibilis, e (inacceptabilis); cfr ThLL. Syn: reiciendus; non probabilis; haud probandus; exprobandus.

improbandus (sermo), -a (affirmatio ex qua) -um; inaccettabilità ratio inacceptibilis, f; ~ non probabilis. Syn: quod est reiciendum; ~ ~ improbandum.

inacerbire exacerbesco, ere. Syn: exaspero.

inacerbito exacerbitus, a, um. Syn: exasperitus; exulceritus; LIV., 9, 14, 9: "exulceratos ignominia ... animos".

inacidimento forma acida, f.

inacidire 1 acesco, ere; HOR., epist., 1, 2, 54: " sincerum est nisi vas, quodcumque infundis, acescit "; PLIN., nat., 11, 45: " mella vel minimo contactu acescentia ". 2 acidum reddo. 3 i inasprire.

inacidito acidus, a, um. Syn: in acorem corruptus.

inadattabile inconveniens, entis. Syn: qui, quae, quod non cadit in aliquem (in aliquid).

inadattabilità inconvenientia, ae, f. Syn: quod non cadit in aliquem (in aliquid).

inadatto 1 non idoneus. Syn: non aptus; non potens; impar. 2 indignus, a, um. Syn: ineptus; alienus.

inadeguato 1 i inadatto. 2 non sufficiens. Syn: non respondens; impar.

inadempibile ad effectum non ducibilis [cfr ThLL].

inadempiente haud perficiens, m f.

inadempienza promissi desertio, f. Syn: a promissione defectio; deserta promissio; non solutum votum.

inadempimento inobservantia, ae, f.

inadempiuto infectus, a, um. Syn: haud solutus.

inafferrabile 1 imprensibilis, e; cfr GELL., 11, 5, 4. 2 incomprehensibilis, e.

inaffidabilità

inalante inhalans, antis.

inalare inhalo, are. Syn: sufflo.

inalatore inhalatorium, ii, n [quo aliquid pulmonibus inhalatur sive suffitur].

inalatorio ad inhalationem spectans.

inalazione inhalatio, onis, f. E.g. morbi quidam inhalationibus curantur.

inalbare candefacio, ere. Syn: inalbo.

inalberamento signi sublatio, f.

inalienabie inalienabilis -e non alienabilis. Syn: alienationis impatiens; inalienabilis, e.

inalienabilità condicio nullam abalienationem patiens, f.

inalterabile immutabilis, e. Syn: constans; incorruptus.

inalterabilità immutabilitas, atis, f. Syn: constantia, ae f; perpetuitas.

inalterato incorruptus, a, um; immutitus.

inamidare amylo, are. Syn: amydo duro.

inamidato amylitus, a, um. Syn: amylo duritus. E.g. amylata lintea.

inamidatura amyli inductio, f. Syn: amylatura, ae f; amyli aspersio.

inammaccabile contusionem non patiens; qui, quae, quod contundi non potest.

inammissibile reiciendus, a, um. Syn: improbabilis.

inammissibilità improbatio, onis, f. Syn: pravitas.

inamovibile perpetuus, a, um. Syn: in perpetuum ratus.

inamovibilità muneris perpetuitas, f.

inanellare 1 crispo, are. Syn: capillos in cincinnos inflecto. 2 anulum induo.

inanellato

inanellato 1 crispitus, a, um (part et adi). Syn: cincinnitus; calamistrato capillo. 2 anulitus, a, um. Syn: anulo ornatus.

inanimare animum addo. Syn: confirmo.

inanimato inanimus, a, um; CIC., ac., 2, 37: "cum inter inanimum et animal hoc maxime intersit, quod animal agit aliquid"; inanimis.

inappagabile inexplebilis, e. Syn: insatiabilis.

inappagamento insatietas, atis, f; cfr ThLL. Syn: insatiabilitas.

inappagato insatiatus, a, um; cfr ThLL. Syn: inexpletus; non contentus.

inappannabile vapori haud obnoxius.

inappellabile sine provocatione. Syn: non provocatorius; ultimus; haud provocabilis; ~ provocandus,

inappellabilità nulla provocatio, f.

inappetenza cibi fastidium, n; ~ satietas.

inapplicabile non aptus. Syn: non idoneus; non cadens in aliquem (aliquid).

inapplicabilità nulla idoneitas ad applicandum, f. Syn: nulla aptitudo ad ~.

inapprendibile non discibilis, e; BOETH, categ., 4: " discibilis ".

inapprensibile inintelligibilis, e; Cfr ThLL. Syn: incomprehensibilis.

inapprezzabile inaestimabilis, e. Syn: eximius; maximus.

inapprezzato haud aestimitus. Syn: minime observitus-

inappuntabile irreprehensibilis, e; cfr ThLL. Syn: haud vituperandus; nulla reprehensione dignus; sine vitio.

inappurabile incertus, a, um. Syn: non certus; auctore non certo.

inarcamento curvatio, onis, f. Syn: incurvatio; curvamen.

inarcare curvo, are. Syn: incurvo.

inargentare argento obduco. Syn: alicui rei argentum induco.

inargentato argentitus, a, um. Syn: inargentitus.

inargentatura argenti inductio, f.

inaridire 1 sicco, are. Syn: peruro; arefacio. 2 siccor, ari. Syn: peruror; arefio; exaresco.

inaridito siccitus, a, um. Syn: coctus; ustus; arefactus.

inarmonico dissonus, a, um. Syn: absurdus.

inarrendevole intractabilis, e. Syn: durus.

inarrendevolezza nulla facilitas, f. Syn: nulla indulgentia, ae f; nulla obsequentia.

inarrestabile irrefrenabilis, e; cfr ThLL. Syn: incoercitus.

inarrivabile 1 inaccessibilis, e. Syn: inaccessus; inadibilis. 2 inimitabilis, e; cfr ThLL. Syn: incomparabilis.

inarticolato inarticulitus, a, um. Syn: confusus.

inaspettatamente inopinato

inasprimento exasperatio, onis, f. Syn: exacerbatio; irritatio; auctio.

inasprire 1 exacerbo, are. Syn: exulcero. 2 ingravesco, ere (intr).

inassimilabile 1 non assimulativus; cfr ThLL. 2 concoctionem non patiens.

inattaccabile 1 inexpugnabilis, e. 2 irrefutabilis, e. Syn: irreprehensibilis.

inattaccabilità 1 nulla expugnandi copia, ae f; ~ ~ facultas, f. 2 irreprehensibilitas, atis, f; cfr ThLL.

inattendibile haud probabilis. Syn: non verisimilis; ~ tolerabilis.

inattendibilità improbabilitas, atis, f. Syn: improbatio; Rhet, Her., 2, 6, 9: "haec et ad improbationem et ad interrogationem testium pertinebunt".

inattingibile 1 haustionem non patiens. 2 inimitabilis, e.

inattitudine ineptitudo, inis, f; cfr ThLL. Syn: imperitia; imbecillitas; inscitia.

inattivare inactuosum reddo [cfr ThLL]. Syn: inertem ~ .

inattività inertia ae, f. Syn: desidia; cessatio; otium.

inattivo 1 inactuosus, a, um; cfr ThLL. 2 inefficax, acis. Syn: effectu carens; haud efficax.

inattuabile factu impossibilis; cfr ARNOB., nat., 2, 35.

inattuabilità impossibilitas faciendi, f; ~ efficiendi.

inattuale a praesentibus alienus; ~ remotus.

inattualità ratio ad praesentia non pertinens, f.

inaugurale aditialis, e; cfr VARRO, rust., 3, 6, 6; PLIN., nat., 29, 58.

inaugurare inauguro, are. Syn: consecro; auspicor.

inaugurativo, inaugurale.

inaugurato inauguritus, a, um. Syn: consecritus; auspicitus.

inauguratore auspicator, oris, m. Syn: inaugurator.

inaugurazione auspicatio, nis f.| inauguratio pro dedicatio, initium

[inauguratio], dedicatio, initium | Syn: inauguratio; auspicatio, nis f.

inavvedutezza imprudentia, ae, f. Syn: inconsiderantia, ae f; inscientia, ae, f.

inavvertenza [indavertentia], imprudentia, incuria, Syn: improvidentia, ae f; inscitia, inconsiderantia

inazione inertia, ae, f.

inazzurrare caeruleo colore tingo.

incaciare casco condio.

incadaverimento in cadaver mutatio, f.

incadaverire cadaver fio. Syn: effigies ~ ; umbra ~.

incagliamento 1 naufragium, ii, n [de nave quae impingitur]. 2 cessatio, onis, f (transl).

incagliare 1 navem impingo. 2 cesso, are (transl). Syn: haereo.

incaglio impedimentum, i, n.

incalciatura manuballistae manubrii forma, f.

incalcolabile inaestimabilis, e.

incallimento 1 callum, i, n. Syn: callositas. 2 consuetudo, inis, f (transl).

incallire occalesco, ere.

incallito callosus, a, um. 2 occallitus, a, um (transl). Syn: duritus.

incalzante urgens, entis. Syn: instans.

incalzare urgeo, ere. Syn: insto; premo.

incameramento publicatio, onis, f. Syn: proscriptio.

incamerare publico, are. Syn: proscribo; in publicum addico; confisco.

incamiciare 1 subucula vestio. 2 illino, ere [de parietibus murisque]. Syn: incrusto.

incamiciatura crusta, ae, f.

incamminarsi adgredior viam

incanagliare corrumpo, ere. Syn: perdo.

incanagliarsi cum perditis congregor; ~ ~ consuetudinem iungo; ~ ~ conversor.

incanalamento in canalem aquae inductio, f. Syn: ~ ~ aquae deductio.

incanalare 1 aquam in canalem immitto. Syn: aquam canali ~ ; aquam ~ deduco. 2 dirigo, ere (transl).

incanalato canali deductus. Syn: in canalem immissus.

incanalatura 1 i incanalamento. 2 canalis, is, m.

incancellabile indelebilis, e.

incancrenire 1 gangraena vitior. 2 putresco, ere (transl).

incandescenza candentia, ae, f.

incannatura involutio, onis, f.

incannicciatura calamorum claustra, n pl.

incannucciare 1 calamis obtego. Syn: ~ claudo. 2 adminiculis religo.

incannucciata calami complexi, m pl. Syn: ~ innexi.

incantamento incantamentum, i, n. Syn: fascinatio.

incantare 1 incanto, are. Syn: fascino, are. 2 allicio, ere (transl). Syn: capio; rapio. 3 stupefacio, ere (transl). 4 suavissime afficio (transl). Syn: delectabiliter ~. 5 ad ecstasim adduco (transl).

incantato 1 incantitus, a, um. Syn: fascinitus. 2 allectus, a, um. Syn: captus; raptus. 3 obstupefactus, a, um.

incantatore magus, i, m. Syn: fascinator.

incantesimo fascinum, i, n.

incantevole suavissimus, a, um. Syn: delectabilis.

incanto 1 fascinum, i, n. 2 suavitas, atis, f. 3 stupor, oris, m. 4 hasta publica, f.

incanutire canesco, ere.

incapace

incapacità incapacitas -atis f [underflow (inf)]

incaponimento pertinacia, ae, f. Syn: obstinatio.

incaponirsi pertinax sum. Syn: persto.

incappare incido, ere. Syn: obviam fio.

incappato pallio amictus, m.

incappottare paenula involvo.

incappottato paenulitus, a, um.

incappucciare cucullo involvo.

incappucciato cucullitus, a, um.

incapricciarsi adamo, are.

incapsulamento in capsulam introductio, f.

incapsulare in capsulam introduco.

incarcerazioni incarcerationes

incardinazione incardinatio, incardinatus

incaricato curàtor, oris, m (e.g. nosocomii; peregrinàrum) | procurátor -oris m curatus -i m. (nosocomii); curator -oris m. (peregrinorum)

incarico ex tuis mandatis

incarnare veluti concorporetur in eventibus socialibus

incarnazione 1 incarnatio, onis, f. 2 typus, i, m. Syn: exemplar; ipse, a, um.

incarognito exasperàtus, a, um.

incarrucolare funem per orbiculum traicio.

incartamento tabulàrum corpus, n; instrumentòrum ~ ; instrumentum; tabellae, f pl.

incartapecorire 1 membranaceus fio. 2 emacresco, ere (transl).

incartapecorito macie confectus (part et adi).

incartare charta (chartis) amicio.

incartata 1 sacculus chartaceus, m. 2 charta amiciendi actio, f. 3 i impannata.

incartato charta amictus.

incartatore opifex rei charta amiciendae, m; minister rei ~ ~ .

incarto 1 schedularum fasciculus, m. 2 involucrum, i, n.

incartocciare in chartaceum amictum immitto.

incasellare 1 in loculis dispono. 2 ordine dispono.

incasellatore dispositor, oris, m. Syn: distributor, oris, m.

incasermare stativis includo.

incassare 1 in arca condo. 2 accipio, ere (pecuniam). Syn: exigo. 3 ictus fero. 4 i incastonare.

incassato 1 in arca conditus. 2 acceptus, a, um. 3 marginitus, a, um. 4 depressus, a, m. 5 coercitus, a, um.

incassatore arcarius, ii, m.

incassatura 1 dispositio in arca facta, f. 2 coercitio, onis, f. 3 incastratura, ae, f.

incasso nummi accepti, m pl.

incastonare includo, ere.

incastonato inclusus, a, um.

incastonatore inclusor, oris, m.

incastonatura inclusio, onis, f.

incastrare 1 insero, ere. 2 conector, i (refr). 3 in discrimen adduco. Syn: in angustias adduco.

incastrato insertus, a, um. Syn: cardinitus.

incastrata insertio, onis, f. i incastrare.

incastro iunctura, ae, f.

incatenare 1 cateno, are. Syn: vincio. 2 in catenas conicio. 3 allicio, ere (transl).

incatenatura catenatio, onis, f. i incatenare.

incatramare i catramare.

incattivire depravo, are (transl); depravor (intr). Syn: in pravum pervenio.

incavalcatura superiectio, onis, f.

incavallare 1 superiacio, ere. Syn: impono; superpono. 2 crus cruri superimpono.

incavallatura capreoli, orum, m pl.

incavare incavo, are. Syn: cavo, are.

incavato cavus, a, um.

incavatura 1 cavatio, onis, f. 2 cavitas, atis, f. Syn: cavatura.

incavo 1 excavatio, onis, f. 2 sculptura, ae, f. Syn: scalptura. 3 cavum, i, n. Syn: cavitas; caverna.

incenerire 1 in cinerem redigo. 2 incendo, ere (transl). Syn: igne absumo; incendio deleo. 3 in cinerem redigor (intr). Syn: cineresco; deflagro.

incensamento 1 turificatio, onis, f. Syn: turis incensio. 2 adulatio, onis, f (transl). Syn: laudes, f pl; assentatio.

incensare 1 turifico, are. Syn: tus incendo; ~ do (arae); ~ sufflo. 2 adulor, aris (transl).

incensata i incensamento.

incensatore 1 turificator, oris, m. 2 adulitor, oris, m (transl).

incensatura adulatio, onis, f (transl).

incensazione

incensiere turibulum, i, n. Syn: acerra.

incenso

incentivo incentivum -i n.

incensurato 1 irreprehensus, a, um (ThLL). Syn: nota immunis; integerrimus [de homine agitur spectatis moribus insigni]. 2 iudicio immunis [praecipue in sermone forensi, de homine nulli iudicio obnoxio].

incentivo incentivum, i n.

inceppare 1 impedio, ire. Syn: praepedio; obsto [alicui rei impedimento sum; etiam transl]. 2 cesso, are. Syn: alligor; praepedior [passive (intr) de armis vel machinamentis dicitur, quae, vitiata, moveri desinunt].

incerata 1 nautica segestria f. Syn: impervia paenula nautica; cfr SVET., Aug., 83. 2 textum impervium, n. Syn: inceritum linteum.

incerato 1 inceritus, a, um. Syn: ceritus; illitus. 2 v, incerata 2.

inceratura ceratura, ae, f.

incertezze dubitationes

incespicare 1 offendo, ere [in aliquod obstaculum pedibus se impedire]. 2 offenso, are. Syn: haesito [praesertim in sermone].

incessanti (progressi dell'industria) nova industriae incrementa

incetta coemptio, onis, f.

inchiesta 1 recognitio, onis, f. Syn: inquisitio; investigatio. 2 quaestio, onis, f. Syn: recognitio [in re forensi].

inchino

inchiodamento 1 clavata confixio. f. Syn: clavata vinctio. 2 ossium confixio, f [in chirurgica medicina ossium fragmenta clavis coniungere].

inchiodare 1 configo, ere. Syn: clavis affigo. 2 affigo, ere (transl). Syn: vincio. 3 obstringo, ere (transl). Syn: comprehendo; retineo.

inchiodato 1 confixus, a, um. Syn: clavis affixus. 2 affixus, a, um (transl). Syn: defixus; vinctus. 3 obstrictus, a, um. Syn: haerens [in una eademque cogitatione defixus]. E.g. nefando spectaculo haesit (obstrictus est).

inchiodatura clavorum confixio, f. Syn: ~ vinctio.

inchiostrare 1 atramento suppleo. Syn: instruo [in re typographica de machinis scriptoriis vel formis apta atramenti copia replendis]. 2 atramento foedo. Syn: ~ oblino.

inchiostratore 1 opifex atramentarius, m [cfr subst 'atramentarium' ThLL]. 2 cylindrus atramentarius, m. Syn: fistula atramentaria [cylindrus in machinamento typographico atramentum spargens et distribuens].

inchiostrazione opera atramentaria f.

inchiostro linimentum -i n.; - blu caeruleamentum -i n.;- rosso rubramentum -i n. [red ink] atramentum, i, n; linimentum, i, n; - blu caeruleamentum, i, n;- rosso rubramentum, i, n.

inciampare 1 offendo, ere. Syn: offenso; incurro. 2 offenso, are (transl). Syn: haesito; cfr QUINT., inst., 10, 7, 10: " intersistentes offensantesque ".

inciampata pedis offensio, f.

inciampo offensatio, onis, f. Syn: obstaculum; offensio; impedimentum.

incidentale 1 fortuitus, a, um. Syn: temerarius [de re dicitur quae forte fit]. 2 subcisivus, a, um. Syn: secundarius [de re agitur minoris momenti]. 3 interpositus, a, um. Syn: interiectus [in grammatica dicitur de sententia, quae inter alias ad sensum explanandum intericitur]. 4 proposizione - interiectio, onis f (ThLL).

incidentalmente obiter | [incidenter]

incidente 1 casus, us, m [de re dicitur aspera gravique, necopinata]. 2 quaestio, onis f. Syn: iurgium [de contentione, quae inopinate in disceptatione excitatur]. 3 exceptio, onis, f [in sermone forensi]; meccanica dell' - ratio (alicuius) casus; - ferroviario casus ferriviarius, m (gravis, gravissimus); cfr Lal, 33, 1985, 48; - stradale casus viarius; cfr Lat, 34, 1986, 213; - sul lavoro adversus casus in opere, m.

incidenza 1 momentum, i, n. Syn: vis; pondus [de efficacitate in re aliqua dicitur]. 2 percussus, us, m [in re mathematica vel physica de puncto agitur, quod in angulo radius percutit]. 3 vectigalis iactura, f. Syn: pecuniarium intertrimentum [in re nummaria de imminutione agitur, quae propter tributa in proventibus vel in re familiari efficitur].

incidere 1 seco, are. Syn: incido; inseco; scalpo. 2 caelo, are [actio aliquid in metallo imprimendi]. 3 imprimo, ere (transl) [de cogitatione in mente defixa, vel de sono in discis radiophonicis signato]. 4 valeo, ere. Syn: pondus habeo.

incimurrito 1 malleo arreptus. Syn: male affectus [de animalibus gravedine narium laborantibus]. 2 pituitosus, a, um. Syn: muculentus.

incisione digitale incisio digitalis, f. [de disco sonoro peculiari more confecto]. | -i rupestri Incisiones rupestres | - su vetro Incisiones vitreae

incisività accuratio, onis, f. Syn: definitio; CIC., Brut., 238: "in inveniendis componendisque rebus mira accuratio. ".

incisivo 1 incisorius, a, um (ThLL). Syn: incidens; secans. E.g. dentes incisorii. 2 accuritus, a, um (transl]. Syn: definitus.

incisoria officina incisoria f.

incivile 1 incultus, a, um. Syn: ferus; barbarus [qui patriae consuetudinis excultos humanosque mores ignorat]. 2 inurbinus, a, um. Syn: rusticus; agrestis [homo natura brutus illepidusque].

incivilimento morum mitigatio, f. Syn: mansuefactio; humanitatis formatio; ~ institutio.

incivilire mansuefacio, ere. Syn: excolo (mores); expolio.

inciviltà 1 feritas, atis, f. 2 inhumanitas, atis f. Syn: rusticitas; barbaria (barbaries).

inclassificabile enormis, e. Syn. descriptioni abhorrens; a descriptione ~.

incline ai piaceri ai piaceri libidinosus -a -um

inclusivo comprehensivus, a, um. Syn: includens; comprehendens.

incluso [inclusive] incluso inclusus, a, um. Syn: comprehensus; [inclusive].

incoercibile coërcitionis impatiens. Syn: irrefrenabilis.

incoercibilità coercitioni obstantia f. Syn: ~ repugnantia, ae f; ~ renisus.

incoerente inconstans, antis. Syn: discrepans; incongruens; sibi repugnans.

incoerenza inconstantia ae, f. Syn: discrepantia, ae f; incongruentia, ae, f.

incognita 1 incognitum, i, n (math). 2 aliquid incognitum, n (transl). Syn: res nova incertaque.

incollaggio conglutinatio onis, f.

incollare conglutino, are. Syn: glutino.

incollatura 1 conglutinatio,, onis, f. Syn: glutinamentum [de partium coniunctione glutine interposito]. 2 conglutinationis (glutinamenti) pars [de puncto in quo duae partes glutine coniunguntur]. 3 equinum collum, n. Syn: colli mensura, ae f; ~ longitudo [in equitatione agitur de capitis et colli mensura in equo].

incolonnare 1 agmen instruo. Syn: ~ dispono [in re militari, dicitur de militibus]. 2 (directe) lineo. Syn: ~ ordino [de rebus recte ad perpendiculum disponendis; e.g. de numeris].

incolonnatore machinatio lineatoria f. Syn: instrumentum litteris lineandis [adi " lineatorius " de verbo temporali "lineo"].

incolore 1 incolor, oris. Syn: coloris expers. 2 exsanguis, e (transl). Syn: exilis [de re enervata et elumbi; e.g. de genere dicendi].

incolpare reum facere

incombente 1 imminens, entis. Syn: instans. 2 litis instrumentum, n [in sermone forensi dicitur de tabulis quae ad causam cognoscendam pertinent].

incombenza munus, eris, n. Syn: officium; negotium; provincia.

incombustibilità ignibus obstantia f. Syn: flammae victrix natura.

incombusto igne invictus. Syn: haud combustus; igne inviolitus.

incommensurabile incommensurabilis, e; cfr ThLL.

incommensurabilità incommensurabilitas, atis, f [cfr 'incommensurabilis' ThLL].

incommerciabilità nulla venalitas, f ; CASSIOD., var., 7, 32: "Venalitas cuncta dissolvitur". Syn: nimia pretiositas.

incomparabile - valore incomparabilis praestantia

incompatibile 1 repugnans, antis. Syn: abhorrens; alienus. 2 insolubilis, e [in mathematica dicitur de aequationum ordine inter se repugnantium, quae fieri non potest ut solvantur].

incompatibilità Incompatibilitas |1 discrepantia ae, f. Syn: repugnantia, ae f; dissensio [dicitur cum nullo pacto homines aut res una esse possunt]. 2 insolubilitas, atis, f [in mathematica in aequationum ordine dicitur, quae solvi non possunt].

incompetente 1 imperitus, a, um. Syn: indoctus; rudis; ignarus. 2 incongruus, a, um. Syn: illegitimus; iuris (potestatis) expers (in sermone forensi plerumque).

incompetenza 1 inscitia ae, f. Syn: inscientia, ae f; imperitia, ae f; ignorantia. 2 nullum ius, n. Syn: nulla potestas; nulla auctoritas [nullum ius iudicandi vel cognoscendi de aliqua re; in sermone forensi].

incompiutezza imperfectio, onis, f. Syn: nulla perfectio.

incompiuto imperfectus, a, um. Syn: infectus.

incompletezza ieiunitas, atis, f. Syn: infrequentia, ae f; exilitas.

incompleto truncus, a, um. Syn: mutilus; exilis; mancus.

incomprensibile incomprehensibilis, e. Syn: perplexus; tectus; singularis; incredibilis.

incomprensione difficultas, atis, E Syn: nulla indulgentia, ae f; inclementia, ae f; incommoditas.

incompreso 1 non intellectus [de re, quae intellegi non potuit]. 2 minoris habitus, m. Syn: non satis probitus; neglectus [de homine qui minoris fit quam pro sua virtute].

incomprimibile impotens, entis. Syn: indomitus; immodicus.

incomprimibilità compressioni obstantia f. Syn: pressioni repugnantia.

incomputabile inaestimabilis, e. Syn: haud computabilis; innumerabilis.

incomunicabile incommunicabilis, e (ThLL).

incomunicabilità nulla communicatio, f.

inconcepibile incomprehensibilis, e. Syn: obscurus; absurdus; singularis; mirus.

inconcepibilità absurditas, atis, f. Syn: miraculum.

inconciliabile insociabilis, e. Syn: repugnans; alienus; implacabilis; inexorabilis.

inconciliabilità discrepantia, ae, f. Syn: repugnantia, ae f; dissensio, nis.

inconcluso imperfectus, a, um. Syn: inconfectus; infectus.

incondizionatamente pure. Syn: absolute; sine condicione.

incondizionato absolutus, a, um. Syn: purus; condicionum expers.

inconfessabile tacendus, a, um. Syn: pudendus; non revelandus.

inconfessato tacite habitus. Syn: pudore tectus; non confessus.

inconfondibile singularis, e. Syn: unicus; proprius.

inconfutabile irrefutabilis, e. Syn: invictus; non confutandus.

inconfutato invictus, a, um. Syn: probatissimus; non confutitus.

incongelabile congelationi renitens. Syn: gelu impervius.

incongruenza 1 incongruentia ae, f; cfr TERT., anim., 6. Syn: inconvenientia, ae f; cfr IDEM, adv. Marc., 4, 16; disconvenientia, ae f; cfr IDEM, test. anim., 6; inconsequentia. 2 absurditas, atis, f. Syn: absurdum; res rationi contraria, ae f; verba secum pugnantia n pl.

incongruo 1 incongruens, entis; cfr PLIN., epist., 4, 9, 19. Syn: incongruus ; excongruus; inconsentaneus; inconveniens; inconsequens; absurdus. 2 inconditus, a, um. Syn: promiscuus; inordinitus; incompositus. 3 insufficiens, entis. Syn: haud sufficiens; mercede minima inferior; operae compensandae haud idoneus.

inconsapevole inconscius, a, um. Syn: insciens; cfr TER., Haut., 632; inintellegens; haud intellegens; ~ sentiens; ~ animadvertens; ignarus; inscius.

inconsapevolezza nescientia ae f. Syn: nulla conscientia, ae, f; inscientia.

inconsapevolmente 1 nescienter. Syn: inscienter; inconscie; ignare; inscie; nulla conscientia; imprudenter. 2 involuntarie. Syn: haud voluntarie; haud de industria.

inconscio 1 subliminaris, e [cfr adi 'subliminal' Anglorum ad perceptiones motionesve significandas extra vel potius infra conscientiae limen; cfr adi 'liminaris', e; Syn: irrationalis; conscientiam effugiens; extra conscientiam; infra conscientiae limen; inconsideritus; immediatus [de facinoribus]. 2 inscius, a, um. Syn: ignarus; nescius; inconscius [de personis]. 3 subliminium, ii, n [quod infra conscientiae limen fit; cfr postliminium]. Syn: interior animus; recondita animi pars; animi profundum; ~ secretum; irrationales animi motus, m pl; motus conscientiam effugientes; motus conscientia imperceptibiles; imus animus; inexplorata animi pars.

inconsistente 1 nugatorius, a, um; cfr CIC., Caecin., 64. Syn: nugalis; infirmus; inefficax; invalidus; cfr ULP., dig., 48, 18, 1; ad probandum ineptus; fandamenti expers; nullius momenti; nullus; tenuis; inanis; levis [de argumentis]. 2 mollis, e. Syn: vigoris expers; haud tenax; substantia carens; exilis [de rebus] 3 enervis, e. Syn: ignavus; mollis; infirmus [de personis].

inconsistenza 1 levitas, atis, f; cfr CIC., nat. deor., 2, 45: " opinionis levitas ". Syn: inanitas; vanitas [de argumentis]. 2 mollitudo. inis, f. Syn: vigoris absentia, ae f; substantiae carentia, ae f; exilitas; caries [de rebus inanimis]. 3 ignavia, ae, f. Syn: infirmitas; debilitas [de personis].

inconsulto immediatus, a, um. Syn: caecus; cfr CIC., Lig., 3; praeceps; impetuosus; incogititus; infrenis; infrenitus; vesani proprius; dementis ~; impotenter factus; temerarius; inconsultus.

inconsumazione

incontaminabile incontaminabilis, e; cfr TERT., adv. Marc., 4, 9. Syn: incoinquinabilis; incontaminabilis; invitiabilis; vitio inexpugnabilis; incorruptivus; incorruptorius; a contaminatione immunis; a corruptione tutus.

incontenibile 1 incohibilis, e; cfr AMM., 24, 1, 5. Syn: ineluctabilis [adversus quem luctari inutile est]; intolerabilis. E.g. ineluctabilis impitus. 2 intemperabilis, e. Syn: irrefrenabilis; haud moderabilis. E.g. intemperabilis laetitia. | - festosità festivo sensu redundantes

incontro cum Christo congressio

incontentabile 1 insatiabilis, e; cfr SALL., Catil., 11, 3. Syn: inexstinctus; cfr OV., fast., 1, 413; nihil satis habens; in nulla re acquiescens; sibi numquam placens; sibi semper displicens; insaturabilis; numquam contentus; supervacanea quaerens; difficilis; delicitus; fastidiosus. 2 perfectionis captator, m; ~ captatrix, f. Syn: operis consummati petitor; LUCAN., 1, 131: " famae petitor; consummationis studiosus; ad maiora semper tendens.

incontentabilità 1 insatietas, atis, f; cfr PLAUT., Aul., 487. Syn: sui displicentia, ae f; suae condicionis contemptio; supervacanearum rerum quaesitio; insatiabilitas; morositas. 2 perfectionis captatio, f. Syn: ad maiora nisus; consummationis studium; consummati operis appetitio; nimia contra se calumnia, ae f; cfr QUINT., inst., 10, 1, 155.

incontestato irrefutitus, a, um. Syn: ratus; indubius; incontradicibilis; cfr TERT., adv. Marc., 4, 39; irrefutabilis; indiscussus; incunctabilis; indisputabilis; nulli controversiae obnoxius; omnium consensu validus; universaliter concessus; universatim acceptus; ab omnibus probitus; haud controversus.

incontrastato ineluctatus, a, um. Syn: ineluctabilis; facilis; haud difficilis; haud dubius; haud anceps; nullo impedimento retardatus; nullo repugnante impetratus; nullo resistente adeptus.

incontro congressio Ecclesiae cum opificum Motu, 1 obventus, us, m; cfr TERT., anim., 41, l. Syn: occasus; cfr TAC., ann., 4, 60; occursio, nis; fortuita congressio, nis f. 2 breve commercium, n. Syn: brevis consuetudo. 3 concilium, ii, n. Syn: synodus; symposium; doctorum congressio, nis; eruditorum ~. 4 congressio, onis, f. Syn: concursio [de rebus inanimis]. 5 certamen, inis, n. Syn: certatio; agon. 6 obvenientia, ae, f. Syn: tempestas; eventus. 7 favor, oris, m (transl). Syn: gratia; e.g. congressio Ecclesiae cum opificum motu,

incontrollabile 1 inexplorabilis, e. Syn: inscrutabilis; ininvestigabilis; inspectioni refractarius; recognitioni haud obnoxius; exploratu difficilis. 2 irregibilis, e. Syn: irrefrenabilis; incohibilis; vigilantiam eludens; custodiam effugiens.

incontrollato 1 incompertus, a, um. Syn: haud testatus; haud confirmatus, dubius; incertus. 2 infrenitus, a, um. Syn: inconsultus; inconsideritus; incogititus; impetuosus; irrationalis.

incontrovertibile incontradicibilis, e; cfr TERT., adv. Marc., 4, 39. Syn: irrefutabilis; indubitabilis; indubitandus; indubius; controversiis haud obnoxius; omnium consensu probitus.

inconturbabile imperturbabilis, e. Syn: aequanimus; summa aequanimitate praeditus; impassionabilis; incommobilitate praeditus; sui semper compos; nulli perturbationi obnoxius; a perturbationibus immunis; perturbationibus inexpugnabilis; incoccussus; Cfr PLIN., paneg., 82, 2; inturbitus; constans; cfr CIC., off., 1, 180; imperturbitus; immotus; stabilis; praesens.

inconveniente 1 inconsentaneus, a, um. Syn: incompetens; inconsequens; incongruens. 2 intempestivus, a, um. Syn: inopportunus; importunus; inelegans; indecorus. 3 incommoditas, atis, f. Syn: offendiculum; cfr PLIN., epist., 9, 11, 1; offensa, ae, f; cfr PETRON., 131; impedimentum; obstaculum; mendum; noxa, ae, f; damnum; detrimentum; nocumentum; incommodum; molestia, ae, f; vitium.

inconvenienza 1 disconvenientia ae, f; cfr TERT., test. anim., 6. Syn: incongruentia, ae, f; cfr IDEM, anim., 6; discrepantia. 2 intempestivitas, atis, f. Syn: importunitas; decoris neglegentia, ae, f; inelegantia, ae, f; indecentia, ae, f; rusticitas. 3 importune dictum, n; ~ factum. Syn: rustice dictum; ~ factum; absurdum; indecorum; indecore dictum; ~ factum.

inconvertibile 1 impermutabilis, e. Syn: incommutabilis; invertibilis; inconvertibilis. 2 rigidus, a, um. Syn: haud fluctuans; nulli variationi obnoxius; certae rationi astrictus [de exti eris commerciis].

inconvertibilità 1 incommutabilitas, atis, f. Syn: invertibilitas; inconvertibilitas. 2 rigiditas, atis, f. Syn: fluctuationis interdictio; fluctuatio interdicta [de exteris commerciis].

incoraggiare

incorniciare 1 forma orno. Syn: in forma includo; tabula marginata includo; margino [de pictis]. 2 circumcludo, ere. Syn: margino; ambio; cfr VERG., Aen., 10, 243 [generaliter]. 3 orno, are (transl). Syn: exorno; decoro; ornamento sum.

incorniciata 1 formae apparatio, f, Syn: in forma inclusio; circumclusio; marginatio; marginis instructio [de pictis]. 2 coronarium opus, n. Syn: corona [de architectura].

incoronazione coronatio, onis. f. Syn: stephanosis; coronae impositio; diadematis acceptio; publica imperii assumptio; sollemnis imperii susceptio; coronae inductio (Bacci).

incorporamento 1 insertio, onis, f. Syn: aggregatio; incorporatio; cooptatio; adiunctio. 2 complexatio, onis, f. Syn: hauritio.

incorporare 1 incorporo, are. Syn: associo; aggrego; coopto; unio; insero; ascribo. 2 complector, plecti. Syn: absorbeo; haurio; amplector; amplexor.

incorporato insertus, a, um; cfr SVET., Tib., 3. Syn: ascriptus; adiunctus; cooptitus; associatus; adscitus; cfr LIV., 6, 40, 4; aggregitus; incorporitus; unitus.

incorporazione

incorporeità incorporeitas, atis, f; cfr TERT., anim., 7. Syn: spiritalis natura, ae f; -- substantia.

incorporeo incorporalis, e; cfr TERT., ani . m., 8. Syn: incorporeus; immaterialis; spiritalis; asomitus; sensibus haud subiectus; e spiritu tantum constans; intactilis; haud sensilis; haud sensibilis.

incorregibile [incorregibilitas], insanabile ingenium, obstinatio inemendabilis (ThLL); insanabilis; LIV., 1, 28, 9: "ingenium insanabile ".

incorrigibilitas pro insanabile ingenium, obstinantio

incosciente 1 improvidus, a, um; cfr CIC., Att., 7, 20, 2: "improvidi et neglegentes duces ". Syn: incogitabilis; temerarius; imprudens; incircumspectus; inconspectus; incautus; periculorum incuriosus. 2 inconsideratus, a, um. Syn: inconsultus; temerarii proprius; temere factus; ~ dictus. E.g. inconsiderata agendi ratio.

incoscienza temeritas, atis, f; cfr CIC., Cato., 6, Syn: inconsiderantia, ae, f; cfr PLAUT., Merc., 27; levitas; improvidentia, ae f; incuriositas; periculorum incuria, ae, f; periculorum neglegentia, ae, f; imprudentia, ae, f.

incostituzionale formae civitatis repugnans. Syn: a constitutione abhorrens; illegitimus; a constitutione alienus; a publica disciplina aberrans; quoad leges anomalus; ~ ~ vitiosus; politice reiciendus; constitutioni incongruens; ~ inconsentaneus; a publica disciplina discrepans; constitutioni contrarius.

incostituzionalità formae civitatis repugnantia f. Syn: constitutioni contrarietas; a constitutione discrepantia.

incravattare 1 focali Croato instruo. Syn: collari fascia exorno. 2 strangulo, are (transl); cfr Cod. Theod., 12, 3, l. Syn: feneratorie tracto.

incredibilmente ultra fidem

incrementare amplifico - are; -te e sfruttate excitentur et amplificentur

incremento

increscioso pigendus, a, um. Syn: fastidibilis; cfr TERT., anim., 33; inoptabilis; minime optandus; taedium afferens, fastidium afferens; fastidiosus; ingritus; incommodus; importunus; molestus.

increspatura 1 sinuatio, onis, f. Syn: contractus; incrispatio; undulata factura; undiformis ~. 2 crispa facies, f. Syn: crispitudo; sinuosa species; undosa facies; undulata ~ ; fluctuosa ~; ruga, ae, f; cfr PETRON., 102 [praecipue de vestibus].

incretinimento mentis hebetatio, f. Syn: intellectualitatis amissio [cfr TERT., anim. 38]; intellegentiae defectus; intellectualis extenuatio; intellectus debilitatio.

incretinire 1 obtundo, ere. Syn: hebetem facio; ad hebetudinem redigo; intellegentia privo; mentem (alicuius) hebeto; mentem (alicuius) exinanio; intellectum (alicuius) extenuo. 2 hebesco, ere (intr); cfr CIC., Tusc., 1, 73. Syn: obtundor; hebetesco; mente hebetor, intellegentia privor; intellectualitatem amitto [cfr TERT., anim., 38]; excordor; intellectualiter extenuor; hebes fio.

incriminabile incusabilis, e. Syn: reus futurus; rei condicionem passus; criminatione dignus; accusationi obnoxius; accusabilis (Badellino).

incrinatura 1 crepatura, ae, f. Syn: crepatio; scissio; scissura, ae f; scissum; rima, ae f; fissura. 2 levis depravatio, f. Syn: levis corruptio. 3 infractio, onis, f Syn: levis fractura, ae f; ruptura haud gravis [de arte medica]. 4 offensiuncula, ae, f (transl). Syn: alienatio; mutata amicitia [de amicali consuetudine].

incrociare 1 decusso, are. Syn: decussatim pono; ~ colloco. 2 implico, are; cfr VERG., Aen., 11, 752. Syn: implecto; consero. 3 intersecor, ari (intr). Syn: decussor. 4 aliunde coeo (intr). Syn: controversim occurro; in contrarium transeo. 5 confundor, i (intr) [de vocibus].

incrociato 1 decussatim collocitus. Syn: decussitus. 2 consertus, a, um. Syn: implicitus; implexus; intextus. 3 aenigmata reticulata, n pl. Syn: litterae implexae, f pl. i cruciverba; i parole incrociate. 4 mixticius, a, um (transl). Syn: artificialis; miscellus. 5 chiasticus, a, um (transl) [de poesi].

incrociatore stlata, ae, f; cfr GELL., 10, 25, 5. Syn: prosumia, ae, f; commeans navis; speculatoria ~.

incrociata decussatio, onis, f; cfr VITR. 1, 6, 12. Syn: chiasmus; mutua intersectio; transversarius occursus.

incrocio 1 decussatio, onis, f. 2 compitum, i, n. Syn. bivium (vel trivium, vel quadrivium); quadrifinium. 3 hybridica copulatio, f (transl). Syn: dispar coniugatio; novi generis creatio; alienorum generum coniugium. 4 hybrida, ae, m. Syn: mixticium animal; mixticia genita; miscellum genus. 5 contaminatio, onis, f (transl, gram).

sistit ubi vita conscientiaque offendunt + acc

incrodarsi praerupio irretior. Syn: rupi scandendae adhaeresco; in scansione impedior.

incrostamento densatio, onis f. Syn: sedimen; sedimentum; crassamen; crassamentum; crassitudo; subsidentia, ae, f; crusta, ae, f; situs.

incrostare 1 crustis operio. Syn: crustas relinquo (in, super aliqua re); sedimen relinquo (~, ~ ~ ~); crustis obduco. 2 crustis operior (intr). Syn: ~ obruor; crusta obducor. 3 trullisso, are (transl); cfr VITR., 7, 3, 3. Syn: tectorium induco; cfr SEN., epist., 86; tectorio opere orno; crustis orno; ~ vestio; crusto; incrusto.

incrostazione 1 densatio, onis, f. Syn: sedimen; sedimentum; crassamen; crassamentum; crassitudo; subsidentia, ae, f; crusta, ae, f; situs. 2 trullissatio, onis, f; cfr VITR., 7, 3, 5. Syn: tectorium opus; cfr CIC., leg., 2, 65; crustae inductio; incrustatio; tectura, ae, f; crusta.

incrostura i incrostazione.

incrudelimento crudelitatis incrementum, n. Syn: beluini habitus assumptio; humanitatis amissio; efferatio; saevitudo.

incrudelire 1 effero, are. Syn: (alicui) immisericordiam inicio [cfr TERT., spect., 20]. 2 efferasco, ere. Syn: crudelior fio; inhumanior ~; beluinum habitum sumo; saevitiam meam adaugeo; efferor. Syn: desaevio; invehor; saevissime torqueo (aliquem); crudelissime vexo (~); crudelitatem in aliquo exerceo; saevio. 3 caece percutio. Syn: indiscriminatim opprimo; ingruo [de rebus inanimis, praesertim de fato vel de calamitatibus].

incrudire 1 aspero, are; cfr STAT., Theb., 1, 138. Syn: effero; exaspero; inimico; inhumanum facio; ~ reddo; humanitate exuo. 2 frigidando deformo [de metallis]. 3 priorem densitatem conservo (intr). Syn: ~ soliditatem teneo. 4 rigidus fio. Syn: tractabilitatem amitto; intractabilis fio; inflexibilis fio [de metallis; intr]. 5 frigescit, ere. Syn: in peius ruit; in deterius ~; frigidum fit; immite ~ [de caelo]. 6 crudesco, ere; cfr STAT., Theb., 2, 717. Syn: efferor; asperor; inhuminus fio; hostilis ~; humanitatem depono [de moribus; refr]. 7 gravesco, ere. Syn: peioro; deterior; ingravesco; crudesco [de morbis (intr)].

incrunatura foratura acu facta f.

incubare incibo, are. Syn: ova incibo; cfr VARRO., rust., 3, 9, 8; ovis ~.

incubatorio incubatoria officina, f. Syn: artificiosae incubationis ~; ovis incubandis ~.

incubatrice 1 machina incubatoria, f [cfr 'cubitorius']. Syn: artificiosae incubationis apparatus; incubatrix (Badellino). 2 materni ventris imitamentum, n. Syn: materni alvi imitatio; praemature nati sustentaculum.

incubazione 1 incubatio, onis, f; cfr PLIN., nat., 10, 56. Syn: incubitus; cfr PLIN., nat., 10, 54; pullatio; fotus; protectum incrementum. 2 morbi maturescentia f [e 'maturescendo', veluti adulescentia ex adulescendo]. Syn: mortiferi germinis incrementum; occultus morbi progressus; tacita morbi progressio; morbi instantia, ae, f; ~ imminentia, ae f; ~ insinuatio; morbus immanifestus [id est, nondum manifestus]; ~ conceptus (Badellino). 3 maturescentia, ae, f (transl). Syn: origo; cunabula, n pl; praeparatorium momentum; lentus processus.

incubo 1 incubo, onis, m; cfr TERT., anima, 44. Syn: nocturna suppressio; cfr PLIN., nat., 22, 82; angor nocturnus; ~ somnialis; anxiforum visum; terrificum simulacrum; formidamen somniale; terror nocturnus; anxiosum somnium; incubus. 2 terror, oris, m (transl). Syn: metus; pestis; vitae labes; intolerabilis cura, ae, f; serenitatis impedimentum; assiduae sollicitudinis fons; gravis cura, ae, f; onus intolerabile (Bacci); gravissima cura, ae, f.

gravissima cura -ae f

incultura inhumanitas, atis, f. Syn: incultus; cfr SALL., Iug., 2, 4; bonarum artium ieiunitas; cfr CIC., de orat., 2, 10; ineruditio; ignorantia, ae, f; ruditas; rusticitas; barbaria, ae, f; doctrinae ieiunitas; ~ incuria; disciplinae incuriositas; cognitionis detrectatio; eruditio nulla; doctrinae carentia.

inculturazione alienae culturae adeptio, f. Syn: alterius cultus ~; ~ ~ assumptio.

incunabolista incunabulorum typographicorum studiosus, m.

incunabolistica incunabulorum typographicorum descriptio, f.

incunabolo incunabula typographica, n pl. Syn: typographicae artis primordia; antiquissimum typographicum experimentum.

incuneare 1 medium (aliquid) figo. Syn: ~ imprimo; laboriose interpono; aegre ~. 2 cuneis firmo. Syn: ~ solido. 3 perrumpo, ere (refr); cfr CAES., Gall., 6, 40, 2. Syn: locum vi occupo; perrumpendo consido; insinuor.

incupimento 1 fuscatio, onis, f. Syn: pulliginis inductio. 2 pulliginis assumptio, f. Syn: pulliginis susceptio. 3 frontis contractio, f (transl). Syn: vultus obnubilatio.

incupire 1 obscurefacio, ere. Syn: fusco; nigro; nigrifico; obscuro. 2 fusco, are (refr). Syn: nigresco, obscuror. 3 frontem contraho (transl). Syn: minacem. vultum sumo; vultu obnubilor.

incurvabile 1 curvabilis, e. Syn: flexibilis; cfr OV., am., 3, 3, 29; lentus; qui curvari potest. 2 incurvabilis, e. Syn: rigidus; cfr VERG., Aen., 10, 346; inflexibilis.

incurvamento 1 incurvatio, onis, f. Syn: curvatio; curvedo; sinuatio; flexio; inflexio [de actu curvandi]. 2 curvamen, inis, n; cfr OV., met., 2, 130. Syn: curvatura, ae, f; cfr ibidem, 108; flexa, ae f; cfr LUCR., 4, 336; incurvitas; curvor; curvitas; sinuamen [de effectu vel de statu].

incurvato incurvitus, a, um; cfr OV., met., 6, 245: " incurvita dolore membra ". Syn: curvitus; flexus; prostritus; demissus.

incurvatura i incurvamento.

incustodito incustoditus, a, um; cfr MART., 1, 34, l. Syn: intutus; cfr LIV., 5, 45, 2; improtectus; cfr AMM., 24, 1, 4; incautus; indefensus; inobservitus; custodis expers; custode carens; nulla custodia praeditus; nullo praesidio instructus; neglectus; sine custodia.

indaffarato negotiis obrutus. Syn: ~ immersus; ~ abditus; ~ districtus; in negotiis defixus; negotiosus.

indagatore 1 inspector, oris, m. Syn: perscrutator; examinator; sciscitator; explorator; scrutator; quaesitor; indagator; investigator. 2 exploratorius, a, um. Syn: interrogatorius; percontativus; scrutabundus; penetrabilis; acutus; curiosus.

indagine 1 inspectio, onis, f. Syn: consideratio; examinatio; tractatio; perscrutatio; exploratio; indagatio; investigatio. 2 inquisitio, onis, f; cfr TAC., ann., 13, 43. Syn: iudiciaria exquisitio; sontis (sontium) vestigatio; quaestio; cognitio.

indebitamento 1 mutuatio, onis, f. Syn: aeris alieni conflatio; ~ ~ assumptio; ~ ~ acceptio. 2 ~ ~ summa, f. Syn: universa debita.

indebitare 1 debitis onero. Syn: ~ gravo; debitorem (debitricem) facio; mutuari cogo. 2 aes alienum conflo (refr); cfr SALL., Catil., 14, 2. Syn: debitor (debitrix) fio; mutuor; aes alienum facio.

indebitato obaeritus, a, um; cfr SVET., Iul., 46. Syn: debens; cfr LIV., 6, 27, 3; debitor (debitrix); aere alieno obrutus; ~ ~ demersus; ~ ~oppressus; obligitus; pecuniae reddendae obligitus; pecuniam mutuitus.

indebito 1 illegitimus, a, um. Syn: illicitus; cfr TAC., ann., 13, 51; usurpatorius; inconcessus; non legitimus. 2 immeritus, a, um; cfr OV.,fast., 2, 42. Syn: illaboritus [id est sine labore meritove impetritus]; nullo nisu impetritus; gratuito concessus; indebitus; inopportunus; indecens; indecorus; intempestivus.

indebolimento 1 hebetatio, onis, f. Syn: languor; TER., Haut., 807; enervatio; minoratio; vigoris amissio; debilitatio; attenuatio. 2 lenimentum, i, n. Syn: mitigatio [phonetice].

indebolire 1 enervo, are; cfr OV., met., 4, 286. Syn: solvo; cfr VERG., georg., 4, 199; hebeto; attenuo; languefacio. 2 evigesco, ere (refr; intr); cfr TERT., anim., 38. Syn: devigesco; cfr IDEM, anim., 27; enervor; vigorem amitto; relanguesco.

indecifrabile 1 ininterpretabilis, e; cfr TERT., adv. Val., 14. Syn: inexplanabilis; inexsolubilis; inintellegibilis; inextricabilis; inexplicabilis [de rebus, praesertim de scriptis]. 2 ambiguus, a, um. Syn: contortus; tortuosus; aenigmaticus; incognoscibilis; occultus; tectus [de personis eorumque moribus].

indecifrato ininterpretitus, a, um. Syn: inexplanitus; inexplicitus; non explicitus.

indefettibile indefectibilis, e; cfr ThLL 'indefectibiliter'. Syn: inexstinguibilis; inconsumptibilis; perennis; constans; indeficiens; cfr TERT., adv. Iud., 14; inexhaustus; numquam deficiens; numquam defuturus.

indefettibilità perennitas, atis, f. Syn: integra perpetuitas; indeficientia, ae, f; aeternitas; constantia.

indefinibilità indefinibilitas, atis, f [cfr 'indefinibilis' ThLL].

indefinitezza indefinitio, onis, f; cfr ThLL. Syn: ambiguitas; indeterminatio.

indeformabile indepravitus, a, um; SEN., epist., 76, 19: " una indepravata virtus est ". i ingualcibile.

indeformabilità nulla formae mutabilitas, f.

indeiscente indehiscens, entis (adi; bot.).

indeiscenza indehiscentia, ae, f (bot).

indelicatezza illiberalitas, atis, f. Syn: nulla reverentia, ae f; importunitas; inurbanitas.

indelicato parum reverens (adi). Syn: inurbinus; inhuminus; illiberalis.

indemoniato 1 a daemonio obsessus (part et adi). Syn: lymphitus. 2 daemoniacus, a, um. Syn: lymphaticus; LIV., 10, 28, 10: " velut lymphaticus pavor "; CURT., 4, 12, 14: " quippe lymphati trepidare coeperunt ".

indenne indennis | suum statum tenere

indennità [indemnitas] ; suum statum tenens | 2 retributio, onis, f; AUG., civ., 22, 23: " ne inimicitiae provocent ad retributionem mali pro malo ". Syn: solutio compensativa. 3 emolumentum, i, n; CIC., Mil., 32: "boni nullo emolumento impelluntur in fraudem ". Syn: merces; honorarium.

indennizzare indemnitatem confero. Syn: retribuo; LIV., 2, 41, 8: " iubere pro Siculo frumento pecuniam acceptam retribui populo ".

indennizzo i indennità 2.

inderogabile inderogabilis, e (ThLL). Syn: irrevocabilis; stabilis.

inderogabilità immutabilitas, atis, f (ThLL).

indescrivibile inenarrabilis, e. Syn: infandus; cfr VERG., Aen., 2, 3.

indeterminabilità indeterminabilitas, atis, f [cfr ' indeterminabilis ' ThLL].

indeterminatezza 1 ambiguum, i, n; TAC., ann., 1, 11 : " in... ambiguum magis implicabant ". Syn: incertum. 2 inconstantia ae, f; CIC., Att., 16, 7, 3: " nemo doctus umquam ... mutationem consilii inconstantiam dixit esse ".

indeterminativo 1 non determinativus [cfr ThLL] 2 infinitus, a, um (gramm); VARRO, ling., 10, 30: " finita, ut ' hic ', ' haec ', infinita, ut ' quis (et) quae ' ".

indeterminato 1 indeterminitus, a, um (ThLL). Syn: indefinitus; GELL., 16, 2, 3: " indefinitus inexplicabilisque sermo fiet, nisi interrogationibus responsionibusque... fuerit determinitus ". 2 non constitutus (part et adi). 3 incertus, a, um. 4 indefinitum, i, n.

indeterminazione indeterminatiònis f ratio -onis (phys.) 1 haesitatio, onis, f Syn: dubitatio; fluctuatio; titubatio. 2 incertum, i, n; PLAUT., Pseud., 759: "quidquid incerti mi in animo prius aut ambiguom fuit, nunc liquet".

indeterminationis ratio, onis (phys.)

indeterminismo indeterminismus, i, m (phil). Syn: acrisia, ae f; a) part. priv. et kri/sij iudicium.

indeterministico ad indeterminismum pertinens.

indiana linum Indicum, n. Syn: textile Indicum; textum ~ .

indianismo locutio Indica, f. Syn: Indismus, i.

indianista Indioligus, i, m.

indianistica Indiologia, ae, f.

indianistico Indiologicus, a, um.

Indiano 1 Indicus, a, um. Syn: Indus. 2 i Amerindio.

indiavolamento rabies, ei, f. Syn: furiae, arum, f pl.

indiavolare 1 turbo, are. Syn: perturbo; confundo; effero. 2 furo, ere (refr). Syn: rabio.

indiavolato furens, entis. Syn: lymphitus; effrenus; rabidus.

indiavolire 1 diabolicus fio; LUCIF., reg. apost., 3: diabolicis hominibus ". 2 furore inflammor.

indicare (Litterae) suadent

indicazioni ex tenore [infra adumbrato]

indice index, icis, m; - di ascolto index audientium, m.

indicizzare ad variantem indicem refero.

indicizzazione ad variantem indicem relatio, f.

indico i indiano; - antico palaeoindica lingua, f.

ibdietro retro

indifendibile 1 non defensibilis; cfr ThLL.

indifeso nec apte defenditur | -i indefensi

indifferente lentus -a -um; exsors -rtis

indifferentismo indifferentismus -i m.

indifferenza indifferens animus, m. Syn: contemptio; contemptus; despicientia, ae, f; incuria.

indifferenziabile indiscritus, a, um. Syn: indiscriminabilis.

indifferenziato indiscretus, a, um | indistinctus

indifferibile dilationis impatiens. Syn: instans; non proferendus.

indigenato autochthonis (autochthonum) condicio, f.

indigeno autochthon, onis, m. Syn: indigena, ae, m e f; patrius.

indigenza

indigeribile 1 difficilis concoctu; PLIN., nat., 23, 147: " (nuclei) sunt... difficiles concoctu "; cfr CIC., fin., 2, 64: " cibus facillimus ad concoquendum ". 2 intolerabilis, e (transl); CIC., Att., 16, 14, 1: "vides intolerabilem Antonium ". Syn: vix ferendus.

indigeribilità difficultas concoquendi, f.

indigestione 1 cruditas, atis, f; cfr CELS., 1, 10, l. 2 satietas, atis, f (transl).

indimostrabilità ratio indemonstrabilis.

indimostrato indemonstritus, a, um; cfr ThLL. Syn: inexpertus; LIV., 28, 18, 10; non confirmitus.

indipendente independens -entis | non obnoxius. Syn: liber; sui iuris (gen); solutus.

indipendentismo studium obnoxietatis abolendae, n; ~ ~ auferendae.

indipendentista fautor obnoxietatis abolendae, m; ~ ~ auferendae

indipendentistico proprius studii obnoxietatis auferendae.

indipendenza liberum esse illum omni a lege ac Deo ipso | nulla obnoxietas, f; liberum esse illum omni a lege.

indirettamente oblique indirettamente oblique.

indiretto 1 obliquus, a, um. Syn: transversus. 2 circuitione dictus. 3 obliquus, a, um (gramm). E.g. oratio obliqua; enuntiatum obliquum.

indirizzare 1 dirigo, ere. Syn: diverto, ere. 2 adeo, ire (refr). 3 invito, are. Syn: animum converto. 4 (epistulam) inscribo.

indirizzario index inscriptionum cursualium

indirizzo inscriptio f cursualis; -i inscriptoria machina [addressing machine] | 2 cursus, us, m. Syn: propensio; ratio; voluntas. 3 appellatio, onis, f. Syn: nuntius: inscriptoria machina [addressing machine].

indisciplina indisciplinatio, onis, f; cfr ThLL. Syn: nulla disciplina; inordinatio.

indisciplinatezza i indisciplina.

indisciplinato 1 indisciplinitus, a, um (ThLL). Syn: immodestus. 2 rudis, e; QUINT., inst., 1, 2, 27: " cum (magister) adhuc rudia tractabit ingenia ". Syn: inconditus; intemperans.

indiscreto inconsultus, a, um; CIC., Deiot. 16: "homo inconsultus et temerarius ; SEN., benef., 1, 4, 2: " ne sub specie benignitatis inconsulta facilitas placeat ". Syn: incautus.

indiscrezione 1 inconsulti mores, m pl. 2 inconsulta verba, n pl. Syn: immodeste dictum; ~ factum; animus intemperans; petulantia linguae.

indiscriminabile indiscriminabilis, e; cfr CLAUD. MAM., anim, 2, 10,

indiscriminatamente indiscriminatim

indiscriminato indiscritus, a, um. Syn: indiscriminitus.

indiscusso 1 indubititus, a, um. Syn: sine controversia; controversia non recipiens. 2 indiscussus, a, um.

indiscutibile sine controversia. Syn: indubitabilis, e.

indispensabile 1 pernecessarium, ii, n. 2 pernecessarius, a, um; necessarius, a, um.

indispensabilità necessitas, atis, f.

indisponente molestus, a, um; PLAUT., Capt, 272: "non multum molesta servitus ". Syn: gravis.

indisponibile impromptus, a, um. Syn: non in promptu; imparitus; non paritus.

indisponibilità nulla facultas, f. Syn: nulla copia, f.

indisporre averto, ere. Syn: alieno; inimico.

indisposizione incommoda valetudo -inis f; indispositio | 1 brevis aegrotatio, f; SEN., epist., 95, 22: "diutinam aegrotationem balneo... laxare". 2 animus alienus, m. Syn: malevolentia; voluntas aliena; incommoda valetudo, inis f; indispositio.

indisposto 1 infirmus, a um; cfr CIC., ad Q. fr, 2, 8, 2. 2 aversus, a um; cfr HOR., sat., 1, 5, 29.

indissolubilità indissolubilitas, atis, f.

indistinguibile indistinctus, a, um. Syn: indiscriminabilis.

indistruttibile indelebilis, e; OV., met., 15, 876: " nomen... erit indelebile nostrum ". Syn: perennis.

indistruttibilità condicio indelebilis, f.

indisturbato inturbitus, a, um; PLIN., paneg., 64, 2: " sedit... consul principe ante se stante, et sedit inturbitus, interritus".

indivia seris, idis, f; se/rij. Syn: intibus, m f; intiba, n pl.

individuale 1 proprius, a, um; CAES., Gall., 6, 22, 2: "neque quisquam agri modum certum aut fines habet proprios". Syn: individualis (Lat. med. aet.). 2 singularis, e; CIC., inv., 1, 40: " singulare... est, quod aliqua de causa privatim alicui solet accidere, ut nuptiae".

| - e collettivi singulorum universorumque

individualismo 1 individualismus, i m (phil). 2 sui commodi studium, n. Syn: nimius effrenitus amor sui. 3 singulorum hominum praevalens pondus, n.

individualista suis finibus saepta | 1 singulorum fautor, m. 2 sui commodi effrenitus fautor, m; suis finibus saeptus.

individualistico individualisticus | 2 sui commodi studiosus.

individualità 1 individualitas, atis, f (Lat. med. aet.). Syn: singularitas. 2 proprietas ingenii, f; QUINT., inst., 2, 8 1 6 " proprietates ingeniorum ". 3 personalitas, atis, f; cfr PETR. CHRYS., serm. 88; PAUL. NOL., epist., 21, 4.

individualizzare 1 singillatim perspicio. 2 singulis rem accommido.

individualmente singillatim; CAES., Gall., 5, 52, 4: "centuriones singillatim tribunosque militum appellat"; singulatim.

individuare 1 sigula definio. Syn: nominatim circumscribo. 2 deprehendo, ere. Syn: invenio.

individuazione singularis definitio, f. Syn: circumscriptio | agnitio | individuatio facultatum spatii et temporis

individuo 1 homo singulus, m. Syn: singularis homo; quivis unus. 2 individuus, a, um. Syn: singularis.

indizione Bolla di - In Bulla qua Iubilaeum indiximus

indivisibilità indivisibilitas -atis f.

indoeuropeistica Indoeuropaearum linguarum studium, n. Syn: disciplina Indoeuropaea.

Indoeuropeo 1 Indoeuropaeus, a, um. 2 Indoeuropaeus, i, m; Indoeuropaea, ae, f.

indole secondo l'- pro moribus

indolore indolorius, a, um (ThLL).

indorare la pillola minus amarum reddere quidquid.

indossatore indutor, oris, m; AUG., c. Faustu, 8, 2: "talium fabularum sordidus sartor aut mendicus indutor".

Indossatrice - Indutrix -icis,[cfr indutor].

indotto 1 derivatio, derivitus

indottrinamento eruditio factiosa, f.

indottrinare factiose erudio.

indovinelli porsi positis invicem quaestiunculis

indovino coniector -òris m.

induismo Hinduismus -i m

indulgenza

indùlgere indulgeo -es -ere

indulto

industria [industria -ae f.] officina, fabrica, ergasterium | -e concorrenti | operosa artificia quae inter se aemulantur (n. 69);

industriale 1 ad machinalem industriam pertinens (adi). 2 machinalis industriae ergolibus, m.

industrialismo machinalis industriae dispensatio, f.

industrializzare machinalem industriam induco. Syn: quaestuosam ~ ~.

industrializzato ad quaestuosae industriae incrementa provectae

industrializzazione quaestuosa industria provectus; cfr AAS, 73, 1981, 621. E.g. nationes quaestuosa industria provectissimae; - società societates quaestuosa industria potentes, f pl; cfr AAS, 73, 1981, 629; ~ ad quaestuosae industriae incrementa provectae.

| -e quaestuosae industriae | machinalis industriae inductio, f; cfr AAS, 73, 1981, 588

ineccepibile irreprehensibilis, e. Syn: indubitabilis; rectus; integer.

inedificabile vetitae aedificationis (gen).

inedificabilità vetita aedificatio, f.

ineguagliabile i impareggiabile.

ineleggibile non electilis, e; ~ eligibilis.

ineleggibilità nulla electionis facultas, f.

inequivocabile nullatenus ambiguus.

inerbare herba vestio (aliquid); herbam obduco (alicui).

inerenza coniunctio, onis, f. Syn: congruentia, ae, f.

inerranza inerrantia -ae f.

inesaudibile non exaudibilis, e.

inesigibile non exigibilis, e. i esigibile.

inesigibilità nulla exigendi facultas, f. i esigibilità.

inesploso non displosus.

inespresso non expressus; ~ dictus. Syn: tacitus.

inettitudine ineptitudo, inis, f; cfr ThLL. Syn: imperitia, ae f; imbecillitas; inscitia.

inevaso non expeditus.

inevitabile necessarius

inevitabilmente quasi e necessitate

inezia mellitus verborum globulus -i m.

infallibile infallibilis, e (Lat. med. aet.). Syn: falli nescius; errorum omnium expers.

infallibilità infallibilitas, atis, f (Lat. med. aet.).

infallibilmente infallibiliter (Lat. med. aet.).

infalsificabile incorruptibilis, e.

Infamia facti, iuris

infantilismo 1 infantilismus, i, m (Lat. med. aet.). Syn: infantilis indolis retentio. 2 infantilis se gerendi ratio, f. Syn: simplicitas infantilis.

infarto infarctus -us m. myocardii (med.)

infaticabile infatigabilis, e; cfr ThLL. Syn: assidius; pertinax; impiger.

infaticabilità assiduitas, atis, f; CIC., Att., 12, 33, 2: "et paedagogi probitas et medici assiduitas et tota domus in omni genere diligens me rursus id suspicari vetat" 5. Syn: impigritas.

infaticabilmente infatigabiliter; cfr ThLL. Syn: assidie; pertinaciter; impigre.

infatuato (aliqua re) captus (part et adi). Syn: studio incensus; elitus; amator sui.

infatuazione nimium studium, n. Syn: nimia admiratio.

infeltrimento textilis densitas coactiliaria, f Syn: spissamentum; spissatio.

infeltrire coactilis fio. Syn: denseor; spissor; in densitatem coeo; PLIN., nat., 35, 178: " spissant et in densitatem coeunt "; duresco.

inferiorità gradus inferior, m. Syn: inferior condicio; ~ fortuna; ~ ordo; ~ locus; humilitas.

Infermiccio valetudine infirmior. Syn: imbecillior; aegroticius (ThLL).

infermiera nosócoma -ae f

infermiere infirmarius (subst.)

infermieristico ad valetudinarium spectans. Syn: quod ad valetudinarium pertinet.

inferriata clatri, orum, m pl. Syn: cancelli; transenna | -e claustra

infertilità i sterilità.

infervoramento inflammatio, onis, f; CIC., de orat., 2, 194: "audivi poëtam bonum neminem... sine inflammatione animorum exsistere posse ". Syn: excitatio; incitatio.

infervorare 1 excito, are. Syn: accendo; incendo. 2 ardesco, ere (refr). Syn: fervesco; incendor; CIC., Tusc., 1, 2: "omnes incendunt ad studia gloria".

infestamento infestatio, onis, f. Syn: vastatio; populatio; depopulatio.

infestante infestus, a, um. Syn: noxius, a, um.

infettivo contagiosus, a, um; VEG., mulom., 5, 70: "Scabies contagiosa est et transit in plures ". Syn: tabidus; corruptus; SVET., Tib., 51: " complurium diorum mora corrupto demum et tabido corpore "; transmissibilis, e; infectiosus (med.).

transmissibilis, infectious (med.)

infeudatio

infezione inficiscens | contagio, onis, f. Syn: contactus; PLIN., med., 1, 18: " eos (lichenosos) osculari non oportet, quoniam contactus perniciosus est "; contaminatio; corruptio; vitium.

infezione inficiscens

infiacchimento debilitatio, onis, f. Syn: virium defectio; CIC., Cato, 29: " ipsa ista defectio virium adulescentiae vitiis efficitur "; virium deminutio.

infiacchire debilito, are. Syn: frango; enervo; hebeto.

infiammabile ad exardescendum facilis. Syn: igni concipiendo aptus.

infiammabilità nata (rei) ad exardescendum apta, f.

infiammativo i infiammatorio.

infiammatorio infiammatorius, a, um [cfr 'inflammator' ThLL]. Syn: qui, quae, quod inflammationis causa est.

infiascare in lagoenis vinum condo; in lagoenas vinum infundo.

infiascatura in oenophira vini infusio, f. Syn: in lagoenas vitreas vini conditura.

infilaperle linea, ae, f. i infilzata.

infilare insero, ere; QUINT., inst., 2, 20, 3: " qui grana ciceris ex spatio ... missa in acum continuo inserebat"; MACR., sat., 7, 13, 6: " cur eum (anulum) alienae manui et digito, et non huic gestamini deputatis potius inseret". Syn: immitto.

infilata series, ei, f. Syn: continuatio; ordo; - di stanze continuata cubicula, n pl.

infiltramento manatio, onis, f. Syn: penetratio.

infiltrarsi permeo, are. Syn: transmeo; irrepo; PLIN., 26, 3: "Irrepsit haec lues in Italiam ".

infiltrazione manatio, onis, f. Syn: penetratio; permeatio; percolatio.

infilzamento perforatio, onis, f. Syn: transfossio, nis f; perfossio, nis f.

infilzare transfigo, ere. Syn: transfodio; perforo.

infilzata series, ei, f. Syn: linea, ae, f; SCAEV., dig., 34, 2, 40, 2: "ex ornamentis lineas duas ex margaritis "; ULP., dig., 9, 2, 27, 30: " ut pertusis (margaritis) in linea uteretur "; ordo; continuatio; RHET. HER., 4, 12, 18: " fugere oportet longam verborum continuationem ".

infilzato transfossus, a, um. Syn: transfixus; confossus.

infinestrare (aliquid) margine munio.

infinestratura marginatio, onis, f [cfr PLIN., nat., 35, 154].

infingardaggine pigritia, ae, f. Syn: ignavia, ae, f; inertia, ae, f; segnities; desidia, ae, f; torpor; socordia, ae, f; vecordia.

infingardo piger, gra, grum. Syn: ignavus; segnis; deses; socors; vecors.

infingersi simulo, are. Syn: dissimulo; mentior; fingo; CIC., episi., 3, 12, 2: " eum te esse finge, qui sum ego ".

infingimento simulatio, onis, f. Syn: dolus; mendacium.

infinitamente infinita quadam ratione

infinitesimale (calcolo) ratio in infinitum producta, f.

infinitesimo infinitus, a, um. Syn: minimus.

infinitezza infinitio, onis, f; CIC., fin., 1,21: "infinitio ipsa, quam a)peiri/an vocant, tota ab illo (Democrito) est".

infinitistico infinitisticus, a, um.

infinocchiare fraude capio (aliquem); dolo ~ (~) decipio; eludo; ludifico(r); TER., Eun., 717: " siquidem tu me..., nebulo, ludificabere ".

infinocchiatura ludificatio, onis, f. Syn: illusio; deceptio.

infiocchettare floccis orno (aliquid); ~ (aliquid) spargo.

infiochire irraucesco, ere (irraucio, ire). Syn: raucus fio; CIC., de orat., 1, 259: " nos (oratores) raucos saepe attentissimi audiri video... at Aesopum, si paulum irrauserit, explodi ".

infiorare floribus orno.

Infiorata floribus exornatio, f; ~ aspersio.

infiorescenza flores, um, m pl.

infiorettare i fiorettare.

infiorettatura musices ornamenta atque elegantiae, n pl.

infischiarsi nihili facio. Syn: pro nihilo puto; ~ ~ habeo; ~ ~ duco; contemno.

infisso 1 affixa, orum, n pl; PAUL., dig, 33, 7, 18, 14: " domum instructam legavit cum omnibus affixis ". 2 postis, is, f. Syn: fores, f pl.

infittire spissesco, ere. Syn: denseo (intr); denso (trans).

inflazionare ad rei nummariae inflationem deduco; ad rei ~ ~ adduco.

inflazione inflatio rei nummariae, vel pecuniae rei nummariae nimietas, f. Syn: nummorum inflatio; nimius rei nummariae auctus; inflativo rei nummariae, vel pecuniae.

inflazionismo inclinatio ad rei nummariae inflationem, f; ~ ~ nummorum ~ .

inflazionistico ad rei nummariae inflationem pertinens; ~ nummorum ~ ~.

inflessibilmente contumaciter

inflessione flexio vocis, f. Syn: flexus ~; sonus; inflexio, nis f.

inflorata i infiorata.

influente gratiosus -a -um; potens -ntis

influenza vis

influenzale ad contagionem pertinens; ad pituitatem ~ .

influsso influxus, i.positivus, i.negativus; - redentore actio redemptrix, f.

infocare candefacio, ere. Syn: inflammo; accendo; incendo; ignefacio.

infocato ignitus, a, um. Syn: igneus; accensus; flagrans; fervens.

infoltire i infittire.

infondatezza inanitas, atis, f. Syn: vanitas; futilitas; vacuitas; levitas; CIC., nat. deor., 2, 45: "opinionis levitas confutata a Cotta ".

inforcare 1 furca arripio. 2 equum conscendo. 3 vitra ocularia naso impono.

inforestierire res externorum induco. Syn: vocabulis externis linguam corrumpo.

informale informalis -e [informal] (soc.) | 1 solitus, a, um. Syn: sine ritus observantia, ae, f; ~ formularum ~ . 2 translaticia forma carens [in artis disciplina]; informalis, e (soc.)

informare 1 informo, are; CIC., Arch., 4: " quibus (artibus) aetas puerilis ad humanitatem informari solet ". 2 nuntio, are. Syn: doceo; certiorem facio (aliquem de aliqua re).

informatica ars elementorum certorum elaboratoria, f Syn: res nuntiatoria; ars ~; disciplina informatica; informatica disciplina

informativo processus informativus [praeceptivus, informans, nuntiatorius]; praeceptivus, a, um; cfr SEN., epist, 95, l. Syn: informans. 2 nuntiatorius, a, um [cfr ' nuntiator ': Blaise lex].

informato certior factus. Syn: edoctus.

informatore nuntiator, oris, m. Syn: nuntius; qui rem defert; explorator.

informazione [informatio -onis f.] | - i notitiae; - periodiche e opportune: pro temporum rerumque adiunctis edocentur | nuntiatio, onis, f. Syn: cognitio; relatio; notitia, ae f; indicium; percontatio; investigatio; [informatio, onis f.]; -i notitiae; | ufficio -i sedes nuntiis divulgandis.

infortunarsi infortunio afficior [in opere, in via]. Syn: ~ affligor; ~ afflictor; ~ corripior; infortunium patior; adverso casu affligor; detrimentum capio; ~ accipio; noxam capio; ~ concipio.

infortunistica infortuniorum doctrina, f. Syn: ~ ratio; ~ disciplina.

infortunistico ad infortunia pertinens.

infossamento 1 infossio, onis, f. Syn: fossio; fossa, ae, f; defossus; excavatio. 2 humatio, onis, f. Syn: sepultura. 3 cavatio, onis, f. Syn: excavatio; concavatio. E.g. cavatio lapidis; ~ arborum. 4 sedimentum, i, n. Syn: labes; lapsus; ruina. E.g. labes terrae; considentis loci lapsus; repentina ruina turris.

infossare 1 infodio, ere. Syn: fodio; defodio, inhumo; demitto; in fossam (in fossa) demergo; in foveam immitto; terra obruo; humo; sepelio; in fossam demergo. 2 infodio, ere [de corpore]. 3 cavo, are. Syn: excavo; incavo; concavo. 4 consido, ere. Syn: resido; desido; labor.

infradiciatura putredo, inis, f.

inframmettenza interventus, us, m. Syn: intercessio; interpellatio; interpositio. E.g. intercessio tribunicia; ~ legitima; ~ iniusta.

inframmezzare interpono, ere. Syn: intericio; insero; intermitto.

infrancesare 1 Gallice contamino. Syn: ~ inquino; more Gallico formo; ~ ~ conformo; ~ ~ instituo; verbis (vocabulis) Gallicis corrumpo. 2 morbo Gallico afficio; ~ ~ inficio. Syn: ~ ~ contingo. 3 morem Gallicum (sermonem Gallicum) sumo. Syn: mores Gallorum induo.

infrancesato 1 Gallice contaminitus. Syn: ~ inquiniaus; more Gallico formatus; ~ ~ conformatus; verbis (vocabulis) Gallicis corruptus. 2 morbo Gallico affectus; ~ ~ infectus. Syn: ~ ~ contactus.

infrangibile 1 infragilis, e. Syn: non fragilis; non (numquam) fractus; qui, quae, quod non frangitur. 2 infragilis, e (transl). Syn: firmus; validus; constans; certus; inflexibilis.

infrararosso ultrarubeus, ultrarot, ultrared 1 infrarubrum, i, n. 2 infraruber, bra, brum; ultrarubeus.

infrascare 1 frondibus tego; ramulis ~. Syn: frondibus vestio; ~ operio. 2 ramulis fulcio. 3 in frondes me abdo (refr). Syn: inter ramulos me immitto; ~ ~ me insero.

infrascritto infra scriptus. Syn: subscriptus.

infrasettimanale interhebdomadalis, e. Syn: in hebdomade; inter hebdomadem; (~ hebdomadam); in septem diebus. E.g. vacatio interhebdomadalis; otium interhebdomadale; dies otiosus in hebdomade (inter hebdomadem); otiolum in septem diebus; otio in hebdomade frui.

infrasonoro sonans infra auditum.

infrastruttura substructura -ae f substructa, ae, f; substructio, onis, f (oeconomica, machinalis, socialis).

infrastrutturale ad substructurationem pertinens.

infrasuono infrasonus, i, m (phys).

infraumane infrahumanae

infravisibile infravisibilis, e. Syn: subvisibilis. E.g. natura infravisibilis; figura infravisibilis; forma subvisibilis.

infrazione 1 violatio, onis, f. Syn: neglectio. 2 infractio, onis, f (med).

infreddatura pituita, ae, f. Syn: gravedo; destillatio narium; destillatio.

infrequenza infrequentia, ae, f. Syn: insolentia, ae f; raritas; exiguitas; paucitas.

infunghire 1 mucesco, ere. 2 languesco, ere (transl). Syn: hebesco; enervor; debilitor.

infurfantire improbus fio. Syn: scelestus ~ ; flagitiosus ~; nefarius ~ .

infusibile non fusìlis.

infusione 1 infusio, onis, f. Syn: suffusio. 2 infusio, onis, f (transl).E.g. infusio gratiae; ~ Spiritus Sancti.

infuturare in futurum prodico. Syn: ~ ~ profero.

ingabbiamento 1 in caveam inclusio, f. 2 fultura, ae, f. Syn: fulcimentum; fulcimen; fulmenta, ae, f; fulmentum, i, n. 3 statuminatio, onis, f. 4 in carcerem inclusio, f (transl); inclusio; coërcitio.

ingabbiare 1 cavea (in cavea, in caveam) includo. Syn: in ~ condo; in claustrum includo; claustro teneo; ~ retineo. 2 fulcio, ire. Syn: suffulcio; suspendo; sustineo; suscipio. E.g. porticum fulcire; porticum columnis suffulcire. 3 statumino, are. Syn: statumina facio; interamenta ~; costas [navium] ~; ~ fabrico; ~ construo; CAES., civ., 1, 54, 2: "prima statumina (navium) ex levi materia fiebant ". 4 claudo, ere (transl). Syn: includo; concludo; arceo; condo; teneo: contineo; freno; cohibeo; coerceo.

ingabbiatore 1 cavearum minister, m. Syn: ~ administer; ~ custos; ~ receptor. 2 ~ opifex, m. Syn: ~ operarius.

ingaggiamento auctoramentum, i, n; auctoratio, onis, f. Syn: conquisitio; delectus; dilectus.

ingaggiare 1 conduco, ere. 2 auctoror, ari. Syn: me loco; operam meam do; alicui sacramentum dico. 3 committo, ere. E.g. proelium committere.

ingaggiatore auctoramenti effector, m. Syn: conquisitor.

ingaggio auctoramentum, i, n. Syn: auctoratio.

ingegnere doctor machinarius, m (Bacci); peritus ~.

ingegneria doctrina machinalis, f; disciplina ~ .

ingegno ingenium -ii n.

ingegnosità sollertia ingenium, ii, n. Syn: ingenii acies; ~ acumen; subtilitas; artificium; sollertia, ae, f.

ingemmamento 1 gemmatio, onis, f. Syn: gemmarum (margaritarum) ornatio; ~ ornamentum. 2 germinatio, onis, f. Syn: pullulatio; fruticatio.

ingenerare 1 ingenero, are. Syn: ingigno. 2 gigno, ere. Syn: pario; concito; excito; suscito; evoco; moveo. 3 ingeneror, ari (intr). Syn: nascor; orior; proficiscor.

ingenerosità illiberalitas, atis, f.

ingeneroso illiberalis, e.

ingentilire excolo, ere. Syn: expolio; mitigo; ad humanitatem informo; erudio.

ingerenza 1 interventus, us, m. Syn: intercessio; interpellatio; interpositio. 2 munus, eris, n. Syn: officium; negotium; provincia.

ingerimento glutus, i, m. Syn: voratio; devoratio; haustus.

ingessare gypso, are. Syn: gypso crusto; ~ incrusto; ~ illino.

ingessato gypsitus, a, um. Syn: gypso crustitus; ~ incrustitus; ~ illitus. E.g. brachium (crus) gypsitum.

inghiaiare glarea substruo; ~ obruo.

inghiottimento 1 i ingerimento. 2 vorago, inis, f (transl). Syn: hiatus; ruina, ae f; lapsus; absumptio; demersio; submersio. E.g. repentina ruina turris; terrae lapsus; demersio urbium; submersio navis onerariae.

inghippo fraus, fraudis, f; fraudatio, onis, f. Syn: captio; circumscriptio; dolus; fallacia, ae, f; machinatio; insidiae, pl; artificium; laqueus.

inghirlandare sertis orno. Syn: redimio; floribus redimio; laetis coronis orno.

ingiallimento coloris flavescentis inductio, f.

ingiallire 1 flavesco, ere. 2 viesco, ere (transl). Syn: flaccesco; languesco; langueo. 3 flavum facio (transl).

ingigantire 1 immaniter augeo (trans). Syn: eximie amplifico; in maius extollo; ingentissime exaggero. 2 immaniter augesco (intrans). Syn: eximie amplificor; ingravesco.

inginocchiata 1 flexio genuum, f. Syn: genuum inflexio; genuflexio. 2 clatri incurvati, m pl.

inginocchiatoio genibus flectendis scabellum, n. Syn: scamnum genibus ponendis; genuflexorium (Lat. med. aet.).

inginocchiata genuum flexura, f.

ingioiellare 1 gemmis orno. Syn: ~ consero. 2 exorno elegantia; ~ subtilitate; ~ acumine.

ingiudicato iniudicitus, a, um. Syn: integer; cfr LIV., 34, 62; sub iudice; HOR., ars, 78: "adhuc sub iudice lis est".

ingiunzionale iussorius, a, um [' cfr ' iussor'; 'iussorium' ThLL]. Syn: monitorius.

ingiunzione 1 manditum, i, n. Syn: iussum; praeceptum. 2 pensionis exactio, f. Syn: exactio; solvendi monitio.

ingiuria iniuria -ae f.

ingiustamente per iniuriam

ingiustificabile inexcusabilis, e.

ingiustificato non excusitus. Syn: ~ probitus; repurgitus; culpa non liberitus.

ingiustizia iniustitia -ae f.

inglese Britannus [subst.], Britannicus [ad.]

inglobare complector, plecti. Syn: in me recipio.

ingobbire gibber fio. Syn: gibbam concipio; gibberem mihi contraho.

ingoffire horridum facio; stultum ~; horridus fio (intr); stultus ~.

ingoiamento devoratio, onis, f. Syn: exhaustio; actus degluttiendi.

ingolfamento benzini abundatio, f.

ingolfare 1 sinum facio (intr). Syn: curvor; sinuor. 2 me immergo. Syn: me ingurgito; incumbo. 3 benzini abundationem efficio.

ingollare devoro, are. Syn: voro; degluttio; haurio.

ingommare 1 agglutino, are. 2 cummi illino.

ingorgamento i ingorgo.

ingorgare obstruo, ere. Syn: intercludo; affluxum defluxumque inhibeo; circuitum stagno.

ingorgo 1 obstructio, onis, f. Syn: fluxus interclusio; obstructae viae, f pl. 2 suffusio, onis, f (med). E.g. ~ pedis.

Ingovernabile irregibilis, e (ThLL). Syn: non gubernabilis.

ingozzare 1 voro, are. Syn: me ingurgito; carptim devoro. 2 farcio, ire. Syn: sagino [de gallinis, anseribus, ceteris altilibus, quorum est fartura specialis]. 3 refercio, ire. Syn: nimis oppleo [de hominibus].

ingranaggio denticulatae rotae in Statu 1 denticulatio, onis, f. Syn: machinamentum denticulitum (Bacci). 2 implicatio, onis, f (transl); denticulatae rotae in Statu

ingranamento 1 conexio mutui impitus, m. Syn: mutua virium consertio.

ingranare 1 denticulis implicor. 2 recte agere incipio. 3 apparitum velocitatis mutatorium impello [de autocineto].

ingrandimento 1 amplificatio, onis, f. Syn: ampliatio [praesertim photographica, phototypica]. 2 propagatio, onis, f. 3 antitypum amplificitum, n [id est photographema in maius iteritum].

ingrandire 1 amplifico, are. 2 propago, are. Syn: profero; latius protendo [speciatim de rebus geographicis]. 3 amplio, are. Syn: locupleto; dito; opibus augeo. 4 in maius celebro. Syn: verbis extollo; in falsum augeo; aequo amplius laudo. 5 amplifico, are. Syn: in maius itero [proprie de rebus photographicis]. 6 augesco, ere. Syn: accresco; amplior. 7 proficio, ere [praesertim oeconomice, politice].

ingrassaggio 1 unctio, onis, f. 2 lubricatio, onis, f [" lubrico, are " vox nova adhuc desiderata].

ingrassare 1 pinguefacio, ere. Syn: pinguem facio; crassiorem reddo; adipe alo. 2 sagino, are. 3 unguo, ere. 4 lubrico, are. 5 laetifico, are. 6 pinguefio, eri. Syn: pinguis fio; crassior fio.

ingrassatore 1 unctor, oris, m. 2 instrumentum unctorium, n. 3 unctorius, a, um.

ingrasso 1 saginatio, onis, f. Syn: fartura, ae, f; per saginam alita, ae f; crassa nutricatio. 2 laetaminatio, onis, f (chem) [in ' stercoratione ' de stercore vel fimo naturali tantum agitur]. 3 laetamen, inis, n [quod aut chemicum aut natale esse potest].

ingraziarsi gratiam mihi concilio. Syn: gratiam alicuius ineo; assentando gratiam alicuius surripio; blando habitu me commendo.

ingrediente 1 pars addenda, f (Chiesa). 2 elementum compositorium, n [cfr ThLL].

ingressivo ingressorius, a, um; cfr ' ingressor' ThLL.

ingresso (biglietto di) 1 ingrediendi facultas, f. 2 aditialis tessera, f.

ingrippare configor, configi [dicitur de machinis motoriis].

ingrommare crusta obduco.

ingrossamento 1 crassatio, onis, f. Syn: crassamentum, n; incrementum. 2 inflatio, onis, f. Syn: tumor (med).

ingrosso (ali') 1 mercatura magna, f. 2 circiter. Syn: fere; ferme; facile.

ingrugnato indignitus, a, um. Syn: stomachans.

inguaiare 1 incommodo, are. Syn: incommodum affero. 2 molesto, are. Syn: vexo; molestia afficio.

ingualcibile rugis obsistens. Syn: rugas non admittens.

inguantare 1 digitabulis tego (manum). Syn: ~ vestio. 2 digitalia induo. Syn: manicas induo (Chiesa).

inguaribile 1 insanabilis, e. Syn: remedio implacabilis. 2 inemendabilis, e.

inibire 1 veto, are; inhibeo, ere. Syn: cohibeo; sufflamino; sisto; quieto. 2 animum inhibeo.

inibito 1 animo inhibitus (part et adi). 2 homo inhibitus, m.

inibitore 1 interdictor, oris, m; cfr ThLL. 2 inhibitoria substantia, f (chem) [cfr 'inhibitor']. Syn: substantia sistens.

inibitorio 1 interdictorius, a, um. 2 inhibitorius, a, um. i inibitore.

inibizione 1 inhibitio, onis, f. Syn: vetitum; interdictum. 2 animus inhibitus, m; inibitio, onis f.

inidoneo non idoneus. Syn: inutilis; inhabilis.

iniettare inicio, ere. Syn: infundo; fistula inicio; syringa infundo.

iniettore iniectorium -ii n. [injector] (tech.); [agitur de machinamento in permultis machinis habito].

iniezione 1 iniectio, onis, f; cfr Lat, 22, 1974, 264. 2 liquor iniectorius, m.

inimmaginabile non imaginabilis. Syn: mente non formabilis; animo impervius; praeter modum constitutus.

inintellegibile inintellegibilis, e. Syn: imperscrutabilis [dicitur de Deo, de Missae sacrificio, aliis rebus fidei, utpote quae sint mysteria vera]; obscurus; inexplicabilis; vix intellegibilis.

inintermediario nullus intercessor, m.

iniquo ancora più multo etiam praviorem

iniziale de initio (institutionis) | - momento principium ipsum

inizialmente [initialiter], initio iniziatico 1 initiationis proprius. 2 arcinus, a, um. Syn: obscurus; absconditus; vix intellegibilis [sensu potius subiocoso].

iniziativa | virtus creatrix | initiativa -ae f | di sua - sua sponte | - personale privato consilio | spirito di - satis naviter versari | - individuale inceptas unius cuiusvis (n. 33) | 1 primus impitus, m. Syn: motus primordia. 2 navitas, atis, f. Syn: industria. 3 inceptum, i, n (Bacci). Syn: propositum susceptum. 4 actio alicuius, f (Bacci). Syn: initium mea (tua) sponte captum; virtus creatrix; initiativa, ae, f; di sua - sua sponte; - personale privato consilio; spirito di - satis naviter versari; - individuale incepta unius cuiusvis.

iniziato 1 coeptus, a, um. 2 initiatus, a, um. Syn: ad sacra admissus; sacris assuefactus.

iniziatore 1 initiator, oris, m. Syn: inceptor. 2 inceptivus, a, um. 3 auctor, oris, m.

iniziazione initiatio -onis f. Syn: in sacra introductio; in gratiae statum inductio; consecratio.

inizio enata modo industriarum societate

innalzamento 1 elevatio, onis, f. 2 erectio, onis, f. Syn: aedificatio; exstructio, 3 evectio, onis, f. Syn: promotio.

innatismo innatismus, i, m (phil).

inneggiamento laudatio, onis, f.

inneggiare 1 hymnos cano. Syn: hymnio. 2 laudo, are. Syn: dilaudo; extollo; blandior.

innervare 1 me corroboro; corroboror. Syn: vires capio. 2 nervis conecto.

innescamento 1 fomItis apparatio, f. Syn: cibi fallacis expositio. 2 (dirumpentium armorum) accensio, onis, f.

innescare 1 inesco, are. Syn: escam expono; cibo fallaci allicio. 2 (arma dirumpentia) accendo.

innesco 1 fomes dirumpens, m. Syn: fomentum displositionis. 2 ignitio, onis, f. 3 scintillae transitus.

innesto 1 inoculatio, onis, f. Syn: insitio per oculum; emplastratio [est in cultura arborum efficacissimus modus eas meliores efficiendi]. 2 locus insiticius, m. Syn: surculus ~. 3 transplantatio, onis, f (med); implantatio. 4 copulatio, onis, f (mech). Syn: iunctura mechanica. 5 contactus electricus, m; spina electrica, ae f; ~ conexiva.

innevamento nivium congestio, f.

innevato nivibus obritus (part et adi). Syn: nive opertus; nivibus opplitus.

Inno nazionale Nationis carmen; cfr EGGER, Serm. Lat Hod., 120.

innocentista fautor innocentiae rei, m.

Innocentius -ii. innodico hymnodicus, a, um. Syn: qui sacros hymnos canit; hymnorum similis; ad hymnos sacros pertinens.

innografia hymnographia, ae, f. Syn: hymnorum poësis; ~ scripta.

Innografico hymnographicus, a, um. Syn: hymnice poeticus.

innografo hymnographus, i, m. Syn: hymnorum sacrorum auctor; hymnorum poeta; ~ scriptor.

innologia hymnologia, ae, f. Syn: hymnorum doctrina; doctrina de sacris hymnis explanata; hymnorum sacrorum docta perquisitio.

innologico hymnologicus, a, um.

innologo hymnoligus, i, m. Syn: hymnorum sacrorum perquisitor.

innovativo innovatorius, a, um [cfr ThLL]. Syn: innovationem secum ferens.

innòvo ìnnovo -as -are inoccupazione occupationis carentia, f. Syn: desidia, ae, f; coacta ~; occupatione carentes, m pl.

inoliare oleo ungo. Syn: ~ perfundo; ~ perungo; ~ subigo; lubrico; cfr IUV., 11, 175.

inoliazione 1 oleo unctio, f. Syn: oleo unctura, ae, f; ~ perunctio. 2 olei acervatio, f. E.g. olei acervatio in olivarum bacis fit.

inoltrare 1 introduco, ere. Syn: mitto; trado; insinuo; concilio. E.g. litteras introducere; negotium tradere; instrumentum mittere; rem conciliare. 2 ingredior, ingredi (refr). Syn: progredior; procedo.

inoltre idem

inoltro introductio, onis, f. Syn: missio; traditio; inductio. E.g. cuiusdam negotii introductio; epistularum missio; inductiones aquarum; CIC., nat. deor., 2, 152: " ... nos aquarum inductionibus terris fecunditatem damus "

inoperabile insecabilis, e. Syn: chirurgia non curabilis; chirurgice ~ ~ ; manu ~ ~. i chirurgia.

inorganico 1 inorganicus, a, um; o)/rganon membrum. Syn: inanimitus; inanimalis; inanimus; animalis naturae expers; nulla cohaerendi natura constitutus; cfr CIC., nat. deor., 2, 82. 2 incompositus, a, um. Syn: dissipitus; absolutus; inconditus; incongruens. E.g. oratio incondita; sermo incongruens; in instruendo dissipitus.

inossidabile inoxydabilis, rostfrei, stainless o)cu/j acutus. Syn: ferrugine vel aerugine non corruptibilis.

inotropismo inotropismus, i, m; i)/j fibra et tro/poj flexio. Syn: vis inotropa; myocardii contractio.

inotropo inotropus, a, um. i inotropismo. Syn: qui, quae, quod ad fibrarum contractionem pertinet.

input | (data) inducere | initus -us m | input and output (datarum) initus exitusque inquadramento 1 in forma inclusio, f. Syn: descriptio; distributio; partitio; definitio; ordo. E.g. apta distributio rerum; idonea ~ ~. 2 in ordinibus inclusio, f [e.g. in militari disciplina]. 3 in aetate inclusio, f; in ordine temporum ~; in rerum serie ~.

inquadrare 1 in forma includo. Syn: quadro; distribuo; dìgero; describo. E.g. ordinibus distribuere; in genera digerere; orationem quadrare. 2 ordino, are. Syn: describo. E.g. in legiones describere; milites ordinare. 3 includo, ere. Syn: tribuo; definio. E.g. aliquem vel aliquid in quadam aetate vel ordine temporum includere; insero. E.g. rerum ordini inserere. 4 tabula marginata includo. 5 lenticulari vitro definio. Syn: ~ ~ circumscribo [e.g. in re photographica]. 6 convenio, ire (refr). Syn: cado; quadro.

inquadratura 1 imaginis circumscriptio, f. Syn: visio; imago lenticulari vitro circumscripta (vel definita). 2 imaginum series, f. Syn: imaginum ordo continuus; imaginum consequentia. 3 inclusio, onis, f. E.g. in forma inclusio; in tabula marginata inclusio.

inquartato 1 robustus, a, um. Syn: fortis; lacertosus; validus; firmus. 2 insigne quadrifariam divisum, n [e.g. in heraldica disciplina].

| tumultuosus, a, um. E.g. litterae tumultuosae; cfr SVET., Nero, 40, 4. Syn: trepidus; sollicitus; anxius. | inquietante conturbans

inquietato perturbitus, a, um. Syn: sollicitus; vexitus; agititus; exagititus.

inquietudine inquietudo -inis inquilinato inquilinitus, us, m; AUG., in psalm., 38, 21; TERT., anima, 38, 5. Syn: inquilini condicio; ~ status.

inquilino 1 inquilinus, i, m. Syn: habitator; aedium conductor. 2 animal inquilinum, n [e.g. quod in alterius corpore convivit].

inquinamento inquinamentum, i, n; cfr VITR., 8, 4, 2. Syn: inquinatio; contaminatio; pollutio; corruptio.

inquinare inquino, are. Syn: contamino; polluo; corrumpo; inficio. E.g. corrumpere aquas; inficere fontes; verum corrumpere.

inquinato inquinitus, a, um. Syn: corruptus; contaminitus; infectus; pollutus.

inquìno ìnquino -as -are inquirente 1 quaesitor, oris, m. Syn: inquisitor. 2 collegium inquisitorium, n.

inquisitivo inquisitivus, a, um; cfr PRISC., gramm., 274, 7. Syn: veritatis studiosus. E.g. ratio inquisitiva; dialectica inquisitiva; cfr BOETH., top. Arist., 1, 2.

inquisitore 1 inquisitor, oris, m. Syn: investigator, oris, m; explorator, oris, m; speculator, oris, m; CIC., ac. frg., 19: " rerum inquisitorem decet esse sapientem ". 2 inquisitor, oris, m [in sermone iuridico]; cfr CIC., Verr., 1, 6; SEN., benef., 5, 25, 2.

inquisitorio inquisitorius, a, um [cfr ThLL]. Syn: acer; acerbus; severus; molestus. E.g. vox severa; acres vel acerbi mores.

insabbiamento 1 arenae cumulus, m. Syn: arenarum aggestus. 2 intermissio, onis, f. Syn: retardatio; mora. E.g. alicuius negotii intermissio; pactionis mora. 3 in arenam immissio, f [e.g. in agricultura].

insabbiare 1 arena obruo. Syn: arenam affero; ~ cumulo. 2 intermitto, ere. Syn: compesco; comprimo; impedio; inhibeo; prohibeo. 3 arena tego [e.g. in agricultura].

insaccamento 1 fartura, ae, f; VARRO., ling., 5, 111: "ab eadem fartura farcimina in extis appellata". 2 in culleum insertatio, f. Syn: immissio; insertio; insutus; APUL., met., 7, 4, 2: " ex promptis mille aureum, quos insutu laciniae contexerat latro".

insaccare 1 in culleum insuo; in culleo condo. Syn: in folles confercio. 2 stipo, are. Syn: cogo; constipo; cumulo. 3 farcio, ire; VARRO, ling., 5, 111: " quod farcitum intestinum (e) crassundiis, Lucanam dicunt "; ibidem: " tenuissimum intestinum farcitum ". Syn: infercio. 4 voro, are. Syn: devoro. 5 vestimentis ridiculis involvo; me involvo (refr). Syn: condo caput; retraho caput; ~ collum. 6 caligine obrutus occido (transl) [dicitur de sole].

insaccato 1 isicium, ii, n (insicium); cfr VARRO, ling., 5, 22. Syn: lucanica; botulus; farcimen; cfr VARRO, ling., 5, 111 ; tuccetum. 2 infertus, a, um. 3 in culleo conditus (part et adi). Syn: in culleum insutus. 4 vestimentis male involutus.

insaccatore 1 in culleum immissor, m. Syn: ~ ~ insertor. 2 fartor, oris, m. Syn: botularius; porcinarius. 3 sacco, onis, m. Syn: fenerator.

insaccatrice 1 machina in culleos insutoria, f. 2 machina fartoria, f Syn: ~ porcinaria; fartrix.

insaccatura 1 sinus demissi aëris, m. Syn: aëris devexitas. 2 i insaccamento.

insacchettare 1 in culleos (in cullea) insuo. Syn: in folles confercio. 2 fructus tego (in agriculta).

insalata 1 lactuca, ae, f. Syn: intibus; intiba (n pl); acetaria; olera; herbae. E.g. mixtura russa; olerum mixtura russa. 2 mixtura, ae, f. Syn: colluvies; permixtio.

insalatiera vas oluscilae condiendae, n.

insaldabile 1 non coaptabilis; cfr ThLL. Syn: non coagmentabilis; ~ glutinabilis. 2 ~ solubilis. E.g. debitum non solubile.

insalivare saliva mollio. Syn: ~ humecto; ~ humefacio.

insalivazione ope salivae mollitio, f. Syn: ~ ~ maceratio; ~ ~ humectatio.

insanguinamento cruentatio, onis, f; cfr TERT., adv. Marc., 4, 39. Syn: sanguinis effusio; ~ profusio; ~ fluxus; sanguine contaminatio.

insaponare 1 sapone illino. Syn: ~ lavo; ~ detergo; ~ illinor (refr); ~ lavor; ~ detergor. 2 verba ostenta dico (transl).

insaponata 1 saponitum, i, n. Syn: sapo aqua dilutus. 2 festinata sapone ablutio, f.

insaponatura diligens sapone ablutio, f. Syn: sapone lotura; ~ lavatio; ~ lotio.

insaporare insaporo, are; cfr CASSIOD.,var., 12, 4, 3. Syn: sapidum facio; suavem saporem adiungo; iucundum ~ ~.

insaporire sale condio. Syn: salem aspergo; salsum facio.

insaporo insipiens, entis. Syn: sapore privus; haud sapidus; minime salsus; sine sapore.

insaputa ignaris [servis]; all'- di tutti omnibus insciis | all'- ignaris [e.g. servis]

insaturo insaturus, a, um. Syn: insaturitus. E.g. aer insaturitus.

insaziato insatiatus, a, um; cfr STAT., Theb., 6, 305; ibidem, 7, 12. Syn: inexpletus; insaturatus; famelicus.

inscatolamento in capsa inclusio, f. Syn: in capsam coniectio; ~ insertio; in arcula inclusio.

inscatolare capsa (capsula) condo. Syn: capsa obvolvo; ~ recludo; in capsa includo; in capsam conicio; ~ ~ ìnsero.

inscenare 1 fabulam edo. Syn: fabulam do; ~ doceo. 2 fingo, ere. Syn: simulo; mentior; fabulam compono; cfr LIV., 34, 2, 3.

inscindibilità individuitas, atis, f; TERT., monog., 5: " individuitas matrimonii ". Syn: inexplicabilitas; insectabilitas [ex adiectivo " insectabilis "].

insediamento 1 initium, ii, n. E.g. initium magistritus. Syn: constitutio. 2 statio, onis, f. E.g. gentium statio in quadam regione; cfr VERG., georg., 4, 8; Aen., 5, 128; CAES., Gall., 6, 41. Syn: deductio.

insediare 1 in munere constituo. Syn: ~ ~ colloco; inauguro; magistritum ineo (refr); locum invado; domicilium colloco; sedem ~; ~ capio; consido; consisto. 2 sedem do. Syn: ~ tribuo; ~ dono.

insegna 1 signum, i, n. Syn: insigne, is, n; ornamentum; vexillum. 2 generis insigne. 3 titulus, i, m. Syn: signum. E.g. titulus tabernae; ~ officinae. 4 sententiola, ae, f. Syn: regula, ae f; dictum; verbum.

insegnamento insegnamento 1 institutio, onis, f. Syn: doctrina, ae f; disciplina, ae f; eruditio; actus docendi; schola. E.g. puerilis doctrina; docendi ratio; ~ via; compositio disciplinae; cfr CIC., fin., 3, 74. 2 docendi munus. 3 praeceptum, i, n. Syn: norma, ae f; exemplum.

insegnante insegnante doctor, oris, m. Syn: praeceptor; magister; educator. E.g. ludi magister; professor; palaestricus doctor; publicus praeceptor; praeceptor domesticus.

insegnare praecipio -is -ere

inseguitore insectator, oris, m. Syn: insecutor; agitator; persecutor.

inséguo ìnsequor -èqueris -qui

insellare 1 equum sterno. Syn: equo sellam impono; ephippio tego; cfr CAES., Gall., 4,2; equum conscendo (refr). 2 flecto, ere. Syn: curvo; sinuo.

inselvatichire effero, are. Syn: duro; incultum facio; silvesco (refr); efferor; duror; ferox fio; incultus fio.

insenatura sinus, us, m. Syn: recessus; flexus; anfractus; flexum mare; cfr TAC., ann., 14, 4.

insensatezza 1 fatuitas, atis, f. Syn: levitas; stultitia, ae, f; insania, ae, f; insipientia, ae, f; dementia, ae, f; vesania, ae, f; vecordia. 2 stulte factum, n. Syn: ineptiae, f pl.

insensibile ferreus -a -um | 1 insensibilis, e; cfr LUCR., 2, 866; ibidem, 888. Syn: torpens; expers sensibus; cfr LACT., inst., 2, 8, 38; impetibilis; sensibus alienitus; impassibilis; ferreus; cfr TERT., adv. Prax., 29. 2 lentus, a, um. Syn: torpidus; remissus; dissolutus; neglegens; surdus; alienus; durus; plumbeus; cfr CIC., Tusc, 1, 29. 3 levis, e. Syn: lenis; nullius momenti; exiguus.

insensibilità sensus stuporeà 1 insensibilitas, atis, f; cfr AMBR., bon. mort., 7, 26. Syn: torpor; sensuum alienatio. 2 lentitudo, inis, f; cfr CIC., Tusc., 4, 43. Syn: torpor; remissio; neglegentia, ae, f; indolentia. 3 duritia, ae, f. Syn: inhumanitas; importunitas; lentus animus; durus ~ ; cor plumbeum; sensus stupor.

insensibilmente sensim sine sensu 1 paulatim. Syn: sensim; gradatim. 2 leniter. 3 torpide. Syn: neglegenter; inhumane; importune; dure; sensim sine sensu.

insequestrabile sequestrationis immunis. Syn: in sequestro non corripiendus; ~ ~ non deprehendendus; ~ ~ non intercipiendus; interceptionis immunis.

insequestrabilità sequestrationis immunitas, f. Syn: occupationis ~; interceptionis ~ ; retentionis ~.

inserimento interiectio, onis, f. Syn: insertio; interpositio; additio; introductio; coniunctio; adhaesio. E .g. introductio in quendam coetum; interiectio ductus electrici.

inserire condo -is -ere (speichern) | insero, ere. Syn: intericio; interpono; addo; includo; illigo; intexo. E.g. epistulani in fasciculum addere; aliquid in causa intexere; diem intericere; committor (refr); coniungor; adhaereo; condo, is, ere.

inserito insertus

inseritore mechanema insertativum, n [cfr ' insertatio '].

inserto fasciculus insertus, m. Syn: tabellae, f pl.

inserzione insertio -onis | 1 nuntius diurnarius, m. Syn:. praeconium diurnarium, n; indicium; significatio; praeconium; notitia. 2 interiectio, onis, f. Syn: interpositio; insertio. 3 epenthesis, is (eos), f. Syn: litterae insertae, f pl; ~ adiunctae; re insertio, onis, f.

inserzionista nuntii diurnarii auctor, m. Syn: libelli auctor; praeconii ~ ; qui aliquid significat; qui nuntium in acta diurna introducit.

inserzionistico praeconialis, e; cfr CASSIOD., var., 8, 1. Syn: ad nuntios divulgandos aptus; divulgativus; ad praeconia pertinens.

insetticida insetticida 1 venenum insectis internecivum, n. 2 internecivus, a, um. | insetticida pesticidale venenum n; insecticidale venenum n, insecticidium n.

pesticidale venenum n.; insecticidale venenum n., insecticidium n. | venenum insectis internecivum

insicurezza 1 instabilitas, atis, f. Syn: fragilitas; inconstantia, ae f; infirmitas; animus infirmus; ~ inconstans; ~ dubius; ~ minime securus; ~ fragilis; ~ infidus; infidelis, cfr ThLL. 2 imperitia, ae, f. Syn: imprudentia, ae, f; difficultas.

insieme 1 summa, ae, f. Syn. corpus; universitas (generis humani); consortio, onis, f; congeries; continuatio. E.g. continuatio causarum. 2 congregatio, onis, f. Syn: complexus; genus; ordo. E.g. numerorum complexus. 3 vestes accommodatae, f pl. Syn: ~ apposite coniunctae; nel suo - societatis totius simul sumptae.

nel suo- societatis totius simul sumptae

insiemistica 1 congregationum doctrina, f. 2 numerorum ordinis ratio, f. insignificante inanis, e. Syn: vanus; levis; minutus; pusillus; mediocris; ieiunus; exiguus; obscurus; parvulus; contemnendus; abiectus; insulsus; iners; languidus. E.g. homo insulsus; copiae exiguae; res inanis; argumentum vanum; causa tenuis; animus pusillus; vanus sermo; ars ieiuna.

insignire 1 deciro, are. Syn: insigni orno; ~ exorno. 2 distinguo, ere. Syn: insignio; insignem reddo; ~ facio.

insindacabile aneclogistus, a, um; ULP., dig., 26, 7, 5, 7; " quidam decem filiis suis dederat tutores et adiecerat, eosque aneclogistos esse volo ". Syn: supremus; ultimus; decretorius; categoricus; absolutus; immutabilis; firmus; iudicii expers; probationis ~; liber; immunis; solutus a iudicio; a reprehensione vacuus; a quo nullius rei ratio reposci possit.

insindacabilità 1 censurae immunitas, f. Syn: reprehensionis vel iudicii ~ ; rationis expetendae ~; nulla reprehensio; nulla exprobrandi facultas. 2 certa rerum definitio, f. Syn: vis; auctoritas.

insistenza pertinax instantia insociabilità 1 societatis fuga, f. Syn: hominum congressus ~; insociabilitas [cfr adi 'insociabilis']. 2 rusticitas, atis, f. Syn: importunitas; asperitas.

insocievole insocialis, e; cfr PORPH., Hor., epist., 1, 18, 6. Syn: hominum congressui inimicus; societate alienus; agrestis; rusticus; importunus; morosus; incultus.

insocievolezza rusticitas, atis, f. Syn: importunitas; morositas; inculti mores, m pl; difficultas; inhumanitas.

insoddisfatto insoddisfazione non contentus aliqua re | non satiatus | non satisfactio

insofferente intoleranter ferre; essere - paenitere

insoggettire 1 confundo, ere. Syn: debilito animum; ruborem inicio; in potestate teneo (aliquem). 2 confundor, confundi (refr). Syn: verecundor; rubore suffundor; servitutem patior.

insolazioneinsolentire 1 conviciis consector. Syn: maledictis insector; maledico; increpo; contumelias iacio; contumeliis lacero; convicior. 2 insolesco, ere (intr). Syn: superbio; insolenter me effero; superbe me gero; superbum me praebeo.

insolubile 1 insolubilis, e; SEN., benef., 4, 12, 4: " beneficium creditum insolubile esse ". Syn: inexsolubilis; AMBR., epist., 19, 18; non dissolubilis. 2 inexplicabilis, e. Syn: obscurus.

insolubilità 1 insolubilitas, atis, f; SIDON., epist., 4, 11, 2: "si forte oborta quarumpiam quaestionum insolubilitate labyrinthica scientiae serae thesauri eventilarentur ". Syn: indissolubilis natura. 2 inexplicabilitas, atis, f. Syn: obscuritas.

insoluto insolutus, a, um; cfr ThLL.

insolvente debitorum fraudator, m. Syn: qui debitum non solvit; in solvendo neglegens.

insolvenza nulla solvendi potestas, f; ~ ~ copia. Syn: in solvendo debito neglegentia; neglecta solutio.

insolvibile 1 solvendo inhabilis. Syn: ad solvendum non idoneus;. E.g. debitor solvendo inhabilis; ~ non idoneus. 2 inexplicabilis, e. Syn: insolubilis.

insolvibilità 1 nulla solvendi facultas, f. Syn: insolubilitas; solvendo non esse. 2 insolubilitas, atis, f.

insondabile 1 inexplorabilis, e. Syn: impenetrabilis; inexplicabilis; inexploritus. 2 catapeirate impenetrabilis.

insonorizzare sonos excludo; ~ intercludo. Syn: sonis impervium reddo.

insopprimibile indelebilis, e. Syn: inabrogabilis (praesertim de legibus); indissolubilis; indomitus; effrenitus. E.g. cupido effrenata.

insorgenza necopinitus ortus, m. Syn: subitaneum initium; significatio. E.g. significatio morbi; valetudinis initium; difficultitum ortus.

insormontabile insuperabilis, e. Syn: inexpugnabilis; inexsuperabilis; inexplicabilis; invictus. E.g. inexplicabilis quaestio; inexsuperabile discrimen.

insospettabile 1 insuspicabilis, e (ThLL). Syn: non suspiciosus; suspicione amotus; non suspiciendus; fidus; certus; fidelis; suspicionis immunis. 2 inopinabilis, e.

insospettato 1 suspicionis expers; ~ immunis (adi). Syn: non suspectus; suspicione vacuus; qui in suspicione non est; securus. 2 inopinitus, a, um. Syn: novus; repentinus; subitus; inexspectitus.

insospettire 1 suspicionem affero. Syn: ~ inicio; ~ facio; ~ moveo; in suspicionem adduco. 2 suspicionem concipio (refr). Syn: in suspicionem adducor; in ~ cado.

insostenibile i indifendibile.

insostituibile pernecessarius, a, um. Syn: pro quo (qua) nemo (nihil) substitui potest; ruolo - pars pernecessaria, f.

insozzare corrumpo, ere. Syn: contamino; polluo; inquino; CIC., Rosc., 68: " omnibus flagitiis vita inquinata ".

install installare

installare 1 suo loco pono. Syn: colloco; statuo. 2 in munere constituo.

installazione 1 collocatio, onis, f. 2 obeundi muneris legitima traditio (Chiesa).

instancabilità labor indefessus, m. Syn: indefatigabilitas [cfr ' indefatigabilis ' ThLL]; navitas.

instradamento in iter inductio, f.

instradare mitto in. Syn: immitto in; viam patefacio; in viam induco.

instruction iussum,i n. insubordinato indocilis, e. Syn: non oboediens; dicto non parens.

insubordinazione intemperantia, ae, f. Syn: nulla disciplina, ae, f; disciplinae recusatio.

insuccesso exitus contrarius, m. Syn: iactura, ae f; incommodum; repulsa, ae f; offensiuncula.

insudiciare contamino, are. Syn: spurco; foedo; turpo.

insufficiente [insufficiens], non sufficiens, exiguus, infirmus

insufficienza -e incommoda; insufficientia

insulina insulinum -i n. medicamentum -i n.

insurrezionale seditiosus, a, um. Syn: turbolentus; tumultuosus.

insurrezione seditio, onis, f. Syn: tumultus; motus; rebellio.

insussistente insubsistens, entis (adi); cfr ThLL. Syn: inanis; vanus; fictus; commenticius.

insussistenza vanitas, atis, f. Syn: inanitas; res, quae esse non potest; res, quae fieri non potest.

intabarrarsi me convolvo paenula. Syn: tegor paenula, ae f; contegor ~ ; paenulam induo.

intaccabile 1 corrosioni obnoxius. Syn: secabilis. 2 vulnerabilis, e.

intaccamento i intaccatura.

intaccare 1 incido, ere. Syn: inseco; reseco. 2 rodo, ere. Syn: corrodo; adedo; violo. 3 minuo, ere (transl). Syn: delibo; detraho. 4 laedo, ere (transl). 5 offenso, are (intr). Syn: titubo; lingua haesito.

intaccatura incisura, ae, f Syn: incisio; incisus; dens. E.g. ~ aratri.

intacco i tacca.

intagliatore scalptor, oris, m; PLIN., nat., 29, 132: " gemmarum scalptores "; " de marmoris scalptoribus "; caelitor; sculptor.

Intagli Scalpturae

intangibile 1 intactilis, e; cfr LUCR., 1, 437. Syn: non tangibilis. 2 inviolabilis, e.

intangibilità 1 intactus, us, m. 2 sanctitas, atis, f.

intarlare cariem traho. Syn: carie infestor.

intarlato vermiculosus, a, um. Syn. cariosus.

intarlatura caries, f. Syn: verminum corrosio.

intarmare tineis corrodor; ~ rodor, ~ vitior; ~ exedor.

intarsiare tessello, are. Syn: vermiculate compono; musivo orno; vermiculitum opus compono; emblematis exorno.

intarsiatore vermiculati operis artifex, m; ~ ~ confector.

intarsiatura opus vermiculitum, n.

intarsio emblema, atis, n.

integrale Integer personae humanae progressus in labore; hominem integrum

integralmente prorsus humana

integrante 1 complens, entis. Syn: explens. 2 insertus, a, um. Syn: plene particeps. 3 pernecessarius, a, um. | integrante integrans

integrare 1 compleo, ere. Syn: expleo. 2 insero, ere. 3 coniungor, i (refr); cum ceteris coniungere

cum ceteris coniungere

integrazione 1 completio, onis, f. 2 coniunctio, onis, f (diversorum generum hominum). 3 adiunctio, onis, f. Syn: accessio. 4 arta coniunctio (inter civitates), f. 5 aptus nexus et cooperatio, f (inter societates mercatorias); ex integro participo; cumulumque perfectionemque affero; insertio (e.g. in vitam socialem).

ut inter se amice conspirent et sese mutua adiutrice opera compleant atque perficiant; ex integro participent; cumulumque perfectionemque afferamus; insertio in vitam socialem

intellettuale 1 intellectualis, e; cfr ThLL. 2 doctus homo, m. Syn: intellegens ~; intellegentes, m pl; periti; sapientes.

intellettualismo intellectuailismus m. intellettualista cerebralista.

intelligenza

intelligibilità intelligibilitas -atis f.

intendente aerarii procurator, m.

intendenza aerarii praefectura, f. Syn: ~ procuratio (Chiesa). - di Finanza aerarii procuratio, f; ~ administratio.

intendere non intende non eo spectat ut intenditore peritus, i, m. Syn: intellegens rerum aestimator; consultus.

intenerimento animi tenera communicatio, f.

intenerire moveo, ere. Syn: mollio; commoveo.

intensificare 1 augeo, ere. Syn: adaugeo; amplifico; roboro; acuo; crebriorem reddo. 2 augeor, eri. Syn: roboror; crebrior fio.

intensificazione amplificatio, onis, f. Syn: confirmatio.

intensità vehementia, ae, f. Syn: intentio; gravitas; impitus.

intensività intensio, onis, f.

intensivo 1 intentivus, a, um [gramm., cfr PRISC., gram., 111, 30, 22]. E.g. schola intentiva. 2 efficacior [in agricultura et re medica]. E.g. curatio efficacior.

intentare [un processo] negotium exhibere | instituo, ere. Syn: infero; intendo. E.g. intendere litem. - un processo negotium exhibere.

intentato intentitus, a, um.

intenzionale consulto petitus (adi). Syn: cogitatus; voluntarius; meditatus.

intenzionato paratus, a, um (ad aliquid faciendum).

intenzioni voluntas -atis f

interagire reciproce ago. Syn: ago et vicissim renitor.

interatomico interatomicus, a, um. Syn: inter atomos positus.

Interattivo interactivus, a, um.

interaziendale ad plures societates effectorias spectans. Syn: ad plures administratioes pertinens.

interazione interactio f (biol.)

interbellico inter bina bella positus; inter ~ ~ factus. Syn: duobus bellis interpositus; inter duo bella.

interbinario spatium inter binas orbitas, n. Syn: intervallum inter binas laminas ferreas; spatium binis orbibus interpositum.

intercambiabile intermutabilis, e. Syn: reciproce mutabilis; intermutitus [cfr ' intermutatio ' ThLL]; inter se mutabilis.

intercambiabilità reciproca mutabilitas, f.

intercambio (mercium) inter populos mutatio, f. Syn: reciproca permutatio; inter nationes libera commercia; nummorum inter nationes libera commutatio; mutua rerum commutatio.

intercategoriale operatorum ordinibus communis. Syn: pluribus operatoribus commune pactum; ad operarios plurium ordinum pertinens.

intercellulare inter cellulas positus (adi).

intercessione

intercettamento i intercettazione.

intercettare intercipio, ere; PLAUT., Asin., 106: " si me hostes interceperint "; LIV., 25, 39, 2: " medio itinere intercepto "; QUINT., inst., 6, 4, 11: " ut ... medios sermones intercipiant". Syn: intercludo; intersaepio; intersaepto.

intercettatore interceptor, oris, m; LIV., 3, 72, 4: " quadruplatoris et interceptoris litis alienae personam "; IDEM, 4, 50, 1: "praedae... interceptorem fraudatoremque ".

intercettazione telefonica interceptio telephonica, f.

intercettazione interceptio, onis, f.

intercettore aeronavis interceptoria, f [cfr ' interceptor' ThLL].

intercezione interceptio

interclassismo inter civium ordines cooperatio, f.

interclassista civium ordinum cooperationis fautor, m.

interclassistico ad cooperationem inter civium ordines pertinens.

intercomunale ad plura municipia pertinens.

intercomunicante 1 alteri aditum praebens (part et adi). Syn: pervius. 2 apparitus inter se coniuncti, m pl. 3 vasa transitui vicissim patentia, n pl; ~ inter se pervia.

interconfederale interconfoederalis, e [cfr ' foederalis ' ThLL].

interconfessionalismo plurium statutarum religionum studium, n. Syn: plurium ~ ~ sociata opera.

interconnessione inter se conexio, f.

interconsonantico interconsonus, a, um.

intercontinentale intercontinentalis, e. Syn: mundinus; pancosmius; omnium nationum; omnium terrarum continentium; ad plures continentes spectans; plures continentes complectens.

interconfessionale ad plures statutas religiones pertinens.

interconnessione inter se conexio f

intercorrere che - medius -a -um

interdipendente reciproce obnoxius. Syn: inter se conexus.

interdipendenza mutua obnoxietas, f; cfr ENNOD., epist., 9, 29, 2; reciproca obnoxietas. Syn: mutua coniunctio.

interdisciplinare ad omnes simul iunctas disciplinas pertinet; coniunctio reliquis cum disciplinis interdisciplinaris, e; cfr Lat, 34, 1986, 208; ad omnes simul iunctas disciplinas pertinens; coniunctus reliquis cum disciplinis.

interessamento 1 favor, oris, m. Syn: benevolentia, ae, f; cura, ae, f; studium. 2 i interesse.

interessante studia excitans; ~ movens. Syn: gravis; magni momenti.

interessare 1 studia excito; ~ moveo. Syn: animum moveo; ~ commoveo. 2 interest (alicuius). 3 specto, are (ad aliquid). 4 commoveor, eri (refr). Syn: (alicui rei) studeo; (aliquid) curo; (alicui) consulo.

interessato interessatus 1 alicuius rei studiosus, m. Syn: cuius interest; pars ~ ~ ; li, quorum interest, pl. 2 rebus suis intentus. Syn: avarus; lucri avidus; quaestuosus; [interessitus].

interesse commodum -i n.; res [patris] 1 studium, ii, n. Syn: animi attentio; cura, ae, f; voluntas; affectus. 2 quaestus, us, m. Syn: fructus; lucrum; negotium; emolumentum. 3 usura, ae, f. Syn: anatocismus; fenus. 4 utilitas, atis, f. Syn: commodum; cupiditas; -i commoda npl; res [e.g. patris]; - esistenziali potissima vitae commoda, n pl; cfr AAS, 73, 1981, 629.

interessenza bonorum consortio, f. Syn: negotii consortium; fenoris communicatio; ~ communio; lucri participatio.

interezza integritas, atis, f. Syn: totum; res tota, ae f; universitas rerum; absolutio.

interfaccia

interfacoltà magisteriorum universitatis studiorum consilia, n pl. Syn: ordinum universitatis studiorum consilia; facultatum ~ ~ consilia.

interfase interphasis. eos f, Interphase (biol.)

interferenza 1 concursus, us, m. 2 intercessio, onis, f.

interferenziale ad concursum spectans.

interferire 1 concurro, ere. Syn: congruo. E.g. si undae sonorae cum undisonis capsellis congruunt (concurrunt), male audimus. 2 me interpono. Syn: ~ insero; ~ admisceo; ~ immisceo.

interfoglio folium interpositum, n; ~ insertum. Syn: ~ libro interiectum.

interim 1 spatium ad tempus interpositum, n. 2 munus ad tempus commissum, n.

interinale temporarius, a, um. Syn: fiduciarius. E.g. fiduciarium munus; ad tempus ~ ; temporarium ~.

interinazione tabularum comprobatio, f.

interino i interinale.

interiorità internitas, atis, f (Lat. med. aet.); cfr ThLL.

interiorizzare ad internitatem redigo. Syn: internitatem induco; interiorem (interius) reddo; intimo, are [e.g. ut aliquid in interiora penetret; cfr ThLL]; in penetralia animi exteriora admitto.

interiorizzato intus in anumum excipiendus

interiorizzazione internitatis inductio, f.

interlinea 1 intervallum inter lineas, n. 2 lamella, ae, f [in re typographica, ad spatium apte interponendum]. 3 scriptum, i, n [inter lineas paginarum insertum].

interlineare 1 interiectus, a, um. Syn: interpositus; interscriptus (inter lineas paginae). 2 spatium lamella interpono (inter lineas paginae); interscribo. Syn: in pagina inter lineas scribo.

interlinguistica disciplina interlinguistica, f.

interlinguistico interlinguisticus, a, um. Syn: compluribus linguis communis; ad complures spectans sermones; ad ~ ~ linguas; ad interlinguisticam disciplinam pertinens; ad plures linguas ~

interlocale ad plura oppida spectans. Syn: plurium civititum proprius; ad plura loca pertinens [in rebus administrandisl.

interlocutore collocutor -oris m., collocutrix -cis f collocutor, oris, m; cfr AUG., con., 9, 6. Syn: in dialogum inductus; qui cum altero loquitur; ~ ad loquendum inducitur; inter se sermocinantes, m pl.

collocutor, oris, m, collocutrix, cis, f

interlocutorio interlocutorius, a, um; sentenza - interlocutio, onis, f; PAUL., dig., 1, 15, 3: " praefectus vigilum... severa interlocutione comminitus fustium castigationem remittit ".

interlocutrice collocutrix, icis, f [cfr ' collocutor ' ThLL].

interlocuzione interlocutio, onis, f; QUINT., inst., 5, 7, 26: " (prudens) brevi interlocutione patroni refutandus est ".

interludio interludium, ii, n [cfr ' interludo ' ThLL].

intermediario 1 sequester, tra, trum; sequester, tris, tre. 2 sequester, tri, m; sequestris, is, m. Syn: mediator.

intermedie interpositae societates intermezzo 1 embolium, ii, n [in ludis scaenicis; in re liturgica]. 2 intervallum, i, n.

interministeriale ad plures administros pertinens. Syn: plurium ministeriorum sedium proprius.

intermittente 1 intervallitus, a, um. E.g. febris intervallata; cfr GELL., 17, 12, 5. Syn: paribus intervallis cessans; intercapedinitus; CAEL. A., acut., 2, 14, 91: " dolor... iugis aut intercapedinitus ". 2 non continuus. Syn: intermittens; defectivus.

intermittenza 1 intervallatio, onis, f; CAEL. AUR., diaet. pass. pass. 42: " humor... frequenti intervallatione egreditur ". Syn: ratio intervallata. 2 mechanema intervallans. E.g. ~ ~ lampadia electrica.

intermolecolare inter materiae particulas exsistens; inter ~ ~agens.

internamento 1 in interiora penetratio, f. 2 relegatio, onis, f. Syn: amandatio; CIC., S. Rosc., 44: " haec a te vitae [et] rusticana relegatio atque amandatio appellabituri "; custodia.

internare 1 in interiora adigo; ~ ~ compello; ~ ~ immitto. 2 relego, are. Syn: amendo (amando); in custodiam condo. 3 in interiora penetro (refr).

internato [convitto] internatus -us m., ephebèum -i n. 1 relegitus, a, um. 2 in nosocomium receptus, m. Syn: in custodia conditus. 3 condicio scholasticorum internorum, f. 4 aedes scholasticorum internorum, f. 5 mansio temporaria in instituto. E.g. ~ ~ in nosocomio; [convitto] internatus, us m., ephebeum, i n.

internazionale [internationalis], communis omnibus nationibus | mundanus | inter omnes gentes | ex omnibus nationibus | omnium gentium, omnium nationum | inter Nationes | anno - internationali vertente anno iuventuti dicato internationalis, e. Syn: omnium gentium (gen); pancosmius, communis omnibus nationibus; mundinus; inter omnes gentes; ex omnibus nationibus; omnium nationum; inter Nationes; anno - internationali vertente anno (e.g. iuventuti dicato).

internazionalismo promotio cooperationis internationalis, f. Syn: nationum consociationis studium; confoederationis inter gentes studium; universarum gentium consociatio; universa humana consortio; internationalismus.

internazionalista fautor cooperationis internationalis, m. Syn: universitatis nationum studiosus; gentium confoederationis studiosus; ~ ~ fautor; ~ ~ propugnator.

internazionalistico ad cooperationem internationalem pertinens. Syn: ad nationum consociationem ~ ; gentium consociationi aspirans; ~ ~ favens.

internazionalità dei diritto ius universale, n; ~ gentium. | ratio internationalis, f; condicio ~. Syn: gentium universitas; concors ~ ~ .

internazionalizzare internationalem (e) reddo.

internalizzazione mundialis et universalis tractatio -nis f 1 rationis internationalis inductio, f. 2 rationis internationalis effectus, m.

internet Internetum, i n; Interrete,is n. | adj. Internetalis,e; Interretialis,e

internista internista -ae m. (med.) 1 morborum internorum medicus, m. Syn: medicus interiorum; ~ ~ corporis peritus. 2 interiorum partium pictor, m; internista, ae, m. (med).

interno al cui - in quibus | 1 interior pars, f. E.g. ~ ~ aedium. Syn: interiora, um, n pl; interior regio. 2 res domesticae (civitatis), f pl. Syn: interna, orum, n pl. 3 internitas, atis, f (transl). Syn: animi penetralia; al cui - in quibus.

internografare lineis reticulatis obduco [partem interiorem involucri epistularis lineationibus reticulatis obtegere ut lectio litterarum translucentium impediatur]. Syn: perluciditatem aufero.

internunziatura 1 internuntii munus, n. 2 internuntii sedes, f.

internunzio internuntius, ii, m.

intero - e unitario totius et unici

-e società communitates totae interparlamentare ad utramque coetus oratorum popularium partem attinens Syn: ad bina collegia legatorum popularium spectans.

interpartitico

pluribus factionibus communis. Syn: ad diversas politicas partes attinens; ad diversas ~ ~ pertinens; plures factiones attingens; discussione - disputatio inter politicas partes, f.

interpellanza rogatio, onis, f [percontatio ab oratore collegii legibus ferendis posita]. Syn: rogamentum; rogitus.

interpellare interrogo, are. Syn: percontor; aliquem sententiam rogo [in curia] | quaesita pervenerunt proposita a....

interpersonali [interpersonalis], inter personas, inter homines

interplanetare interplanetaris -e

interpol 1 publicae securitatis custos internationalis, m; cfr EGGER, Serm. Lat. Hod., 122. Syn: milites a publica securirate internationali; biocolytae internationales, pl; Noveil. Iust., 29, 5: " biocolytas, id est violentiorum inhibitores ". 2 administratio biocolytica internationalis, f [cfr ' biocolyta ' ThLL]. Syn: administratio publicae securitatis internationalis.

interpolamento i interpolazione.

interpolare 1 intersero, ere. Syn: interpolo; insero; corrumpo; alienis verbis ~. 2 commuto, are (i). 3 interpono, ere (math).

interpolazione 1 interpolatio, onis, f Syn: interpolamentum; insertio. 2 interpositio, onis, f (math).

interpretare interpretari | 1 explano, are. Syn: interpretor. E.g. ~ somnia; explico; conicio. E.g. omen ~. 2 accipio, ere. E.g. ~ beneficium; ~ contumeliam. Syn: existimo; aestimo; benigne (male) interpretor. 3 ago, ere. E.g. fabulam ~; servum ~ . 4 interpretor, ari (alicuius voluntatem). Syn: minister sum (alienae voluntatis).

interpretativo explanatorius, a, um. Syn: interpretatorius; declarativus; FACUND., defens., 9, 1: " diversarum intelligentiarum declarativas voces emisit "; explanativus; cfr ThLL; explanans; interpretans.

interpretazione interpretatio,onis m.

interrazziale interphyleticus, a, um; fulh/ stirps; genus. Syn: ad plures pertinens stirpes; pluribus hominum generibus communis.

interregionale interregionalis, e. Syn: ad plures regiones pertinens.

interrelazione obnoxietas mutua; AAS, 73, 1981, p. 624: " Mutua... obnoxietas singularum societatum atque civitatum ".

interrogatorio 1 interrogatio, onis, f. Syn: quaestio; cognitio; percontatio. 2 interrogatorius, a, um; TERT., adv. Marc., 2, 25: " nec... simplici modo, id est interrogatorio sono legendum est ". Syn: ad interrogationem pertinens; examinatorius.

interrogativi quaestiones; - principali praecipuae quaestiones

interruttore 1 interpellator, oris, m [qui sermonem interrumpit]. Syn: interventor. 2 epitonium electricum, n (Helfer); interruptorium, ii, n; mutamen, inis, n electricum; mutatrum, i, n (tech.); pressorium, ii, n.

interruptorium -ii n.; mutamen -inis n. electricum; mutatrum -i n. [switch] (tech.); pressorium -ii n. | - elettrico epitonium electricum interscambio reciproca permutatio, f.

intersettoriale ad plures rei oeconomicae partes pertinens. Syn: ad plures campos attinens.

intersezione decussatio, onis, f. Syn: punctum concursus; intersectio (ThLL).

intersindacale ad plura opificum collegia pertinens.

interstellare interstellaris -e intersideralis, e. Syn: sideralis; cosmicus; inter stellas positus

interstiziale interstitialis, e.

interstizio interstitium, ii, n [de loco et de tempore]; MACR., somn., 1, 6, 40: " ex quattuor igitur elementis et tribus eorum interstitiis absolutionem corporum constare manifestum est "; MART. CAP., 6, 600: " aequinoctialis temporis interstitia ". Syn: intervallum; spatium.

interurbana i telefonata.

interurbano varias colligens urbes. Syn: interurbinus.

intervallare spatium intermitto; ~ interpono. Syn: intervallo, are.

interventismo 1 interventus studium, n. Syn: ad bellum propensio, f; ~ ~ proclivitas; ~ ~ inclinatio; ~ ~ incitatio; ~ ~ concitatio; ~ ~ instigatio; ~ ~ impulsio. 2 studium interveniendi in re oeconomica, n.

interventista interventus fautor, m. Syn: ~ assertor; belli fautor; ~ suasor; ~ impulsor; incitator.

interventistica politica disciplina politica ad immixtionem prona, f.

interventistico ad interventum propensior. Syn: ad bellum propensus; ~ ~ proclivis; ~ ~ inclinitus; ~ ~ incitans; ~ ~ concitans.

intervento interventus, operatio, interventio; - chirurgico sectio chirurgica, f. Syn: excisorium experimentum; interventus chirurgicus; operatio chirurgica; interventio ~; remedia apta.

- opportuno remedia apta | - gratuito delle strutture sanitarie subsidiis gratuitis ministeriorum valetudinis

intervenuto congregitus, i, m. Syn: qui interest; qui adest; particeps.

intervisione intervisio, onis, f.

intervista percontatio-onis, f.; colloquium percontativum | colloquium percontativum, n [cfr CAEL. AUR., chron., 4, 8, 114]. Syn: colloquium interrogativum; percontatio, f; - psicologica exploratio psychologica, f. Syn: investigatio ~; percontatio ab animi investigatore facta.

intervistare percontor, ari. Syn: (aliquem) percontandi causa adeo; CIC., fin., 2, 2: " Socrates percontando atque interrogando elicere solebat eorum opiniones quibuscum disserebat ".

intervistatore percontator, oris, m.

intervocale intervocalis -e intervocale intervocalis, e

intervocalico intervocalis, e. Syn: inte rvocales positus.

intesa internazionale nationum concordia intessuto intextus, a, um. Syn: insertus; illigitus; intertextus.

intestare nomen inscribo. E.g. ~ ~ libro. Syn: intitulo (Lat. med. aet.); titulum do; ~ indo; ~ adicio.

intestatario inscripti tituli possessor, m. Syn: collati beneficii possessor.

intestato 1 inscriptus, a, um. E.g. charta inscripta; syngrapha ~. Syn: intitulitus (ThLL). 2 obstinitus, a, um. Syn: offirmitus; constans; tenax; pertinax. 3 intestitus, a, um [sine testamento].

intestazione superscriptio, onis, f; HIER., hom. Orig. in Ier., h. 1; AUG., serm. 90, 10. Syn: index; inscriptio; inscriptura.

intimidatorio minax, acis. Syn: minitabundus; terrificus.

intimidazione metus incussio, f. Syn: minae, arum, f pl; comminatio.

intimidimento minatio, onis, f; CIC., de orat., 2, 288: " colliguntur a Graecis alia nonnulla, exsecrationes, admirationes, minationes ". Syn: actus minandi.

intimidire pavorem incutio. Syn: metum inicio; ~ alicui offero; perterrefacio; non lasciarsi -intrepidus evado (Chiesa).

intimismo internitatem exprimendi studium, n [cfr ThLL]. Syn: intimas animi affectiones exprimendi ratio; ad internitatem exprimendam proclivitas.

intimista animi motuum repraesentator, m. Syn: reconditorum animi humani motuum ostentator; mentis affectionum repraesentator.

intimità - di se stessi intus in animo suo vivunt

intimorire timorem incutio. Syn: formidinem inicio; minas iacto; CIC., Quinct. 47: " minae iactentur, pericula intendantur ".

intirizzire rigido, are. Syn: gelo, are; frigore astringo.

intisichire 1 tabesco, ere; PLAUT., Capt., 133: " ego qui tuo maerore maceror, macesco, consenesco et tabesco miser ". Syn: marcesco; OV., Pont., 2, 9, 61: " nec tua marcescant per inertes otia somnos". 2 in phthisim incido.

intollerabilità intolerabilitas, atis, f; cfr ThLL. Syn: quod intolerabile est.

intonacamento tectorii inductio, f.

intonacare trullisso, are; VITR., 7, 3: "parietes quam asperrime trullissentur, postea autem supra, trullissatione subarescente deforment directiones arenati ". Syn: tectorium induco; muro tectorium obduco.

intonacatura tectorium, ii, n. Syn: trullissatio.

intonaco tectorium, ii, n [quidquid parieti exstructo vel pavimento inducitur multiplex est: tectorium albarium, arenitum, marmoritum, testaceum]. Syn: tectura, ae, f.

intonare 1 praecino, ere. Syn: voce praeeo; canticum impono; PHAEDR., 5, 7, 25: " tum chorus canticum imposuit "; intono. 2 modos monstro [vocem vel instrumentum musicum ad concordantiam aptare]. Syn: instrumenti sonos coapto.

intonato modulitus, a, um. Syn: voce modulata editus; harmonia modulitus; concinne modulitus; modis musicis illigitus.

intonatore 1 praecentor, oris, m. Syn: choragus. 2 melodiae compositor, m [qui poëma modis musicis ornat]. Syn: musicae inventor. 3 instrumentorum musicorum inspector, m [qui instrumenta musica recenter confecta recognoscit]. Syn: instrumentorum musicorum temptator; cfr MART., 4, 55, 15.

intonazione 1 praecentio, onis, f. Syn: modulata sonorum repraesentatio; apta colorum varietas; colorum commissura et transitus; harmoge; cfr PLIN., nat., 35, 29. 2 dispositio, onis, f (transl). 3 i inflessione.

intòno ìntono -as -are

intontire stupefacio, ere; LIV., 5, 39: " privatos luctus stupefecit publicus pavor ". Syn: obstupefacio; attono; permoveo; perturbo.

intontito attonitus, a, um; PETRON., 101: " intremui post hoc fulmen attonitus ". Syn: obstupefactus ac perterritus; CIC., Catil., 2, 14: "non obstupefactus ac perterritus "; valde commotus.

intoppare incido, ere. Syn: incurro; offendo aliquid. E.g. in multas difficultates incurro.

intoppo obstaculum, i, n; cfr PRUD., ham., 601. Syn: impedimentum; difficultas. E.g. primae difficultati cedere.

intossicante venenifer, a, um; OV., met., 3, 85: "iamque venenifero sanguis manare palato coeperat ". Syn: toxicus; to/cikon venenum.

intossicare 1 veneno, are. Syn: toxicum exhibeo; ~ praebeo; venenum ~; veneno inficio; ~ imbuo. 2 corrumpo, ere (transl). Syn: vitio. E.g. litterae malae animos corrumpunt.

intossicazione venenosa condicio (corporis], f.

intracellulare intracellularis, e. Syn: intra cellulam situs; in cytoplasmate situs; ~ ~ contentus.

intraeuropeo intraeuropaeus, a, um [rationes inter singulas Europae civitates, quae unum veluti corpus efficiunt, commini civili cultu coagmentitum]. Syn: intra Europae fines; citra Europae limina; intra Europaeam consortionem; intra civitatum Europaearum consortium.

intralciare impedio, ire. Syn: obstacula interpono; obsto.

intralcio impedimentum, i, n. Syn: difficultas; obstaculum; perturbatio.

intrallazzare fraudulenter ago. Syn: dolose rem gero; dolo et praestigiis cum aliquo ago; astute ago; cum versutia ~; aliquem dolis circumvenio.

intrallazzo negotium illegitimum, n. Syn: negotium illicitum; ~ clandestinum; illicita rerum permutatio; mercatura fraudolosa; ~ fraudulenta.

intramolecolare intramolecularis, e. Syn: intra moleculam situs ['molecula' est vox quam Petrus GASSENDUS (1592 1655), praepositus Ecclesiae Diniensis in Gallia, primus induxit in usum].

intramondano intramundanus -a -um

intramuscolare intramuscularis, e. Syn: intra musculum situs. E.g. iniectio intramuscularis; medicamentum in musculum ipsum iniectum.

intransigibile transactioni non obnoxius. Syn: transactionibus minime subiectus; pactionis expers; a pactionibus alienus.

intransigibilità transactionis vacuitas, f [qualitas rei, de qua transigi nequit]. Syn: a conventione vacuitas.

intransitabile intransibilis, e; cfr ThLL. Syn: intransmeabilis; intransgressibilis; cfr ThLL.

intransitabilità intransibilitas, litatis, f. transmeandi impossibilitas.

intrappolare dolo capio. Syn: capio; fallo; decipio.

intrasferibilità translationis immunitas, f.

intrattenimento oblectamentum, i, n. Syn: res oblectabiles, f pl; ~ delectabiles; oblectatio; delectatio.

intrecciatura insertatio, onis, f. Syn: actio innectendi; insitio; immissio.

intricato implicitus, a, um. Syn: implexus; impeditus; involutus. E.g. causae impeditae; sermo involutus.

intrigante

introdurre induco -is -ere

introduzione quaestio -ònis f introductoria

intuitivo intuitivus

invalicabile insuperabilis, e.

invalidità [invaliditas], auctoritas nulla | irritus -a -um inventario inventarium, ii, n. Syn: index.

inverniciare vernice illino [Lat. med. aet.]. Syn: vernicem alicui rei induco; ~ ~ ~ do; vernice aliquid inficio.

inverniciata illitio vernicis ope.

inverniciatura 1 vernicis inductio, f. 2 levis eruditio, f (transl). Syn: levis atque dubia notio.

inverno nucleare hiems -is f nucleáris

inversione 1 inversio, onis, f (Chiesa). Syn: conversio. E.g. cursus conversio [cum autocineta vel naves iter invertunt]. 2 conversio, onis, f. Syn: traiectio. 3 perversio appetitus sexualis, f. Syn: sexus inversio. 4 enormis caeli calefactio, f.

inversivo inversivus, a, um. E.g. praeverbium inversivum.

invertebrato 1 non vertebritus (subst et adi). Syn: vertebris carens. 2 imbecillitate animi laborans (transl). Syn: animo infirmo praeditus; imbecillis; voluntate carens.

invertibile invertibilis, e (ThLL).

invertire inverto, ere. Syn: in contrarium verto; -- converto; permuto; dirigo in contrariam partem. E.g. iter autocinetarum in contrarium converto; cursum navium in contrarium converto; inverto partes; verba in contrariam significationem converto; numerum, qui antecedit, cum numero qui sequitur inverto.

invertito 1 inversus, a, um; HOR., carm., 3, 5, 7: " pro curia inversique mores! ". Syn: in contrarium versus; retroversus; contrarius. 2 perversa sexualitate affectus, m.

invescare i invischiare; impaniare.

investibilità facultas pecuniae collocandae.

investigativo investigatorius, a, um [cfr ' investigator ']. Syn: speculativus.

investigatore privato investigator privitus, m.

invèstigo investìgo -as -are

investimento - (di denaro) pecuniae collocatio (in fundo) 1 pecuniae collocatio, f; ~ occupatio. 2 occursus, us, m. Syn: conflictio. E.g. occursus autocinetarum; ~ navium. 3 oppugnatio, onis, f. Syn: incursus; impitus. 4 frequentia arborum, f.

investire le energie omnes insumptae sunt vires; consilium pecuniam collocandi | investiti di personali responsabilità aucti 1 pecuniam colloco; ~ occupo; ~ condo. 2 occurro, ere. Syn: incurro; concurro; incido. 3 oppugno, are. Syn: adorior; impetum facio. 4 dominium trado. Syn: imperium do; ~ permitto; ~ trado; in gradu aliquem colloco; potestatem permitto. 5 invehor, invehi. 6 afflicto, are. Syn: iacto; agito [de tempestatibus]. 7 personam suscipio (refr); ~ sumo. Syn: dignitatem sumo. 8 tumesco, ere. Syn: me iacto aliqua re; - le energie omnes insumptae sunt vires; - di personali responsabilità aucti.

investitore 1 pecuniae collocator, m. 2 incursor, oris, m. 3 incursorius, a, um (ThLL). E.g. autocinetum incursorium.

investitura investitura -ae f. (Lat. med. aet.). 2 concessio muneris, f; ~ potestatis.

invetriata vitrea, arum, n pl. Syn: specularia (Badellino).

inviato legitus, i, m. syn: missus; nuntius; orator; diurnarius peculiaris; ~ ad officia singularia explenda missus [praesertim apudd exteras nationes, ut facta magna, velut agonistica certamina, vel res novas alicuius rei publicae vel bella perscribat vel nuntiet].

invigliacchire 1 ignavum reddo. Syn: animum alicuius debilito; ~ ~ imbellem facio. 2 me abicio (refr). Syn: ignavus fio; imbellis ~.

invilire 1 debilito, are. Syn: infirmo; minuo; pretium levo; animum frango. 2 evilesco, ere (refr). Syn: frangor; debilitor; minuor.

inviluppamento obvolutio, onis, f. Syn: involutio; complicatio; implicatio.

inviluppare 1 obvolvo, ere. Syn: involvo; implico; impedio. 2 occulto, are. Syn: tego; dissimulo. 3 involvor, involvi (refr).

inviluppo involucrum, i, n. Syn: fascis; nodus; implicatio; nexus.

inviolabilità inviolabilitas, atis, f; cfr RUSTIC., c. aceph. Syn: inviolabilis indoles; sanctitas; religio.

inviperire irascor, irasci. Syn: exardesco; irritor.

inviperito exasperatus, a, um. Syn: iratus; exacerbatus; ira incensus.

invischiare 1 visco illino. 2 implico, are. Syn: obstringo; immisceo. E.g. (aliquem) fraude obstringere; ~ in mala re immiscere. 3 implicor, ari (intr).

invisibilità invisibilitas, atis, f; cfr TERT., adv. Prax., 14. Syn: occultatio sui; facultas sui occultandi; caecitas; in occulto esse.

invitatorio 1 invitatorium, ii, n [cfr Liturgia Horarum]. 2 invitatorius, a, um; TERT., anim., 57: "invitatoria operatio ".

invitro (in vitro) (med, biol); e.g. experimentum in vitro in medicinali officina.

invivibile vitae inconveniens (adi); ~ inconsentaneus; ~ contrarius.

invòco ìnvoco -as -are

involgarire 1 abiectum reddo. Syn: ignobilem facio; minuo. 2 ignobilis fio. Syn: minuor; descendo.

invólo ìnvolo -as -are

involpire callidus fio. Syn: instar vulpis me gero; vulpium mores sumo.

involtare 1 involvo, ere. Syn: circumplico; amicio. 2 implicor, ari (refr). syn: illigor; circumplicor.

involtino fasciculus carnis fartus, m. Syn: caro farta et involuta, ae f; vitulina farcta et obvoluta.

involto 1 involucrum, i, n. Syn: fascis; fasciculus. 2 involutus, a, um; devolutus.

involucro elettronico electronicum involucrum

involutivo regrediens, entis. Syn: degener; senescens; corruptus.

involuto involutus, a, um. Syn: contortus; complicitus; perplexus; obscurus. E.g. ratio scribendi contorta; sermo obscurus.

involuzione 1 involutio, onis, f. Syn: complicatio; perplexio. 2 regressio, onis, f. Syn: regressus.

inzeppare 1 cuneo, are. Syn: cuneum adigo. 2 stipo, are. Syn: repleo; farcio; refercio.

inzuppare 1 macero, are. Syn: mollio; imbuo; madefacio; intero; VARRO., rust., 10, 10: " nec non ita canibus panem... dandum, ut non potius cum in lacte des intritum ". 2 maceror, ari (refr). Syn: madesco; madidus fio.

io sacerdotale in intima conscientia nostra ut sacerdotum hmus -i

Ioannella Ioanula-ae.

Ioannes -is

Iob (ind.) iodato 1 sal iodicum, n. 2 iodio infectus (adi).

iodio iodium, ii, n; i)oeidh/j violaceus.

iodoformio iodoformium -ii n.

ioga ioga, ae, f [ars Indorum ascetica].

iogurt lac coagulitum Turcicum, n.

Iolanthe -is

ione ion -iontis n.; migratio ionton (chem.) | i)w/n iens; e.g. migratio ionton (chem).

ionico 1 Ionicus, a, um. 2 ionicus, a, m [ad atomos vel ad atomorum seriem attinet, vi electrica imbutas].

ionizzare iontizo -as -are [ionize] (phys.)

ionizzazione iontizatio -ònis f (phys.)

ionosfera iontosphaera -ae f (phys.)

Iordanus -i

iosa (a) abunde; copiose; ex abundantia.

Iosaphat (ind.)

Ioseph Ioséphus -i

Iosias -ae

Iosue (ind.)

iperacidità nimia aciditas, f. Syn: acritudo maxima.

iperacusia hyperacusia, ae, f; u(pe/r super et a)/kousij auribus perceptio. Syn: nimia sonorum vocumque perceptio.

iperalimentazione nimia alimonia, f.

iperbarico hyperbaricus, a, um; u(pe/r super et ba/roj pondus.

ipercritica censura severissima, f; ~ acerrima; ~ nimia; ~ modum excedens. Syn: iudicium severissimum; maxima censura.

ipercriticismo nimia iudicandi ratio, f. Syn: acrior ~ ~; propensio severissime iudicandi; inclinatio ~ inquirendi; ~ ad severissime iudicandum.

ipercritico severissimus iudex, m. Syn: acerrimus censor; ~ exprobrator; censor nimis ad notandum propensus; severissimus exagitator; ~ existimator.

iperdosaggio portio immodica, f. Syn: perniciosa mixtura, ae f; immoderata ~.

iperdulia hyperdulia, ae, f; u(pe/r super et doulei/a servitus.

ipersensibile animo tenerrimo. Syn: qui facillime commovetur; tenerrimus; animi mollioris (gen).

ipersensibilità animus tenerrimus, m. Syn: naturae nimia mollitia, ae f; mollitudo immodica; extrema animi mollitia, ae f; magna inclinatio ad se commovendum.

iperspazio spatium maxime extensum, n.

ipertensione hypertensio, onis, f (Lex med).

ipertensivo medicamentum contra hypertensionem, n.

iperteso hypertensione laborans (subst et adi).

ipertiroidismo o morbo di Basedow hyperthyreoidismus -i m. (med.) ipertrofia hypertrophia, ae, f; u(pe/r super et trofh/ nutrimentum. Syn: inflativo corporis partium; tumor ~ ~; tumor membri.

ipertrofico hypertrophicus, a, um. Syn: hypertrophia affectus; cuiusdam membri tumore laborans.

Iphigenia -ae

ipnosi hypnosis, eos (is), f; u(/pnoj somnus. Syn: sopor artificiose inductus; somnus ab alio iniectus.

ipnoterapia hypnotherapia, ae, f; u(/pnoj somnus et qerapeu/w. Syn: curatio per somnum

ipnoterapista hypnotherapeuta, ae, m; 1 u(/pnoj somnus et ~ curator. Syn: qui per somnum curat; ~ ~ medet.

ipnotico hypnoticus, a, um; u(/pnoj somnus somnificus. Syn: somnificus; soporifer.

ipnotismo ars hypnotica sopiendi, f. u(/pnoj somnus Syn: ratio soporem hypnotice inducendi; ~ ~ ~ infundendi.

ipnotizzare hypnotizo -as -are 1 hypnotica arte sopio; u(/pnoj somnus; hypnotice sopio. 2 allicio, ere. Syn: fascino; rapio.

u(/pnoj somnus.

ipnotizzatore ; hypnotista, ae, m.

ipnotizzatore 1 hypnotismi effector, m; ~ artifex, m. 2 fascinator, oris, m (transl)hypnotista -ae m.

ipoacusia hypoacusia, ae, f; u(po/ sub et a)/kousij facultas audiendi. Syn: facultas audiendi deminuta; auditus hebetior.

ipoacusico hypoacusicus, a, um; u(po/ sub et a)/kousij facultas audiendi. Syn: hebes auribus; auditu carens.

ipoderma hypoderma, atis, n; u(po/ sub et de/rma cutis. Syn: pars sub cute.

ipodermico subcutaneus, a, um. Syn: hypodermicus; sub cute. v, sottocutaneo.

ipofisi hypophysis, eos (is), f; u(pofusij/ tuber. Syn: glandula endocrina sub cerebro posita.

ipogeo hypogeum, i, n. Syn: hypogei locus; crypta, ae, f; locus sub terra excavitus.

iponutrizione alimonium insufficiens, n; ~ parcum; ~ impar. Syn: victus tenuis; parva alimonia.

ipostasi 1 hypostasis, is (eos), f; u(po/ sub et sta/sij stabilitas, status Syn: substantia. 2 simulacrum alicuius rei incorporalis, m; ~ ~ rei e corpore seiunctae. 3 i sedimento.

ipostatizzare 1 essentiam fingo (phil.). Syn: ~ praetexo; fictam essentiam ingero. 2 bumana specie induo (aliquem).

ipoteca hypotheca, ae, f; u(poqh/kh pignus. Syn: pignus; gravato da - obligitus, a, um.

ipotecabile 1 ad pignerationem aptus. 2 antecapti consilii impatiens (transl).

ipotecare 1 hypothecae nomine obligo. Syn: pigneror; pignori do. 2 mihi ascisco (aliquid). 3 futura praestituo.

ipotecario hypothecarius, ii, m. Syn: pigneraticius; creditor pigneraticius.

ipotensione hypotonia, ae, f; Syn: minima pressura; sanguinis pressus exiguus.

ipotensivo 1 hypotensivus, a, um; u(po/ sub et to/noj tensio. 2 hypotensivum, i, n (Lex med).

ipotesi opinatio, onis. f. Syn: opinio; propositum; positio. E.g. positionis gratia; Cfr BOETH., cons., 5, 4, 7; coniectio.

ipoteso ex hypotonia laborans (subst et adi); u(po/ sub et to/noj tensio. Syn: hypotonia affectus; pressu sanguinis deminuto affectus.

ipotetico opinabilis, e. Syn: coniectalis; possibilis.

ipotizzabile opinabilis, e. Syn: pro coniectura ponendus; coniecturae subiciendus.

ipotizzare opinor, ari. Syn: coniecturam facio de aliqua re; conicio.

ippica hippice, es, f. Syn: equitandi ars; equitatio.

ippico 1 equarius, a, um (ad equum pertinens). 2 equester, tris, tre (ad equititum spectans); concorso - certamen equestre, n. Syn: equiria.

ippocastano castanea Indica, f.

ippodromo hippodromus, i, m; i(/ppoj equus et dro/moj cursus; PLIN., epist., 5, 6, 19: " adiacentis hippodromi nemus ". Syn: equorum circus; ~ stadium.

ippofago 1 hippophagus, i, m; i(/ppoj equus et fa/gw vescor. 2 hippophagus, a, um.

ippologia hippologia, ae, f; i(/ppoj equus et lo/goj doctrina. Syn: de equis doctrina, ae f; de equitum natura disciplina.

ippologo hippologus, i, m. Syn: equinae naturae describendae doctor; equitum naturae investigandae cultor.

ippomane hippomanes, is, n.

ippotrainato equis tractus (part et adi).

ipso facto statim. Syn: confestim; ilico; extemplo; in vestigio; sine mora.

IRC IRC indecl. | IRC Interretialiter Relatum Colloquium

Irenaeus -i.

Irene -es

irenico irenicus, a, um [cfr ThLL]. Syn: ad pacem pertinens; pacificus; pacifer.

irenismo irenismus -i m. ei)rh/nh pax. Syn. impensum pacis studium; immodicum ~ ~; importunum studium pacis.

irenista pertinax pacis defensor, m. Syn: acerrimus pacis propugnator; bello repugnans; irenista, ae, m e f; irenismi fautor.

irenistico pacificatorius, a, um; CIC., Phil., 12, 3: "nos pacificatoria legatione implicatos putant ". Syn: pacificus; irenismi proprius; (animus) ad pacem impetrandam intentissimus.

iridato iridis coloribus conspicuus (part et adi). Syn: multicolor; multis coloribus praeditus; discolor; discolorius; variegitus.

iride 1 Iris, dis, f [Thaumantis et Electrae filia, nuntia Iunonis aliarumque deorum]; cfr VERG., Aen., 4, 700. 2 iris, idis, f [planta herbacea perennis, gladiolo haud absimilis, cuius variae exstant species]; ISID., orig., 17, 9, 9: "iris lllyrica a similitudine iris caelestis nomen accepit, unde et Latinis arcumen dicitur, quod flos eius varietate eundem arcum caelestem imitatur". 3 i arcobaleno. 4 iris oculi, f. Syn: membrana versicolor oculi; diaphragma oculi.

iridescente iricolor, oris; AUSON., epist., 3, 15: "iricolor vario pinxit quas pluma colore ". Syn: iridis coloribus splendens, ~ ~ fulgens; ~ colores referens; arcus caelestis colores exhibens.

iridescenza iridis caelestis splendor, m. Syn: ex iridis coloribus fulgor; ex ~ ~ splendor.

Irlanda Hibernia ironico ironicus, a, um (ThLL). Syn: ad ironiam pertinens; ~ ~attinens; ~ ~ sapiens; ei)rwnei/a inversio verborum.

ironizzare ad ironiam verto. Syn: ironice dico; ~ exprimo; cavillor.

irradiamento 1 radiorum emissio et propagatio, f. 2 radiationis quantitas, f.

irradiare irradio, are. syn: radios diffundo.

irradiazione 1 irradiatio, onis, f. Sin: illustratio. 2 diffusio, onis, f (transl). Syn: propagatio.

irrazionale irrationalis, e; Cfr SEN., epist., 92, l. Syn: rationis expers; ratione carens; rationi non consentaneus; rationi repugnans; irrationabilis.

irrazionalismo irrationalismus -i m. | syn: mens ad irrationalia omnia referens; ratio eorum qui omnia ad res irrationales referunt; ratio qua omnia ad res irrationales rediguntur.

irrazionalità irrationalitas -atis f (phil.) | Syn: repugnantia, ae, f; incongruentia, ae, f; incohaerentia. 2 insipientia, ae, f ; irrationalitas, atis f (phil.).

irrealizzabile factu impossibilis; Cfr ThLL. Syn: quod ad effectum adduci nequit.

irrealtà nulla veritas, f. Syn: ficta res; falsitas; inane mentis inventum; irrealitas (phil.).

irrecepibile inacceptabilis, e (ThLL).

irreconciliabile irreconciliabilis, e (ThLL). Syn: implacabilis; CIC. Pis., 81: " Caesar... si aspernaretur amicitiam meam seque mihi implacabilem inexpiabilemque praeberet "; inexpiabilis; inexorabilis.

irreconciliabilità implacabilitas, atis, f; cfr AMM., 14, 1, 5. Syn: odium implacabile; mens a reconciliatione aversa.

irrecuperabile irreparabilis -e; innocens -ntis | Syn: non iam recuperativus; absque recuperationis spe; irreparabilis, e.

irrecuperabilità irrecuperabilitas, atis, f [cfr adi ' irrecuperabilis '].

irrecusabile 1 irrecusabilis, e; cfr Cod, Iust., 3, 1, 13, 8. Syn: non abnuendus; ~ repudiandus. 2 irrefutabilis, e.

irrecusabilità ratio irrecusabilis, f. Syn: res utique concedenda, ae f; ~ nequaquam recusanda.

irredentismo patriae integrandae studium, n (Chiesa).

irredentista patriae integritatis studiosus, m (Chiesa). Syn: integritatis patriae fautor; ~ ~ assertor; ~ ~ defensor; patriae redintegrandac fautor.

irredentistico ad patriam integrandam pertinens.

irredento in libertatem nondum adductus (part et adi); in ~ vindicitus.

irreformabile irreformabilis -e

irrefrenabile irrefrenabilis, e; AUG., bon. coniu. 5, 5: " irrefrenabilem carnis infirmitatem". Syn: indomitus; non coercitus.

irrefrenabilità natura irrefrenabilis, f. Syn: indoles contumax; ~ ferox; ~ pervicax; aspernatio a refrenatione.

irrefutabile irrefutabilis, e. Syn: non refutabilis.

irreggimentare 1 in certos ordines cogo. 2 in disciplina contineo; ~ ~ coerceo.

irreggimentazione 1 in certos ordines distributio, f. Syn: in praefinitas classes annumeratio. 2 coërcitio disciplinalis, f.

irregolarità irregularitas -atis f | Irregolarità Irregularitas: impedimento perpetuo che vieta la ricezione o l'esercizio dell'ordine sacro.

irregressibile irregressibilis, e; Cfr AUG., civ., 8, 22. irrelato irreligitus, a, um (Forcellini). Syn: solutus; necessitudine carens; omni solutus nexu.

irreligiosità irreligiositas, atis, f.

irreligioso irreligiosus, a, um (ThLL).

irremissibile irremissibilis, e; Cfr TERT., pudic., 2,12.

irremissibile irremissiblis -e | Syn: quod nullum admittit regressum. Syn: inexpiabilis; expers veniae.

irremissibilità veniae impossibilitas, f. Syn: nulla veniae facultas.

irremunerabile irremunerabilis, e (ThLL).

irremunerato irremuneritus, a, um (ThLL). Syn: munere frauditus; remuneratione destitutus.

irreperibile impossibilis repertu.

irreperibilità reperiendi nulla facultas, f. i irreperibile.

irrepetibile v. irripetibile.

irresistibile 1 intolerabilis, e. Syn: insuperabilis; invictus; non ferendus. 2 illiciens, entis. 3 imperiosus, a, um; firmissimus.

irresistibilità 1 ratio intolerabilis, f; ~ insuperabilis, f. 2 vis illiciens, f. 3 ~ imperiosa, f.

irresolubile irresolubilis, e (ThLL). Syn: insolubilis; indissolubilis; nodo - nodus inextricabilis, m; nexus ~.

irresolubilità insolubilitas, atis, f; SIDON., epist., 4, 11, 2: " si forte oborta quarumpiam quaestionum insolubilitate labyrinthica scientiae suae thesauri eventilarentur ".

irresoluta (questione) quaestio non absoluta, f; ~ non persoluta; ~ non enodata; ~ non enucleata.

irresolutezza haesitantia, ae, f. Syn: dubitatio; cunctatio; animus ad decernendum tardus.

irresoluto 1 insolutus, a, um (ThLL). 2 cunctabundus, a, um. Syn: tardus ad decernendum; consilii inops; animo fluctuans; incertus.

irrespirabilità irrespirabilis (aeris) condicio, f. i irrespirabile.

irrespirabile irrespirabilis, e; TERT., idol., 24: " inenatabile excussis profundum est, inextricabile impactis naufragium est, irrespirabile devoratis hypobrychium in idololatria ". Syn: ad respirandum inutilis.

irresponsabilità nulla responsalitas, f. Syn: responsalitas defectiva; Cfr Lat, 22, 1974, 178, 179; sui muneris officiique neglectio.

irrestringibile restrictionis impatiens.

Irrestringibilità restrictionis impatientia f.

irreversibile irreversibilis | quod in contrarium verti non potest | quod in aversum verti non potest

irreversibilità firmitas, atis, f. Syn: constantia, ae, f; motus a reversione alienus; ~ reverticulo carens ; sine reversione motamen.

irrevocabile irrevocabilis, e; HOR., epist., 1, 18, 71: " semel emissum volat irrevocabile verbum " . Syn: firmus; stabilis; irrevocandus; CLAUD., 26, 123: " ferro ne largius acto irrevocandus eat sectis vitalibus error ".

irrevocabilità ratio irrevocabilis, f; condicio ~. Syn: stabilitas; firmitas.

irrevocato irrevocitus, a, um (ThLL).

irricevibile irreceptibilis, e (ThLL).

irricevibilità condicio irreceptibilis, f; ratio ~. i irricevibile.

irriconoscibile incognoscibilis, e (ThLL).

irriconoscibilità condicio incognoscibilis, f; ratio ~. i irriconoscibile.

irriducibile 1 non reducibilis (Lat. med. aet.). 2 irreponibilis, e (med). 3 incorregibilis, e. Syn: inemendabilis (ThLL); insanabilis; LIV., 1, 28, 9: " ingenium insanabile ".

irriducibilità firmitas, atis, f. Syn: stabilitaitas; obstinatio; CIC., prov., 41: " quae ego omnia non ingrato animo, sed obstinatione quadam sententiae repudiavi ".

irriflessione inconsiderantia, ae, f. Syn: temeritas; CIC., Marcell., 2, 7: "numquam enim temeritas cum sapientia commiscetur nec ad consilium casus admittitur ".

irriformabile irreformabilis, e; TERT., virg. vel., 1: " regula... fidei una omnino est, sola, immobilis et irreformabilis ". Syn: immutabilis.

irrigabile ad irrigandum aptus. Syn: irrigatu facilis; irriguus; aquis abundans.

irrigabilità irrigandi facultas, f.

irrigatorio irriguus, a, um; VERG., georg., 4, 32: " irriguumque... bibant violaria fontem". Syn: riguus; ad irrigationem pertinens; ad ~ aptus; irrigationi serviens.

irrigazione 1 irrigatio, onis, f; CIC., Cato, 53: " quid ego irrigationes, quid fossiones agri... proferami?"; IDEM, off., 2, 14: " agrorum irrigationis ". 2 lotio, onis, f (med); Cfr CELS., 2, 12, 2 liquoris instillatio [praesertim in intestinum colon ad usus therapeuticos vel diagnosticos].

irrigidimento 1 rigor, oris, m. Syn: torpor. 2 obstinatio, onis, f. Syn: pertinacia, ae, f.

irrigidire 1 rigefacio, ere. Syn: stupefacio. 2 rigesco, ere (refr). Syn: torpesco. 3 immobilis consisto. 4 persevero, are (transl). Syn: persisto; obduro; persto (in aliqua re).

irrìgo ìrrigo -as -are

irriguardoso irreverens, entis (adi). Syn: neglegens; debita observantia carens; officii neglegens.

irrilevante exiguus, a, um. Syn: levis; tenuis; minoris momenti et ponderis.

irrilevanza exiguitas, atis, f.

irrimediabile irremediabilis, e; PLIN., nat., 25, 95: " cicuta... in vino pota irremediabilis existimat". Syn: insanabilis; irreparabilis.

irrimediabilità condicio irreparabilis, f; ~ irremediabilis.

irrintracciabile ininvestigabilis, e; cfr TERT., adv. Marc., 2, 2, 5, 14.

irrinunciabile renuntiatu impossibilis.

irrinunciabilità nulla renuntiandi facultas, f. Syn: necessitas; gravitas; summa necessitas et gravitas.

irripetibile irrepetibilis -e 1 non iterabilis; cfr TERT., adv. Marc., 2, 28. 2 irreposcibilis, e: SIDON., epist., 8, 15: " quod mihi insolubile videtur, tibi quoque videatur irreposcibile ". Syn: irrepensabilis (ThLL); irrepetibilis, e.

irriproducibile iterum factu impossibilis.

irrisolto

irrisorio irrisorius, a, um. Syn: ad irridendum pertinens; irridendus; ridiculus; ludificabilis.

irritante irritans -antis | 2 inflammans, antis (med). 3 irritum reddens (iur).

ìrrito irrìto -as -are

irrivelabile arcinus, a, um; cfr IUV., 9, 116. Syn: occultus; secritus; haud vulgandus; ~ patefaciendus; ~ communicandus; ~ proferendus; occultandus; communicationem haud admittens; incommunicabilis; secreti instar custodiendus.

irrivelabilità arcinus habitus, m. Syn: secreta natura; communicationi repugnantia; incommunicabilitas.

irriverenza irreverentia, ae, f (ThLL).

irrompente vehementer irrumpens (part et adi). Syn: necopinato impetu incurrens; inopinata vehementia ~ ; omnia obstacula perrumpens.

irroramento irroratio, onis, f. Syn: aspersio; respersio; respersus; perfusio; irrigatio minuta; rigatio.

irrorazione sanguigna arteriosa pulsatio -nis f irrorazione 1 i irroramento. 2 sanguinis affluentia, f. Syn: ~ distributio.

isabella colore isabellinus [isabellfarben]

Isacco Isaacus -i.

Isaias -ae.

ISBN-ISBN Internationalis Modulus Librorum Numeri - Internationalis Modulus Serialis Numeri

ischeletrire 1 macie conficio. Syn: ad tramam figurae redigo; cfr PERS., 6, 73; nimium macio; enormiter emacio; ad mera ossa redigo; ad ossa pellemque ~; ossa (alicuius) paene detego; ~ carne exuo. 2 macie conficior (refr); VERG., Aen., 3, 590: " macie confecta suprema / ignoti nova forma viri". Syn: ad ultimam maciem redigor; cfr COLUM., 4, 3, 5; vix ossibus haereo; cfr VERG., ecl., 3, 102; macie extabesco; ad tramam figurae redigor; nimium macresco; enormiter ~; macilentissimus fio; larva ossea videor; ad ossa pellemque redigor.

ischemia ischaemia, ae, f; i)/sxw retineo et ai(=ma sanguis. Syn: sanguinis retentio; ~ status; vitiosus sanguinis cursus; sanguis cohibitus; ~ alicubi spissescens.

ischemico ischaemicus, a, um. i ischemia. Syn: sanguinis retentioni obnoxius; ~ statu laborans.

Isidorus -i.

islam islam 1 islamismus, i, m. Syn: Mahometana religio; Arabum fides; Arabica ~. 2 Mahometanorum universitas, f. Syn: universi Mahometani, m pl.

islamico islamicus, a, um. Syn: Arabicae fidei (gen); ad Arabicam fidem pertinens; Mahometinus.

islamismo Islamismus -i m.

islamistica islamica disciplina, f.

islamita islamita, ae, m. Syn: Mahometinus; muslimus; islamismi sectator.

islamitico islamiticus, a, um.

islamizzare islamismum induco. Syn: ad Arabicam fidem converto; ~ Mabometanam religionem ~; Arabicam fidem sequi cogo; Arabicis moribus accommodo; ad Arabicos mores traduco; Mahometanae disciplinae insero.

isiamizzazione islamismi inductio, f. Syn: islamismi propagatio.

Ismael -élis Ismailismo Ismaelismus, i, m. Syn: Ismaelitica secta.

Ismailita Ismaelita, ae, m. Syn: Ismaeliticae sectae assecla, ae f; ~ ~ cultor.

isobara lineae isobarae, f pl; ~ isobaricae; i)/soj par et ba/roj gravitas.

isobarico isobaricus, a, um. i isobara.

isobaro isobarus, a, um; i)/soj par et ba/roj gravitas (pressus); linea definita in terrestri superficie eundem aeris pressum habens; atomi dissimiles chemicas proprietates habentes sed eodem numero atomico fruentes. Syn: aequi pressus (gen).

isocromatico isochromaticus, a, um; i)/soj par et xrw=ma color.

isocrona linea isochronica, f.

isocronismo isochronismus, i, m; i)/soj par et xro/noj tempus. Syn: eodem temporis intervallo actus. Horologii perpendiculum eodem temporis intervallo actum (Bacci)].

isocrono isochronus, a, um. i isocronismo. Syn: eodem temporis intervallo actus (Bacci).

isogamete isogámeta -ae f (biol.) isografia 1 verissima chirographi imitatio, f. Syn: exactissima ~ ~. chirographi speculum, n. 2 autographa transcripta collectanea, n pl. Syn: idiographa imitata ~.

isola corallina corallica insula -ae

isolamento insulatrum n. candelae [insulator)]; insulatio f [insulation )] 1 segregatio, onis, f. Syn: relegatio; separatio; solitudo coacta. 2 diffusionis impedimentum, n. Syn: a propagatione defensio; a diffusione protectio; impenetrabilis habitus; ~ condicio. 3 i solitudine ; cella di - custodia singularis, f; reparto di - contagiosorum ala, f.

isolante propagationi resistens (part et adi). Syn: diffusioni repugnatorius; diffusionem impediens.

isolare insulo -as -are [insulate] | 1 segrego, are. Syn: seduco; commerciis prohibeo; ab omni commercio excludo. 2 circumscribo, ere. Syn: cancellis circumdo; circumsaepio; circumcingo. 3 secedo, ere (refr). Syn: sponte segregor; commercia dedignor; familiaritates fastidio; hominum aspectum vito; solitariam vitam ago. 4 e contextu depromo. Syn: ~ ~ avello; ~ ~ abstraho; seorsum tracto; separatim indago. 5 separando elicio. Syn: diducendo effodio; merum facio; simplicem ~ [chem]. 6 a propagatione defendo. Syn: a diffusione protego; impenetrabilem facio; impermeabilem ~ [de electride vel calore vel sono]; insulo, as, are.

isolato 1 insula, ae, f; PETRON., 96: " ... procurator insulae Bargates ". 2 abditus, a, um. Syn: remotus; solitarius [de locis]. 3 solitarius, a, um; cfr CIC., off., 2, 39. Syn: solitariam vitam agens; commercia dedignans; familiaritates fastidiens [de hominibus]. 4 segregitus, a, um. Syn: relegitus; commerciis prohibitus; ab omni commercio exclusus. 5 infrequens, entis. Syn: rarior; prope unicus [de morbis vel casibus]. 6 solus certans, m. Syn: nulli gregi ascriptus; singularis; singulus [de athletis]. 7 e contextu depromptus, m. Syn: ~ ~ abstractus; ~ ~ avulsus; seorsum tractitus; ~ tractandus. 8 separando elicitus, m. Syn: diducendo effossus; merus factus; simplex ~ [chem]. 9 a propagatione defensus, m. Syn: a diffusione protectus; impenetrabilis factus; impermeabilis ~.

isolazionismo ab aliorum rebus secretio, f. Syn: ab ~ ~ seiunctio.

isolazionista seiunctionis ab aliorum rebus fautor, m. Syn: ab aliorum gentium rebus se secernendi studiosus.

isolazionistico ad seiunctionem ab aliorum rebus pertinens.

isometria isometria, ae, f; i)/soj par et me/tron mensura.

isomorfismo isomorphica ratio, f; ~ qualitas. i isomorfo.

isomorfo isomorphus, a, um; i)/soj par et morfh/ forma.

isoscele isosceles, is, m (ThLL).

isotermico isothermicus, a, um ; i)/soj par et qermo/j calor. Syn: eodem calore fruens.

isotero isotherus, a, um; i)/soj par et qe/roj aestas.

isotopo isotopium -i n.; isotipus, i, m; i)/soj par et to/poj locus ; isotopium, ii, n.

ispessimento 1 densatio, onis, f. Syn: spissitas; condensatio. E.g. condensatio substantiarum solidarum, quae in liquido suspensae sunt. 2 frequentia, ae, f.

ispettorato 1 inspectoris munus, n. Syn:, officium; inspiciendi rnunus. 2 inspectoris sedes, f. Syn: inspectorum ~. 3 cura, ae, f (transl); SVET., Aug., 37: " nova officia excogitavit: curam operum publicarum, viarum, aquarum, alvei Tiburis... ". Syn: praefectura.

ispettore inspector aédium; 1 inspector, oris, m. Syn: praefectus; exactor; inspectator; legitus; cfr LIV., 29, 21, 8; 29, 22, 3; conquisitor; Cfr PLAUT., Amph., 65. 2 curator, oris, m. Syn: rector; administrator; praefectus. 3 scelerum indagator, m. Syn: ~ investigator; ~ perscrutator; - scolastico studiorum exactor, m; cfr Lat, 36, 1988, 61; - urbanistico inspector aedium.

ispezionare 1 inspicio, ere. Syn: exploro; SVET., Claud., 35: " ... nisi explorato prius cubiculo culcitisque et stragulis praetemptatis et excussis "; scrutor; perscrutor; inspecto. 2 lustro, are. Syn: circumeo; inviso; visito; recenseo. 3 introspicio, ere. Syn: introspecto; inspicio; exploro [med].

ispezione 1 inspectio, ionis, f; COLUM., 1, 4, 1: "Nam prima inspectione neque vitia neque virtutes abditas ostendit". Syn: recognitio; COLUM., 11, 1, 21: " Nam frequens recognitio nec impunitatis spem nec peccandi locum praebet "; scrutatio; perscrutatio; scrutinium; probatio; exquisitio; inspectatio. 2 lustratio, onis, f. Syn: circuitio; visitatio; recensio; recensus. 3 exploratio intima, f. Syn: inspectio ~; inspicium; introspectus; attenta observatio [med].

ispirare 1 inspiro, are. Syn: inflo; instinguo; vatem facio; propheticam vim inicio (alicui); poeticam ~ ~; subicio; PROP., 1, 7, 20: "nec tibi subiciet carmina serus Amor ". 2 afflo, are. Syn: elicio; LIV., 8, 28, 2: " misericordiam elicere "; suscito; moveo. 3 suadeo, ere; Cfr LUCAN., 1, 162. Syn: praeeo; Cfr CIC., Mil., 3; moneo; auctor sum (alicuius rei). 4 sequor, sequi; Cfr TAC., Agr., 5. Syn: imitor (aliquem); (alicuius) vestigia persequor; Cfr CIC., de orat., 1, 106; adhaeresco (alicui; alicui rei); haurio (aliquid ab aliquo); argumenta traho (ab aliquo; ab aliqua re).

ispirare a cui - ad quem conformetur

ispirato 1 inspiritus, a, um; IUST., 18, 5, 7: " cui cum inspirati vates canerent non impune"; Syn: entheus; MART., 11, 84, 4: " cum furit ad Phrygios enthea turba modos "; entheitus; MART., 12, 57, 11: " nec turba cessat entheata Bellonae "; sacro furore instinctus; cfr LUCAN., 5, 150; inflitus; Dei nuntius factus; prophetica vi donitus; poetica ~ ~; furens; faticinus; fatidicus. 2 sublimis, e. Syn: vehemens; elitus; concititus; magnificus; grandiloquus; magniloquus. 3 elicitus, a, um. Syn: suscititus; motus; excitus. 4 imitatorius, a, um. Syn: ab imitatione ortus; haustus; exemplatus ; plenus

ispiratore 1 inspirator, oris, m. Syn: infusor; afflator; propheticae facultatis donator; poëticae ~ ~ ; argumentorum dispensator; ~ praebitor. 2 instinctor, oris, m; TAC., hist., 1, 22, 3: "nec deerat Ptolemaeus, iam et sceleris instinctor". Syn: princeps; CIC., Cluent., 60: " ipsum principem atque architectum sceleris absolverenti "; auctor; instimulator; instigator; impulsor. 3 originalis, e. Syn: cardinalis; fundamentalis; proprius; qui distinguit [de argumentis].

ispirazione 1 inspiratio, onis, f; TERT., patient., 1: "gratia divinae inspirationis ". Syn: inflitus; CIC., div., 1, 12: "aliquo instinctu. inflatuque divino futura praenuntiat "; sacer impitus; OV., Pont., 4, 2, 25: "impitus ille sacer, qui vatum pectora nutrit "; furor; cfr CIC., div., 1, 66; instinctus; Cfr GELL., 16, 17, 1; inspiramen; afflamen; propheticac facultatis iniectio; poeticae ~ ~. 2 vena, ae, f; Hor., ars, 409: " ego nec studium sine divite vena /nec rude quid prosit video ingenium ". Syn: copia, ae, f; PROP., 1, 9, 15: " quid, si non esset facilis tibi copiai "; materies; OV., am., 1, 3, 19: " Te mihi materiem felicem in carmina praebe "; inventio; argumenti origo. 3 inventum, i, n. Syn: consilium; impulsus. vestigium, ii, n. Syn: nota, ae, f; exemplum; cogitatio; dare mentem ut.

ispirazione cogitatio; dare mentem do -as -are ut

israeliano Iudaeus [subst.], Iudaicus [ad.] istantanea 1 photographica imago ilico expressa, f; ~ ~ extemplo ~. Syn: extemporalis imago photographica; impraeparata ~ ~. 2 vivida pressaque expositio, f. Syn: ~ ~ descriptio.

istantaneo 1 praesens, entis; PLIN., nat., 21, 18, 70: " radix adversus serpentium ictus et scorpionum praesentis remedii est ". Syn: subitus; subitaneus; temporis vestigio factus; ~ puncto ~ . 2 fugacissimus, a, um. Syn: brevissimus; confestim elapsus; nimiae brevitatis; brevitatis paene incomprehensibilis.

istanza1 postulatio, onis, f; cfr CIC., Mur., 47. Syn: petitio; postulitum; libellus; rogitus. 2 instantia, ae, f; cfr APUL., met., 2, 20. Syn: efflagitatio; cfr CIC., epist., 5, 19, 2; expostulatio; cfr TAC., ann., 1, 13, 5; efflagititus; instans rogatio. 3 gradus, us, m (transl). Syn: ordo [de iudiciis]. 4 necessitas, atis, f (transl). Syn: desiderium; appetitus; studium.

isteria hysterismus, i, m. i nervosismo.

isterico hystericus, a, um; Cfr MART., 11, 71, l. i nervoso.

isterilimento 1 fecunditatis amissio, f. Syn: fertilitatis defectio; feracitatis deminutio; fecunditas decrescens. 2 acuminis amissio, f (transl). Syn: inveniendi vis deminuta; ingenii hebetatio; ingenium hebescens.

isterilire 1 feracitate privo. Syn: fecunditatem (alicui rei) adimo; infructuosum facio; inferacem ~; sterilem ~; infrugiferum, ~; infelicem ~ . 2 hehesco, ere (refr). Syn: sterilesco; PLIN., nat., 17, 10, 11: "in pingui aut umida (terra) mori aut sterilescere "; feracitatem amitto; fecunditate privor; infructuosus fio; inferax ~ ; sterilis ~; infelix ~. 3 ingenium (alicuius) hebito (transl). Syn: acumen (alicui) adimo; inveniendi vi privo. 4 ingenio hebesco (refr; transl). Syn: inveniendi vim amitto.

isterismo, isteria, ae, f.

istigatore auctor -oris m.

istinto appetitus -us m. istintività motus natalis, m.

istintivo 1 natalis, e. Syn: ingenitus; insitus; innitus; naturae consentaneus; incogititus; cfr SEN., epist., 57, 6; spontaneus. 2 inconsulte vehemens, m. Syn: impotens.

istinto appetitus, us, m.

istintuale ad motum naturalem pertinens.

istitutivo instituendi vim habens. Syn: ad instituendum aptus; ~ ~ idoneus; ad condendum aptus; ~ ~ idoneus.

istituzionale constitutorius, a, um; institutionalis -e

istituzionalizzare 1 vini iuridicam tribuo. Syn: vi iuridica dono. 2 stabilem (e) facio. 3 instituto ascribo; ~ aggrego.

istituzionalizzazione attributio, nis, f.

istituzione [azione] institutio; [edificio, cosa] institutum; -i 1,938 instituta; -i culturali instituta humano cultui provehendo (n. 40); - culturali ' instituta humano cultui provehendo (n. 40)

istologia histologia, ae, f; i)sto/j textura et lo/goj doctrina.

istologico histologicus, a, um. i istologia.

istologo histoligus, i, m. Syn: histologiae peritus.

istoriare imaginibus orno. Syn: fabulosis ~ ~.

istoriato imaginibus ornatus. Syn: fabulosis ~ ~.

istruttore 1 magister, stri, m; cfr CIC., de orat., 3, 86. Syn: doctor; cfr VEG., mil., 1, 13; exercitator; praeceptor. 2 quaesitor, oris, m; CIC., Font., 21: " quid mihi opus est sapiente iudice? Quid aequo quaesitore? ". Syn: inquisitor; PLIN., epist., 3, 9, 29: " ut accusationem exarmaret, Norbanum Licinianum, legitum et inquisitorem, rem postulavit ". 3 auditor, oris, m (eccl).

istruttoria cognitio, onis, f; CIC., Verr., 3, 60: "recusare, ne quod iudicium neve ipsius cognitio illo absente de eius existimatione constitueretur ". Syn: inquisitio; CIC., Scaur., 30: "quod inquisitionem, quod priorem actionem totam sustulisti ".

istruttorio cognitionalis, e. Syn: cognitorius.

istruzione [instructio -onis f.] schola nomenclatura: | mensa scriptòria (tavolo) - màchina scriptòria - màchina additionalis (calcolatrice) - sella grapheàlis (sedia) | theca (cartella) - scirpìculus (cestino) - fibìcula chartàrum (fibbia) | charta carbònea vel duplicatòria - | gràphium sphaeràtum - gràphium replèbile | cummia delètilis (gomma) | copiàtrum (copiatrice) - photocopiàtrum - ensìcula chartària (tagliacarte) | perforàculum chartàrum - consutòrium vel uncinatòrium vel uncinàtrum (cucitrice) | nomìsma aeneum (medaglia di bronzo) - nomisma aureum - nomìsma argènteum | athetica hiberna - nartatio, athletica glacialis | patinatio - manufòllis -is, follis volàticus (palla a volo) | ludus pilae tabellàris - follis bassus (tennis) - follis bascaudàrius (basket) | campus tenilùdii (tennis) - tenilùdium pratènse vel tenìsia pratensis (tennis) | pila tenìsia (da tennis) - ludus singularis, ludus bis binorum | ictus directus et inversus - tenìsia mensàlis (tennis da tavolo) | alsulègia pratènsis (golf) - rhabdos repànda (bastone) - alsulegiàrius (golfista) | clava longata - sclòdia (slitta) | equitare - cursus planus - cursus venatorius - cursus citatus - cursus tolùtilis (da carro) | venator - canis venàticus - sclopètum venàticum - sclopètum autòmatum - pistòlium | scotòrum lusus glaciàlis (okey su ghiaccio) | album cinemascòpicum (telone) - olei ductus, gasi ductus | medicus - veterinàrius - pharmacòpola - chèmicus - physicus | iuris consultus - oeconomus cameràlis (camera di commercio) - architèctus - sculptor
| fàbrica textòria (abbigliamento) - lapidicìnae vel latòmiae vel lautùmiae (cave) | concentus musicus (orchestra) - solitàrius (a solo) | clavìle vel claviàrium (clavicembalo) - harmònica didùctilis (fisarmonica) | harmònium organàrius - òrganum - organi fìstuyla (canna) | saltàtor vel ballàtor et saltàtrix vel ballàtrix | theàtrum neurospàsticum (marionette) - praestigiàtor | theàtrum varietàtum (varietà) - theàtrum - actor et actrix | persòna muta (comparsa) - conspicìllum vel binòculum theàtricum (binocolo) | càvea mèdia - auditòrium cavea summa, cavea superior | tèssera theàtrica - programma - actor princeps, actor aulicus, actor principàlis | bassìsta, barytonìsta, tenorìsta, altìsta, supranìsta | praefectus mùsicus (direttore) - chorus | campus lusòrius - lusor - arbiter - cursus super saepimenta (ad ostàcoli) | cursus silvèstre - suggestus desultòrius (pedana di lancio) | saltus triplex - saltus in longum - saltus in altum - saltus perticàrius | iactus disci - iaculàtio iàculi - iaculàtio màllei - saltus in altum | sublàtio pònderis - luctàtio - luctàtio libera - pugilàtus | lucta iudòica vel iapònica (judo) - lucta caràtica (caratè) | hastae parallèlae - eculeus (cavalletto) - tignum aequilìbrii (asta) | circuli - desultòrium (salto) | pila - follis - pedifòllis iactus angularis (calcio d'ngolo) palus portae | rete - area portària - portàrius vel iànitor - inièctus lateràlis (rimessa) | linea lateralis - iactus undecim metròrum (rigore) - chartulum (cartellino) | area ponàlis (di rigore) - sìbilus (fischio) - iudex (arbitro) | defensòres - oppugnatòres (attaccanti) || natatio - saltus artificiòsus | nartàtio (sci) - certàmen decursiònis flexuosae (slalom) | certàmen decursiònis gigantèae - patinàtio
istruzioni mandatum -i n.

Italia -ae f. | Italiano italicus

italianeggiare 1 Italorum more vivo. Syn: ~ mores induo; ~ consuetudinem imitor. 2 ~ loquelam imitor. Syn: ~ more loquor; ~ ~ scribo.

Italianità Italicum ingenium, n. Syn: Italorum studia moresque; ~ proprietates; ~ peculiaria, n pl; ~ insignia, n pl; ~ propria, n pl; quae Italos distinguunt; Italiae amor; ~ caritas; natura Italis insita.

italianizzare 1 Italico more conformo. Syn: Italicis moribus accommodo; ad ltalicos mores traduco; Italorum disciplinae insero; ~ humanitatis participem facio 2 Italice reddo. Syn: ~ transfero; ~ exprimo; ~ assimilo.

italianizzazione 1 Italici moris inductio, f. Syn: Italicis moribus accommodatio; ad Italicos mores traductio; Italorum disciplinae insertio. 2 verbum Italice redditum, n. Syn: ~ ~ translitum; ~ ~ expressum; ~ ~ assimilitum; in Italicum sermonem translatio.

italofilo Italicorum fautor, m. Syn: ~ dilector; ~ laudator; ~ probator; in Italos propensus; erga Italos benevolus; Italici ingenii cultor.

italofobo Italicorum osor, m; ~ detrectator; ~ contemptor. Syn: ab Italis alienus; Italici ingenii improbator.

italofono Italice loquens. Syn: Italico sermone usus; Italicam linguam adhibens.

iter petitionis cursus, m. Syn: rogationis ~; petitionis iter; rogationis ~; ordo sequendus; formularum servandarum summa; difficultates superandae, f pl; impedimenta superanda, n pl; formularum series; inspectionum ~.

itinerante 1 viator, oris, m. Syn: peregrinator, oris, m. 2 peregrinans, antis (part et adi).

itinerario 1 itinerarius, a, um; cfr LAMPR., comm. 9,1. Syn: viatorius, a, um. 2 itinerarium, ii, n; cfr VEG., mil. 3, 6. Syn: hodoeporicum, i n; HIER., ep. 108, 8; itineris descriptio, onis f.; tabula, ae, f itineraria; ~ viatoria; libellus itineri explanando; tabula ~ explanando; ~ ~ explicando; graphicum viatoris adiumentum. 3 iter statutum. Syn: ~ constitutum; ~ faciendum; ~ definitum; spatium emetiendum; cursus, us, m; cfr CIC., Att., 10, 4, 10.

itterizia fellis suffusio, onis, f.

ittico piscarius, a, um.

ittiocolla ichthyocolla, ae, f ; cfr PLIN., nat., 32, 73; CELS., 5, 2. Syn: gluten piscarium.

ittiologia ichthyologia, ae, f; i)xqu/j piscis et lo/goj doctrina.

ittiologo ichthyoligus, i, m. Syn: piscium descriptor, oris, m..

Iubilatio

Iudices collegiales

Iuditha -ae

Iulia -ae.

Iuliana -ae.

Iulianus -i

iura beneficio annega

iura quaesita

Iurisdictio potestà di governo

Ius divinum

Ius erigendi, nominandi, funerandi

Ius patronatus

Ius vetus Iusiurandum aestimatorium, decisoriumm, suppletorium

Iusiurandum de vedritate dicenda

Iustus -i

iuta iuta, ae, f.

iuvamen (C 1983 can. 278, 2) pro auxilium, adiumentum;;

Iustinus -i

IVA fiscale pretii additamentum, i, n.

Ivanus -i

Kal Mart MMVIII

Scrivi

A B C D E F G H I JK L M N O P Q R S T U V WXY Z

I