Blasius Amata
LEXICON RECENTIORIS LATINITATIS

A B C D E F G H I JK L M N O P Q R S T U V WXY Z

canonicum de Curia Lexica Multiplex Orbis 1 Plantae 1 [Verg] Retialia Varia Vocale
ORTHODOXVM

O

O | aut | -ve [poco] | sive, seu [correttivo]

| l'uno - l'altro alteruter | - almeno vel saltem | - no necne | vel non | sive...sive non | suadeant vel dissuadeant | sive condecorentur sive careant | recensetur aut non recensetur | sive non intersit

O.M. Optimus Maximus

oasi oasis

obbligati - ad attenersi adiguntur ad parendum + dat

obbligatissimo beneficiis obstrictus, maximas ago tibi gratias

obbligatorietà necessitas | coercitio

Obbligatorio almeno uno dei due Alterutrum necessarium est

obbligazione officium | vinculum | sponsio |

obbligazionista syngraphae subscriptor (sponsor)

obbligo obligatio -nis f; necessitudo -inis f | scuola dell' - institutio scholastica obligatoria

obice tormentum bellicum | magna ballista

obiettivi proposita -orum n.; scopi -orum m. C 54

obiettività [obiectivitas -atis f. | ratio obiectiva | aequitas | iudicium sincerum | con - obiectivo iudicio

obiettivo congruens cum rebus ipsis | propositum -i n. | consilium | destianata -orum | lenticulare vitrum | lens photographica | oiectivus -a -um

obiettore repugnator | contradictor | repugnans | - di (coscienza) se opponens conscientiae causa

obiezione recusatio | contradictio | oppositio | - i quae contra disputantur; - di coscienza conscientiae repugnantia | opporsi per - per conscientiae repugnantiam … officiatur

obitorio necrocomìum -ii n. | cadaverum repositio

oblio cadere nel - haud licet in oblivionem recidere

obliterare obsigno -as -are | oblitteratio

oblò fenesella orbiculata (rotunda)

oboe altisona tibia gallica

occasionale temporarius -a -um | fortuitus

occasione | tempus -oris n
trames -itis m

| alla prima - primo quoque tempore | in questa - hac data occasione | in - ob recordationem | molteplici -i pluries | in altra - alias | -i opportunitates et materiam suppeditant | l'- fa l'uomo ladro occasio furem facit | articoli d'- merces parvo pretio propositae | discorso d'- oratio ad rem composita

occhiali perspicillum -i, n.

occhiata | oculorum obtutus | aspectus | truces oculi | dare un'- aspicio, circumspicio

occhiello foramen | ansula | ocellus -i m. | ansa -ae f | fissum -i n.

occhietto ocellus

occhio | - clinico morborum visu cognitio (observatio) | - del ciclone medius turbo, medium discrimen | a quattr'-i coram | sotto gli - in conspectu | agli - coram (Deo) | ante hominum oculos | chiudere gli - haudquaquam praetermittit periculum | sotto gli - della gente palam, manifestus

occidentali in regionibus ad occidentem vergentibus

occidentalizzare occidentalium rationem induco

occlusivo occlusiva bilabialis sona sive sonans, gemina, finalis, dentalis; occlusiva consona

occorre necesse est; - sapere sciendum propterea

occorrenza all'- pro opportunitate; pro tempore SR 2

occultare obscuro -as -are

occultismo rerum occultarum disciplina

occupare | - un posto summo loco ponendus | -rsi di nuovo rursus quaero de | de quibus pertractaverunt

occupato opus faciens

occupazione | opus | munus | navitas -àtis f hominum | ad opus candidati | - piena opus continuum

oceanico oceanicus | turba frequentissima | clamor ingentissimus

oche | squittire gratito -as -are

Octavianus -i.

Octavius -i.

oculare oculatus testis -is m.

oculista medicus ocularius

odierno nostrorum temporum SR 11, hodiernus -a -um

Odilia -ae.

Odilo -ònis.

odio per - odio compulsus; - razziale odium ob stirpem (phyleticum)

odioso invidiosus -a -um

odissea odyssea -ae | iter longum et periculosum | labores | aerumnae

Odo frater

Odoardus -i

odontoiatra medicus dentarius | odontoiatra -ae

odorante odoramentum -i n

Ofelia Ophelia-ae

offensivo offensivus

offerta largitio | oblatio | donum | res oblata | stips | licitatio | merces venales | - di capitali oblatum caput -itis n.

offesa offensa (DS 383) [lat. cl. aliud ac it. 'offesa']

officina

offrire altre indicazioni extant aliae graves sententiae; suppeditat

offuscamento obscuratio -nis f

offuscare infusco -as -are

oggettivamente ipsae per se

oggettivare comprobo, confirmo, demonstro

oggettivizzare deduco in rei veritatem

oggettivo rebus innixus; re vera

oggetto | argumentum -i n | rendere - doceo de | - di semper fuit et est in
huic studuit argumento | - di imitazione imitari mf 24 | - di amore qui ab ipso Domino magis diliguntur | - di attenta considerazione attente perpendit
debet critico subici iudicio
semper fuit et est in attenta consideratione
habentur + dat.

oggi etiam hodie, praesenti tempore, vigens; diffusa - quae nuper invaluit; - più che mai magis quam umquam; hisce diebus SR 11;

ogni quaevis; - 6 anni exacto quoque sexennio | omnimodae necessitates humanae | in - altra in qualibet alia | ogni crescita è ambivalente 'quaevis progressio ad utramque partem valet | - uomo quilibet homo, unusquisque homo

ognuno nullus non

ohé heus!

ohm Ohmium n.

oleandro nerium oleander

oleodotto oleiductus, -us m.; ductus -us olearius

Olga -ae.

oligarchia pauci | oligarchia

olio | - combustibile ad comburendum | gettare - sulle onde | oleometrica virga | - vegetale oleum n. vegetabile

Oliva -ae.

Olivarius -ii.

Ollgarius -ii.

olmo ulmus campestris f

olocausto holocaustum | sacrificium | occidio -onis

olofrastico holophrasticus

oltralpe loca transalpina

oltranza immoderatio, intemperantia | ad - ad extremum, ad ultimum, ultra, diutius, diutissime

oltre et insuper, praeter (iura), ultra (procedunt) | vanno - satagunt | va ben - le dimensioni fines prorsus egreditur

oltremare trans mare, regiones transmarinae

oltremondano transmundanus, caelestis, inferus, ultramundanus

oltrepassare supero | supergredi; - barriere repagula transgredi

oltretomba sedes mortuorum | inferi

Olynthus -i.

ombra | all'- in oscuritate | stese la sua - obumbro + dat.

Ombrellini Umbrellae

ombrello umbrella -ae f

omelia homilia -ae f | - homiliis die dominica habendis (proferendis)

omertà consensus ac taciturnitas

ometto homuncio

omnibus laophorium

omogeneità partium congruentia (compositio)

omogeneo homogeneus

omologare ratum duco (habeo) | confirmo

omologo similis | aequalis

omonimo homonymus

omosessuale homosexualis | homosexualitas -atis f

onanismo onanismus -i m.

ON LINE- IN LINEA

oncologia oncologia | de tumoribus doctrina

onda | - lambda undulationis longitudo | -e corte supérbrevis unda | - luminosa unda luciflua (lucifica) | mettere in - per aetherias undas transmittere | - verde semaphororum viridium series

ondata unda ingens | - di caldo calor affluens | - di entusiasmo fluens assentio

Onesimus -i.

onestà continentia -ae f; agire con - ex conscientia honeste recteque factorum

onesto innocens -ntis

online directe colligatus

onnipresente omnipraesens, ubique praesens

onnisciente omniscius

onomastica onomastica disciplina

onorare [honoroficare]; - come sacro vereor sancte

onorario commendatarius socius (oec.)

onorati - e rispettati circumspectum et verecundum

onorevole honorabilis, honorificus

Onofrio Onuphrius -ii.

onore al merito macte, virtute esto!; essere in - floreo; interessa per il mio - ad honorem nostrum interest

onorificenze ornaménta honoraria

ONU Conventus Universalis Nationum Unitarum opera; assemblea generale Unitarum Nationum generalis coetus

Onus probandi, residentiae; Onera beneficio, Onera missarum

opera | opus (attività = concreto) | (fatica) operam do -as -are alicui rei | melodramaticum theatrum | - musicale opus (drama) musicum
melodrama -atis n | - organica opus cohaerens | - buffa drama iocosum | - dei pupi neuropastorum spectaculum | - di assistenza institutum rebus subsidiariis dispensandis | libretto d'- fabulae libellus | - pia opus pium | - di scripta | grandi - magnalia
gesta | - di antichi veterum scripta o litterae | - pubbliche opera publica

operaio operariorum (quaestio); (agg.) opificum; - non qualificato nonqualificatus operarius

operante efficiens -ntis; vivente e - vivae et efficientis; actuosus -a -um | effectivus | efficax

operare perago -is -ere, infero -fers -erre; rem gerebant

operating system systema -atis n. internum

operatività operandi possibilitas

operativo practicus

operato opus | ferro curatus | sectione chirurgica curatus

operatori ministri culturales et sociales

operazione operatio -onis f

Opere marittime Opera maritima

operetta opusculum | melodramátium -ii n.

operosità operositas ('cura eccessiva', 'eccesso di lavoro') [industria, navitas]; opus -eris n.; - feconda fecunda industria

operoso curiosa (caritas)

opinabile opinabilis, coniecturalis

opinione opinio -onis f | placitum -i n | sententia -ae f | - corrente communis sensus | rigettare l'- refuto -as -are
confuto -as -are | repello -is -ere | refello -is -ere (, et) redarguo -is -ere | esposto all'- pubblica in publicum iudicium propositus | - giusta recte iudico -as -are | seguire l'- aliquem sequi

opinionista opinionis publicae relator

opporsi obstant

opportunamente convenienter

opportunista opportunitati inserviens

opportunità Res propitiae | Opportunitas

opportuno è decet; - particolarmente ricordare digna peculiari commemoratione

opposizione dissentio -onis f | in - adversor

opposto diversus -a -um; in direzione - diversus; diametralmente -longe alio modo

oppressivo meno minus opprimo -is -ere

opprimente gravis -e

opprimere obruo, dominor pauperibus

opprìmo òpprimo -is -ere

optare praeopto

opzione | - preferenziale optio praeoptata
optio praeferentialis [pro pauperibus]
optio primaria
optio potior

opzionale eligibilis

or sono abhinc centum annos

ora | - fatta hic enucleata SR 8
agedum | di - in - in horas | in quell'- id temporis, eo tempore | - che quandoqui | - legale hora legitima
hora lege statuta | - solare hora solaris | servizio a - horale ministerium | - x momentum negotii incipiendi

orale oris | verbalis | coram

orario | horarium -ii n | - d'apertura tabernae aperiendae hora statuta | - d'ufficio officii fungendi hora statuta | - ferroviario index ferriviarius | segnale - horae significatio

oratorio oratorius | sacrarium | opus musicum sacrum | oratorium

orbita orbita -ae f | - circumterrestre circummundana orbita | mettere in - in orbitam proicio

orchestra orchestra -ae f | symphoniaci -orum mp | - di ballo symphoniaci saltationis

orchestrare symphoniacorum partes conscribo | rationem alicuius actionis dispono

orciaia cella -ae f olearia

ordigno machinamentum

ordinamento ordinatio | temperatio | constitutio societatis | -i legali legum institutiones | - degli studi ratio studiorum | - giudiziario iudiciorum ratio | - scolastico scholarum ratio

ordinanza uniforme d'- ornatus militaris

ordinare edico -is -ere; denuntio -as -are, digero -is -ere, edisco; - a questo fine hunc in finem directus, inservio | ordino -are

ordinario -lavoro quotidiano opera penitus quotidiana | -a amministrazione ordinaria administratio | - militare ordinarius castrensis

ordinatamente ratione et via

ordinato sacerdote potuit sacerdotio initiari; bene compositus | -a causa + gen | - a destinatione

ordinatrice machina ordinatoria

ordine praeceptum -i n | decretum -i n | placitum -i n | iussus -us m | ordinatio -nis f [totius Europae] | parola d'- tessera -ae f castrensis | signum -i n | in - al proprio impegno pro suo officio in mundo | - militare ordinis militaristici | - politico politicus | - di studi ratio -nis f | - temporale rerum temporalium | - del giorno ordo rerum agendarum | - pubblico disciplina rei publicae |

ore - di lavoro horae operis | - di punta tempus maximae frequentiae

orecchino inauris -is

orecchio auris -is f | tuba Eustachii, cochlea, canalis semicircularis | [padiglione] auricula, concha

Orestes -is.

orfanotrofio orphanotrophìum -ii n.

Organi Organa

organico organicus | congruens ordinatus | in modo - primum ordinatim [aliud ac it. 'organico']

organismo organismus -i m. | institutum -i n. | coetus -us m.; compago -nis f | -i corpora | -i internazionali corpora internationalia; corporis conformatio (socialis) | - statale rei publicae corpus (compages)

organista organarius -i m.; qui utitur órgano (mùsico), organista

organizzare instituo -ere| compono - ere| apparo -are | instruo | concilio -as -are, constituo -is -ere, promoveo -ere; sustinere munera | organizo -are |

organizzativo dispositorius

organizzato instructus | organice dispositus; forme -e constitute formabatur

organizzatore instructor | apparator | dispositor | temperator -oris m. | [Inizia per]: -Instructor (incipit cum) | degli organizzatori e animatori auctorum suasorumque

organizzazione organizatio [instituere, componere, apparare] | -i culturali instituta disciplinis excolendis | -i professionali instituta artes profitentia | instructio
corpus | - della vita in ordinanda vita | - capillare longe lateque manans institutum | hominum consortio -nis | institutum -i n | ordinatio -ònis f | ordo -inis m | -i internazionali instituta internationalia | Instituta omnium gentium | corpora | -i culturali instituta disciplinis excolendis | - professionali instituta artes profitentia | [organizatio]

organo membrum | organum | organulum -i n. manubriatum | - dello stato civitatis ministerium | - ufficiale commentarius, ephemeris publica orientale ad orientem spectans

orgia Bacchatio -onis, f.

orientamento orientatio [directio] | [orientatio], ratio et inclinatio | directio -onis f | directoria principia, directiones | moderatrices rationes | - di principio normae doctrinales methodologicae | intentio practica vel speculativa | orientatio, propensio | - metodologico directiones methodologicae | monitiones, normae directoriae

orientare | informant | inclino | - e guidare dirigit et ordinat | gero -is -ere et secundum Deum ordino -as -are | - bene le forze dirigo -is -ere recte vires | ad orientem verto
ad aliquid hortor

orientativo [orientativus], directorius -a -um | [dirigens]

orientato cum id spectat ut quis habeat non ut sit | spectans

oriente tra - e occidente inter orientalem et occidentalem orbem

origano origanum vulgare

originale originalis (INNOC. X in supremo 1653) [it. 'originario', 'primitivo', 'autentico' archetypus] | singularis -e | primigenius -a -um | suus -a -uum | sincerus -a -um | verus -a -um | mirus -a -um | del tutto - plane suus | exemplar primigenium | chirographum

originalità proprietas -àtis f | singularis indoles -is f | con - ob peculiarem qualitatem | novitas | insolentia

originario inizio principale initium

origine in cui tutto ha la sua - e tutto il suo compimento in quo omnia principium suamque consummationem habent. | ricerca dell'- si quaeritur unde ortus sit numerus | in - olim | fin dalle prime -i in suis primordiis | - straniera alienis ex nationibus
phylogenetica f

orizzontale horizontalis -e | rectus | directus

orizzonte horizon -ontis | prospectus -us m.
conspectus -us m | - della civiltà in theatro civilis cultus | habent tamquam definientem orbem ipsum hominem | - temporale ad solum ordinem temporalem coarctatur | in latiorem provinciam pateant | -i sconfinati immensi fines

ormai quando - cum iam; volgendo - alla vecchiaia iamque vergens in senium

orme sulle - vestigiis insistens; ichnogramma, atis n.

ormone hormonum -i n.

ornamentale decorativa planta; ornativus

Ornilla -ae.

oro Aurum | di - (anulus) aureus

orologiaio horologista -ae m.

orologio horologium -ii n | - a quarzo horologium quarzicum | horologium aberrat, mentitur, retardatur, subsistit | - da polso horologium armillare (brachiale) | - va est in actu horologium | - da tasca horologium gestabile | - a pendolo horologium perpendiculo actum

Orosius -ii.

orso ursus saevit

ortaggio olus -eris n.

ortica urtica -ae f urens

Orti botanici Horti botanici

ortolano hortulanus -i m.; custos -òdis m. horti

ortopedico orthopaedicus

Orulfus

osando ausus

osannare hosanna dico, acclamo, laudibus effero

oscar praemium ansgarianum

Osce (indecl.)

oscenità lascivia -ae f

oscillazione dubitatio -nis f SR 21

oscuramento obscuratio

oscurantista lucifugus

oscuro ignotus -a -um

osé licentiosus

osmio osmium ii n

Osmundus -i.

ospedale nosocomium -ii n.; valetudinarium -ii n. | malocomium ii n. | d'- nosocomialis

ospitalità doni di - lautia -orum n.pl.

ospiti hospitalarius -i m.; hospitarius -i m.

ospizio hospitium -ii n | - dei poveri ptochodochìum | - dei vecchi gerontotrophìum

ossatura ossa -ium | osseus apparatus | ossea trama

osservanza oboedientia -ae f | coenobialis disciplina
reverentia
obsequium -ii n

osservatore observator -is m

osservatorio astronomico specula astronomica

osservazione (analoga aliquid simile animadvertendum; consideratio -onis f

ossessione excrucior -aris -ari; torqueor; anxia adsiduaque cura; angor animi ac sollicitudo

ossessività pressura -ae | intolerantia

ossia nempe

ossidiana Obsidiana (petra)

ossido di carbonio carboneum -i n. monoxydatum

ossigenare oxygenium induco | pecunia iuvo

ossigeno maschera d' - persona oxygenica

ostacolo difficultas -àtis f | impedimentum -i n. | mora -ae f | obstacula -òrum n.pl. | corsa ad - cursus impedimentis interiectis

ostaggio presa di -i captura -ae f obsidum

ostello hospitiolum -i n

ostensorio ostensorium -ii n

ostentare prae se ferre

osteria taberna -ae f vinaria

ostile inamicabilis (pol.); inimicus est nobis populus; inimicus, adversarius (veritatis)

ostilità hostium studium -ii n.

ostinarsi v. accanirsi

ostìno òbstino -as -are

ostracismo testarum suffragia -òrum n.pl.

ostruzionismo dolosum moramentum

ostruzionista morator | dilator | impeditor | refragator subdolus

Osvaldus -i.

Othellus -i.

Otho -onis

otite aurium inflammatio

otorinolaringoiatra aurium narium fauciumque medicus

ottava octo dierum spatium | octava | octoni versus | octonaria strophe | diapason

ottenebrare -ta da così vasti condizionamenti ita late propagatis condicionibus adfecta

ottenere | ornor -àris -àri | obtineo -es -ere (senza sforzo) | assequor -èqueris -qui (desiderio) | consequor -eris -qui | adipiscor -eris -sci
impetro -as -are

ottenuto [att. e pass.] adeptus; productus | - mediante qui habetur ope [fecundationis in vitro]

ottica | optices -es f | - del motivo ispiratore servantes propositum
in prospectu

ottico opticus

ottimale maxime idoneus (consentaneus, optabilis)

ottimismo ingenuo stulta bona spes irrationalis

ottimista fiduciae plenus | melioris partis conspector

ottimistica optimisticus | - visione - in optimam partem accipio

Ottobeuren Ottenbùra -ae, Ottenburanus

ottobre October | mense octobri anno 1987

ottone orichalcum -i n

Ottorinus Ottolinus -i.

otturatore obturaculum, obturamentum | luminosae expositionis mensura (index) |

ottuso hebes -etis; angulus hebes

ouverture exordium -ii n.

ovatta gossipium -ii, n.

ovattare tomento gossypino farcio | auditum torelabiliorem facio

overdose nimia sumptio (iniectio)

overshoes supercalcei - òrum m.pl.

ovocita, ovociti 1.ovocyta, ae, m.

ovunque omnibus locis (in omnia loca); nusquam non

ovviamente ut par est | ut patet

ovviare obviare

ovvio ante pedes positus (CIC.)

Oxon. Oxonium, Oxonienses, Oxoniensis (di Oxford)

ozio | l'- è il padre di tutti i vizi omnium malorum origo otium
otia dant vitia

ozono ozonium -ii n


Kal Mart MMVIII



Scrivi